Συμβολή των γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών και της τηλεπισκόπησης στην υδρογεωλογία της περιοχής Λάρισας-Τυρνάβου

Περίληψη

Η παρούσα διατριβή ειδίκευσης εκπονείται στην περιοχή Λάρισας – Τυρνάβου που καταλαμβάνει έκταση 419,38 km2. Βρίσκεται στο ΒΔ τμήμα της Θεσσαλίας και διασχίζεται από δύο ποτάμια, τον Πηνειό και τον Τιταρήσιο. Η γεωμορφολογική ανάπτυξη της περιοχής χαρακτηρίζεται από ήπιο έως σχετικά έντονο ανάγλυφο και αποτελείται από Τριτογενή και Τεταρτογενή ιζήματα, καθώς και σχηματισμούς του υποβάθρου, όπως μάρμαρα και σχιστόλιθους. Η γεωργία αποτελεί ένα από τα κύρια στοιχεία της Θεσσαλικής οικονομίας, έχοντας ως αποτέλεσμα τη μεγάλη γεωργική δραστηριότητα και κατ’ επέκταση την αυξημένη εκμετάλλευση των πόρων του υπόγειου νερού. Επομένως, κρίνεται απαραίτητος ο συστηματικός σχεδιασμός για την εκμετάλλευση του με τη βοήθεια νέων τεχνολογιών, ώστε να γίνει η κατάλληλη διαχείρισή του. Η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται έχει σχέση με την εφαρμογή του κατάλληλου εργαλείου αξιολόγησης των περιοχών μεγαλύτερης πιθανότητας ύπαρξης υπόγειου νερού. Η διαμόρφωση αυτού του χάρτη βασίζεται στη μελέτη στοιχείων όπως: η βροχόπτωση, η κατείσδυση, η λιθολογία, η πυκνότητα των φωτογραμμώσεων, οι κλιτύες, το υδρογραφικό δίκτυο, το βάθος και η ποιότητα του υπόγειου νερού.  Σε όλους αυτούς τους παράγοντες αντιστοιχίζονται συντελεστές σύμφωνα με τη σχετικότητά τους στην ύπαρξη υπόγειων υδάτων και τελικά δημιουργείται ένα χάρτης βάσει του μοντέλου χωρικής βαθμονόμησης. Ο χάρτης αυτός αποτελείται από πέντε διαβαθμίσεις, που δείχνουν την πιθανότητα ύπαρξης υπόγειου νερού, η οποία κυμαίνεται από πολύ υψηλή έως πολύ χαμηλή. Στόχος της εργασίας αυτής είναι η δημιουργία ενός χάρτη που δείχνει την πιθανότητα εμφάνισης υπόγειου νερού συνδυάζοντας τα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών και την Τηλεπισκόπηση με τα στοιχεία που λαμβάνονται από το πεδίο, ώστε να υπάρχει εικόνα της περιοχής που θα αποτελεί συμπληρωματικό εργαλείο της υδρογεωλογικής έρευνας.

This M. Sc. Thesis was elaborated in the region of Larisa – Tirnavos occupying an area of 419.38 km2. The study area is located in the northwestern part of Thessaly and which is crossed by two rivers, Pinios and Titarisios. The geomorphological development of the region is characterized by mild to relatively intense relief and consists of Tertiary and Quaternary sediments and bedrock formations, such as marbles and schists. Agriculture is one of the main elements of Thessaly’s economy resulting in large agricultural activity and consequently increased exploitation of groundwater resources. Therefore, systematic planning for groundwater exploration is essential, by using modern techniques for the proper utilization and management of this vital resource. The methodology used  is related to the application of an appropriate assessment tool, which will be able to delineate areas of groundwater potential. The configuration of this map is based on the study of input data such as: rainfall, infiltration, lithology, lineament density, slope, drainage density, depth to groundwater and water quality. To all these factors weights are assigned according to their revelance to groundwater potential and eventually a map based on weighted spatial modeling system is created. This map consists of five classes , showing the groundwater potential , which ranges from very high to very low. The aim of this project is to create a map that shows the likelihood of groundwater combining Geographic Information Systems and Remote Sensing with data obtained from the field, as an additional tool in the hydrological research.