Γεωχημεία και γένεση του γρανίτη της Δεσκάτης (Θεσσαλία)

Μαρία Χ. Παλαιολόγου

Γεωχημεία και γένεση του γρανίτη της Δεσκάτης (Θεσσαλία)

Μαρία Χ. Παλαιολόγου

Περίληψη

Εισαγωγή

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται τη μελέτη της πετρογραφίας, γεωχημείας και πετρογένεσης του γρανίτη της Δεσκάτης, που τοποθετείται στην Πελαγονική Ζώνη. Σκοπός της εργασίας είναι η εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τη γένεση, την προέλευση και την ηλικία του.
Αναλυτικά, στο πρώτο κεφάλαιο περιγράφεται η γεωλογία ολόκληρης της ζώνης στην οποία ανήκει το πέτρωμα και μεμονωμένα της περιοχής στην οποία διεισδύει. Στο δεύτερο κεφάλαιο, περιγράφεται η πετρογραφία και η ταξινόμησή του, όπως έχουν προσδιοριστεί μέσω της μακροσκοπικής παρατήρησης, της μικροσκοπικής παρατήρησης και των διακριτικών διαγραμμάτων. Στο τρίτο κεφάλαιο, αναλύεται η γεωχημεία του γρανίτη με βάση τα διαγράμματα κύριων στοιχείων και ιχνοστοιχείων, σπάνιων γαιών και τα πολυστοιχειακά διαγράμματα. Ακολουθεί στο τέταρτο κεφάλαιο η αναφορά της ηλικίας που έχει υπολογιστεί για το πέτρωμα από διάφορους ερευνητές. Έπειτα, στο πέμπτο κεφάλαιο μελετάται η προέλευση του μάγματος, στο έκτο κεφάλαιο το γεωτεκτονικό περιβάλλον του πετρώματος και στο έβδομο κεφάλαιο η γένεση του μάγματος. Στο τέλος της εργασίας, στο όγδοο κεφάλαιο, ακολουθεί η συζήτηση και τα συμπεράσματα που προέκυψαν και στο ένατο κεφάλαιο βρίσκεται η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές

Κίλιας Α. & Μουντράκης ∆. (1989): Το τεκτονικό κάλυµµα της Πελαγονικής. Τεκτονική, µεταµόρφωση και µαγµατισµός. ∆ελτ. Ελλ. Γεωλ. Εταιρ., 23/1, 29-46.

Κίλιας Α. (1980): Γεωλογική και τεκτονική μελέτη της περιοχής του ανατολικού Βαρνούντα (ΒΔ Μακεδονία). Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Επιστημονική επετηρίδα της Φυσικομαθηματικής σχολής, παράρτημα αριθμός 16 του 19ου τόμου, 271.

Κορωναίος Α., Σολδάτος Τ., Χριστοφίδης Γ. & Γερούκη Φ. (2000): Συγκριτική Γεωχημική μελέτη πλουτωνιτών της Βόρειας Πελαγονικής ζώνης. 1ο Συνέδριο της Επιτροπής Οικονομικής Γεωλογίας Ορυκτολογίας & Γεωχημείας, Κοζάνη.

Μουντράκης Δ. (1983): Η γεωλογική δομή της Βόρειας Πελαγονικής ζώνης και η γεωτεκτονική εξέλιξη των Εσωτερικών Ελληνίδων. Πραγματεία για Υφηγεσία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σελ. 289.

Μουντράκης Μ. Δ. (2007): Γεωλογία της Ελλάδας. University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 207.

Μουντράκης Μ. Δ. (2010): Γεωλογία και Γεωτεκτονική Εξέλιξη της Ελλάδας. University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 105-119.

Σταμάτης Α. (1987): Γεωλογικός χάρτης της Ελλάδας 1:50.000, Φύλλο Δεσκάτη, ΙΓΜΕ.

Alagna K. E. (2006): Geocronologia U-Pb su zirconi tramite spettrometria di massa accoppiata ad ablazione laser: sviluppo della metodologia e applicazione ai plutoni di Ardassa e Deskati (Grecia Nord-Occidentale). Università degli Studi di Perugia.

Anders B., Reischmann T., Kostopoulos D. & Poller U. (2006): The oldest rocks of Greece: first evidence for a Precambrian terrane within the Pelagonian Zone. Geol. Mag. 143 (1), 41-58.

Bailey D. K. (1974): Continental rifting and alkaline magmatism. In H. Sorensen, Ed. The alkaline rocks, 148-159. John Wiley, London.

Baltatzis E., Esson J. & Mitropoulos P. (1992): Geochemical characteristics and petrogenesis of the main granitic intrusions of Greece: an application of trace element discrimination diagrams. Min. Mag., 56, p. 487-501.

Batchelor R. A. & Bowden P. (1985): Petrogenetic interpretation of granitoid rock series using multicationic parameters. Chemical Geology 48, 43–55.

Beard J. S. & Lofgren G. E. (1991): Dehydration melting and water-saturated melting of basaltic and andesitic greenstones and amphibolites at 1, 3 and 6.9kb. Journal of Petrology, 32, 365-401.

Beard J. S., Lofgren G. E., Sinha A. K. & Tollo R. P. (1994): Partial melting of apatite-bearing charnokite, granulite and diorite: Melt compositions, restite mineralogy and petrologic implications. J. Geoph. Res., 99, B11, 21591-21603

Brunn J.H. (1956): Contribution à l'étude géologique du Pinde septentrional et d'une partie de la Macédoine occidentale. Annales géol. pays hellén.,1re série, t. 7, 358 p., 20 pl.

Carrington D. P. & Watt G. R. (1995): A geochemical and experimental study of the role of K-feldspar during water-undersaturated melting of metapelites. Chemical Geology 122, 59-76.

Clemens J. D. & Wall V. J. (1981): Crystallization characteristics some peraluminous (S-type) granitic magmas. Canad. Miner. 19, 111-132.

Clemens J. D., Holloway J. R., White A. J. R. (1986): Origin of an A-type granite: Experimental constraints. American Mineralogist, Volume 71, 317-324.

Collins W. J., Beams S. D., White A. J. R., Chappell B. W. (1982): Nature and Origin of A-Type Granites with Particular Reference to Southeastern Australia. Contrib Mineral Petrol 80, 189-200.

Creaser R. A., Price R. C. & Wormald R. J. (1991): A-type granite revisited: assessement of residual sourse model. Geology 19, 163-166.

De La Roche H., Leterrier J., Grandclaude P. & Marshal M. (1980): A classification of volcanic and plutonic rocks using R1-R2-diagram and major element analysis – its relationships with current nomenclature. Chemical Geology 29, 183-210.

Eby G. N. (1990): The A-type granitoids: A review of their occurance and chemical characteristics and speculations on their petrogenesis. Lithos, Volume 26, Issues 1–2, 115–134.

Eby G. N. (1992): Chemical subdivision of the A-type granitoids: Petrogenetic and tectonic implications. Geology, Volume 20, 641-644.

Gardien V., Thompson A. B., Grujic D. & Ulmer P. (1995): Experimental melting of biotite + plagioclase + quartz  muscovite assemblages and implications for crustal melting. Journal of Geophysical Research 100, 15581-15591.

Godfriaux I. (1968): Etude geologique de la region de l’ Olympe (Grece). Ann. Geol. Pays Hellen., 19, 1-280.

Harris N. B. W., Pearce J. A., Tindle A. G. (1986): Geochemical characteristics of collision- zone magmatism. In: Coward M P, Ries A C (eds) Collision Tectonics. Geological Society. London Special Publication 19, pp 67-81

Holtz F., Johannes W. (1991): Genesis of peraluminous granites. I. Experimental investigation of melt composition at 3 and 5 kbar and reduced H2O activity., J Petrol, 32, 935-958.

Irvine T. N. & Baragar W. R. A. (1971): A guide to the chemical classification of the common volcanic rocks. Canadian Journal of Earth Sciences 8, 523-548.

Jones C. A., Tarney J., Baker J. & Gerouki F. (1992): Tertiary granitoids of Rhodope, N. Greece: magmatism related to extentional collaps of the Hellenic orogen?. Tectonoph., 210, p. 1-21.

Katerinopoulos A. (1993): Mineralogy of the Deskati granitic rocks, Thessaly, Greece. (In print).

Katerinopoulos A. (1996): Mineralogy of the Deskati granitic rocks, Thessaly, Greece. Ann. Geol. Pays Hell. 37, 1141-1160.

Katerinopoulos A., Kokkinakis A. & Kyriakopoulos K. (1994): Petrology and chemical characteristics of Deskati granitic rocks, Thessaly,

Greece. Δελτίο Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας τομ. ΧΧΧ/3, 79-88, Πρακτικά 7ου Επιστημονικού Συνεδρίου, Θεσσαλονίκη.

Katerinopoulos A., Kyriakopoulos K. & Markopoulos T. (1992): Distribution in time and space of the acid plutonic complexes in Greece. International IGCP congress No 276. Paleozoic Geodynamic Domains and their Alpidic Evolution in Tethys. (In print).

Katerinopoulos A., Kyriakopoulos K., Del Moro A., Kokkinakis A. & Giannotti U. (1998): Petrology, Geochemistry and Rb/Sr Age Determination of Hercynian Granitic Rocks from Thessaly, Central Greece. Chemie der Erde 58, 64-79.

Katsikatsos G., Migiros G., Triantafyllis M., Mettos A. (1986): Geological structure of internal Hellenides (E. Thessaly – SW Macedonia – Euboea – Attica – northern Cyclades Islands and Lesbos). Geol. Geoph. Res., Sp. Issue, p. 191-212.

Landenberger B., Collins W. J. (1996): Derivation of A-type Granites from a Dehydrated Charnockitic Lower Crust: Evidence from the

Chaelundi Complex, Eastern Australia. Journal of Petrology 37 (1), 145-170.

MacRae N. D. & Nesbitt H. W. (1980): Partial mmelting of common metasedimentary rocks: A mass balance approach. Contributions to Mineralory and Petrology, 75, 21-26.

Maniar P. D. & Piccoli P. M. (1989): Tectonic discriminations of granitoids. Geological Society of America Bulletin 101, 635-643.

McDonough W. F. and Sun S. (1995): Composition of the Earth. Chemical Geology 120: 223-253.

Migiros G. (1983): Geological study of the Kato Olympos area Thessaly. Ph. D. Thesis, Patra, p.204.

Mohamed F. H., Kanisawa S. (1999/2000): The Pan-African Intrusive Complex of Ghorabat Area, Southern Egypt: Geochemical and Mineralogical Constraints on Arc-related and Anorogenic Magmatism. Chemie der Erde 59, 259-286.

Montel J. M. & Vielzeuf D. (1997): Partial melting of metagreywackes, Part II. Compositions of minerals and melts. Contributions to Mineralory and Petrology, 128, 176-196.

Mountrakis D. (1977): Observations on the shear fractures of the marbles of the North – Pelagonian zone. Sci. Ann. Fac. Phys. Mathem. Univ. Thessaloniki 17, 335-345.

Patiño Douce A. E. & Beard J. S. (1996): Effects of P, f(O2) and Mg/Fe ratio on dehydration-melting of model metagreywackes. Journal of Petrology, 36, 707-738.

Patiño Douce A. E. (1997): Generation of metaluminous A-type granites by low-pressure melting of calc-alkaline granitoids. Geology 25, 743-746.

Pearce J. A., Harris N. W. & Tindle A. G. (1984): Trace element discrimination diagrams for the tectonic interpretation of granitic rocks. Journal of Petrology 25, 956–983.

Pickering J. M. & Johnston A. D. (1998): Fluid-absent melting behavior of a two-mica metapelite: Experimental constraints on the origin of Black Hills granite. Journal of Petrology, v. 39, 1787-1804.

Poli G., Christofides G., Koroneos A., Soldatos T., Perugini D. & Langone A. (2009): Early Triassic Granitic Magmatism – Arnea and Kerkini complexes – In the Vertiskos Unit (Serbo-Macedonian massif, North-Eastern Greece) and its Significance in the Geodynamic Evolution of the area. Fabrizio Serra Editore, Pisa, Roma.

Rapp R. P. (1995): Amphibole‐out phase boundary in partially melted metabasalt, its control over liquid fraction and composition, and source permeability. Journal of Geophysical Research 100.

Skjerlie K. P. & Johnston A. D. (1993): Fluid-absent melting behavior of an F-rich tonalitic gneiss at mid-crustal pressures: implications for the generation of anorogenic granites. J. Petrol., 34:785-815.

Streckeisen Α. & LeMaitre R. W. (1979): A chemical approximation to the modal QAPF classification of the igneous rocks. Neues Jahrbuch fur Mineralogie, Abhandlungen 136, 169-206.

Sun S. & McDonough W. F. (1989): Chemical and isotopic systematics of oceanic basalts: implications for mantle compositions and processes. Geological Society, London, Special Publications 42, 313-345.

Vergely P. (1976): Chevauchement vers l’ Ouest et retrocharriage vers l’ Est des ophiolites: deux phases tectoniques au cours du Jurassique superieur – Eorcretace dans les Hellenides internes. Bull. Soc. Geol. France 18, 231-244.

Whalen J. B., Currie K. L., Chappell B. W. (1987): A-type granites: geochemical characteristics, discrimination and petrogenesis. Contrib Mineral Petrol 95, 407-419.

Wood C. M., Pieprzak P. & Trott J. N. (1979): The influence of temperature and anaemia on the adrenergic and cholinergic mechanisms controlling heart rate in the rainbow trout.Can. J. Zool. 57, 2440-2447.

Εισερχόμενη Αναφορά

Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.