Η επίδραση του υπόγειου νερού στην ευστάθεια θέσεων του μετρό Θεσσαλονίκης

Περίληψη

Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό να αναδείξει τη σπουδαιότητα και την αναγκαιότητα για την ενδελεχή και λεπτομερή μελέτη και στη συνέχεια αξιολόγηση των υδρογεωλογικών συνθηκών και των ιδιαίτερων υδραυλικών χαρακτηριστικών του υπεδάφους κατά μήκος της χάραξης ενός υπόγειου έργου σε αστικό περιβάλλον, καθώς και των δυσκολιών που μπορούν να προκύψουν εξαιτίας της αλληλεπίδρασης εδάφους , υπογείου νερού και έργου και να παρουσιάσει τεχνικές αντιμετώπισης αυτών των υδρογεωλογικών προβλημάτων κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Παρουσιάζει με χαρακτηριστικά παραδείγματα από επιλεγμένες θέσεις του Μετρό Θεσσαλονίκης τον τρόπο διερεύνησης των υδρογεωλογικών παραμέτρων και πως βήμα βήμα καταλήγουμε στη απόλυτη γνώση σε σχέση με την υδρογεωλογία και το καθεστώς των υπογείων υδάτων κάνοντας έτσι ένα πολύ σημαντικό βήμα για τη ποιοτική μελέτη και την ασφαλή κατασκευή του έργου. Έχοντας αυτή τη γνώση πλέον στα χέρια μας μπορούμε να σχεδιάσουμε και να προσδιορίσουμε τον τρόπο κατασκευής του υπογείου έργου θέτοντας κανόνες (βασικές αρχές σχεδιασμού του έργου) ελέγχοντας κατά το δυνατό τον τρόπο που θα λειτουργήσει το υπόγειο νερό κατά τη κατασκευή ή και μετέπειτα, αποφεύγοντας δυσάρεστες καταστάσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβάσεις και αστοχίες. Ως παράδειγμα αναφέρετε το έργο του Μετρό Θεσσαλονίκης όπου επελέγησαν μέθοδοι κατασκευής, προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες υδρογεωλογικές συνθήκες σε σχέση πάντα με τις αυστηρές προδιαγραφές σχετικά με τα θέματα επιρροής των υπόγειων εργασιών στο δομημένο αστικό περιβάλλον. Έτσι βασικός  κανόνας ορίστηκε η μικρότερη κατά το δυνατόν διατάραξη του Υ.Ο με συγκεκριμένο τρόπο κατασκευής σταθμών και σηράγγων (επιλογή διαφραγματικών τοίχων για τους σταθμούς και μηχάνημα TBM -EPB με εξισορρόπηση πίεσης για τις σήραγγες). Κατασκευή δηλαδή υπό  αστράγγιστες συνθήκες αφού τα αποτελέσματα της γεωλογικής υδρογεωλογικής μελέτης και η περεταίρω αξιολόγηση της θεώρησαν ότι οι υψηλές στάθμες στα χαλαρά ιζήματα του Μετρό Θεσσαλονίκης θα έδιναν άμεσες καθιζήσεις στα υπερκείμενα κτήρια και κατασκευές με μια ενδεχόμενη ταπείνωση του υπόγειου νερού που θα ήταν σίγουρη με συμβατικές μεθόδους κατασκευής. Πολλές φορές όμως είναι δυνατόν σε ένα τόσο μεγάλης κλίμακας πολύπλοκο υπόγειο έργο όπως είναι το μετρό Θεσσαλονίκης να υπάρχουν θέσεις στο υπέδαφος μικρής ή και πολλές φορές μεγάλης κλίμακας , όπου επικρατούν ειδικές γεωλογικές συνθήκες οι οποίες δεν εντοπιστήκαν ή εντοπίστηκαν και δεν αξιολογήθηκαν σωστά στη φάση της μελέτης και που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στη κατασκευή και στο χρονοδιάγραμμα του έργου. Μπορούν να δημιουργηθούν προβλήματα είτε γιατί δεν αξιολογηθήκαν σωστά συγκεκριμένοι υδρογεωλογικοί παράγοντες είτε γιατί η γεωτεχνική έρευνα δε μπόρεσε να εντοπίσει μικρής συνήθως κλίμακας διαφοροποιήσεις σε σχέση με το καθεστώς και τη δυναμική του υπογείου υδροφόρου ορίζοντα και τα προβλήματα πλέον πρέπει να αντιμετωπιστούν με ιδιαίτερες τεχνικές στη διάρκεια της κατασκευής. Τέτοια ειδικά υδρογεωλογικά προβλήματα παρουσιάζονται σε αυτή την εργασία για το Μετρό Θεσσαλονίκης καθώς και ο τρόπος με τον οποίο διερευνήθηκαν και αντιμετωπίστηκαν στη διάρκεια της κατασκευής του έργου.