Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως αντικείμενο τη μελέτη της κατανομής και απόκρισης των βενθονικών τρηματοφόρων και των κοκκολιθοφόρων στον Θερμαϊκό Κόλπο. Η συγκεκριμένη περιοχή μελέτης ενδείκνυται για την παρακολούθηση των θαλάσσιων οργανισμών, καθώς οι περιβαλλοντικές συνθήκες παρουσιάζουν μεγάλες ιδιαιτερότητες. Ο Θερμαϊκός Κόλπος αποτελεί μία θαλάσσια έκταση με έντονη την ανθρώπινη παρέμβαση και αλληλεπίδραση λόγω του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, της εκτεταμένης βιομηχανικής ζώνης και του μεγάλου αστικού κέντρου. Αλλά παρουσιάζει και ιδιαίτερες φυσικές περιβαλλοντικές συνθήκες, εξαιτίας των μεγάλων μαζών γλυκέων υδάτων που εισέρχονται στον κόλπο από τα ποτάμια που εκβάλλουν σε αυτόν. Καθώς τα βενθονικά τρηματοφόρα και τα κοκκολιθοφόρα αποτελούν αξιόλογους δείκτες περιβαλλοντικής υγείας στα παράκτια οικοσυστήματα, η μελέτη Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως αντικείμενο τη μελέτη της κατανομής και απόκρισης των βενθονικών τρηματοφόρων και των κοκκολιθοφόρων στον Θερμαϊκό Κόλπο. Η συγκεκριμένη περιοχή μελέτης ενδείκνυται για την παρακολούθηση των θαλάσσιων οργανισμών, καθώς οι περιβαλλοντικές συνθήκες παρουσιάζουν μεγάλες ιδιαιτερότητες. Ο Θερμαϊκός Κόλπος αποτελεί μία θαλάσσια έκταση με έντονη την ανθρώπινη παρέμβαση και αλληλεπίδραση λόγω του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, της εκτεταμένης βιομηχανικής ζώνης και του μεγάλου αστικού κέντρου. Αλλά παρουσιάζει και ιδιαίτερες φυσικές περιβαλλοντικές συνθήκες, εξαιτίας των μεγάλων μαζών γλυκέων υδάτων που εισέρχονται στον κόλπο από τα ποτάμια που εκβάλλουν σε αυτόν. Καθώς τα βενθονικά τρηματοφόρα και τα κοκκολιθοφόρα αποτελούν αξιόλογους δείκτες περιβαλλοντικής υγείας στα παράκτια οικοσυστήματα, η μελέτη τους στην περίπτωση ενός επιβαρυμένου οικοσυστήματος όπως του Θερμαϊκού Κόλπου κρίθηκε απαραίτητη. Για τις ανάγκες της εργασίας πραγματοποιήθηκε δειγματοληψία κατά το Δεκέμβριο του 2015, σε πέντε σταθμούς στον Θερμαϊκό Κόλπo.  Συγκεκριμένα για τη μελέτη των βενθονικών τρηματοφόρων λήφθηκαν δείγματα επιφανειακών ιζημάτων πυθμένα και για τη μελέτη των κοκκολιθοφόρων δείγματα υδάτινης στήλης. Σε κάθε σταθμό, και σε ολόκληρη την υδάτινη στήλη πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις των φυσικών παραμέτρων (θερμοκρασία, pH, διαλυμένο οξυγόνο, αιωρούμενα σωματίδια και αλατότητα) ενώ παράλληλα μετρήθηκε η διαύγεια του νερού και υπολογίστηκαν οι τιμές της χλωροφύλλης α. Μέσω παρατήρησης σε στερεοσκόπιο καταμετρήθηκαν και προσδιορίστηκαν οι συναθροίσεις των νεκρών και ζωντανών βενθονικών τρηματοφόρων από 0 έως 4 cm του πυθμένα για κάθε σταθμό. Στη συνέχεια κατασκευάστηκαν διαγράμματα με τα ποσοστά συμμετοχής και τις πυκνότητες των ζωντανών και νεκρών βενθονικών τρηματοφόρων, και διερευνήθηκε η οικολογία τους. Αντίστοιχα, τα κοκκολιθοφόρα, καταμετρήθηκαν και προσδιορίστηκαν με τη βοήθεια ηλεκτρονικού μικροσκοπίου σάρωσης και στη συνέχεια υπολογίστηκε ο βαθμός ασβεστοποίησής τους μέσω βιομετρικών αναλύσεων που πραγματοποιήθηκαν σε 20 κοκκόσφαιρες του είδους Emiliania huxleyi. Στον εσωτερικό Θερμαϊκό κόλπο, οι πυκνότητες των ζωντανών τρηματοφόρων και τα ποσοστά τους στα μελετηθέντα δείγματα είναι μικρές σε σύγκριση με το Αιγαίο πέλαγος. Επίσης, ο κόλπος ενώ χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλών διαφορετικών ειδών, τα είδη αυτά είναι κυρίως τα ανθεκτικά σε ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες, πιθανά εξαιτίας των ευτροφικών συνθηκών, της μειούμενης αλατότητας (εισροές γλυκέων υδάτων) και της εισροής οργανικής ύλης (εκφορτίσεις ποταμών) ή από το συνδυασμό όλων των παραπάνω παραγόντων. Ενώ η συνάθροιση των κοκκολιθοφόρων παρουσιάζει εξαιρετικά μικρή ποικιλότητα, χαρακτηρίζεται από υψηλή παραγωγικότητα αντανακλώντας τις ευτροφικές και ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν, επιβεβαιώνοντας τα αποτελέσματα των βενθονικών τρηματοφόρων. Όσον αφορά τον βαθμό ασβεστοποίησης, τα κοκκολιθοφόρα του Θερμαϊκού Κόλπου κατά τον Δεκέμβριο του 2015 παρουσιάζουν περισσότερες ομοιότητες με τα κοκκολιθοφόρα της Μαύρης Θάλασσας κατά τους χειμερινούς μήνες, παρά με αυτά του Αιγαίου πελάγους. Οι παρατηρήσεις αυτές συμβάλλουν στη γνώση της εποχικότητας και βιογεωγραφίας των κοκκολιθοφόρων του Αιγαίου πελάγους.The main scope of the current dissertation is the distribution and response of benthic foraminifera and coccolithophores in Thermaikos Gulf. The study area is indicative for monitoring marine organisms, due to its distinctive environmental conditions. Thermaikos Gulf is a marine area with intense human interference and interaction, as a result of several factors such as Thessaloniki’s harbor, the extensive industrial zone, as well as the large urban conglomeration. It also shows great specificities according to the natural environmental conditions because of the large masses of fresh water that inflow into the Gulf from three main rivers’ discharges. Since benthic foraminifera and coccolithophores are considerable indices of environmental health in coastal ecosystems, their study has been evaluated as critical for overburdened ecosystems such as the one of  Thermaikos Gulf. Sampling was conducted during December 2015, at five stations in Thermaikos Gulf. Specifically, for the study of benthic foraminifera, surface sediment samples were collected and water column samples for the study of coccolithophores. For each station and for the entire water column, the physical parameters (temperature, pH, dissolved oxygen, total dissolved solids and salinity) as well as the sea water clarity were measured while also the rates of chlorophyll a (Chl-a) were calculated. Through observation with a stereoscope, the assemblages of living and dead benthic foraminifera from 0 until 4 cm of surface sediment were encounted and identified. Furthermore, diagrams showing the relative abundances and the densities of living and dead foraminifera were created, while also their ecology was investigated. In accordance, with the use of an electron scanning microscope, coccolithophores were counted and identified and additionally, their calcification grade was calculated through biometric analysis which has been carried out on 20 coccospheres of the species Emiliania huxleyi. The inner Thermaikos gulf is characterized by low densities and low percentages of living benthic foraminifera specimens, in comparison with the rest Aegean Sea. Although a lot of different species participate in the assemblage, they are mainly stress tolerant, due to the eutrophication, the low salinities (fresh water inputs) and increased organic matter (river discharges). Coccolithophore assemblage present low diversities, but high productivity reflecting the stressful environmental conditions, in agreement with the foraminiferal findings. Concerning the E. huxleyi calcification, coccolithophores from Thermaikos Gulf of December 2015, show similarities with the Black Sea specimens rather than the Aegean Seas’. All the above conclusions contribute to the better understanding of the seasonality and the biogeography of benthic foraminiferal and coccolithophores species of the Aegean Sea.τους στην περίπτωση ενός επιβαρυμένου οικοσυστήματος όπως του Θερμαϊκού Κόλπου κρίθηκε απαραίτητη. Για τις ανάγκες της εργασίας πραγματοποιήθηκε δειγματοληψία κατά το Δεκέμβριο του 2015, σε πέντε σταθμούς στον Θερμαϊκό Κόλπo.  Συγκεκριμένα για τη μελέτη των βενθονικών τρηματοφόρων λήφθηκαν δείγματα επιφανειακών ιζημάτων πυθμένα και για τη μελέτη των κοκκολιθοφόρων δείγματα υδάτινης στήλης. Σε κάθε σταθμό, και σε ολόκληρη την υδάτινη στήλη πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις των φυσικών παραμέτρων (θερμοκρασία, pH, διαλυμένο οξυγόνο, αιωρούμενα σωματίδια και αλατότητα) ενώ παράλληλα μετρήθηκε η διαύγεια του νερού και υπολογίστηκαν οι τιμές της χλωροφύλλης α. Μέσω παρατήρησης σε στερεοσκόπιο καταμετρήθηκαν και προσδιορίστηκαν οι συναθροίσεις των νεκρών και ζωντανών βενθονικών τρηματοφόρων από 0 έως 4 cm του πυθμένα για κάθε σταθμό. Στη συνέχεια κατασκευάστηκαν διαγράμματα με τα ποσοστά συμμετοχής και τις πυκνότητες των ζωντανών και νεκρών βενθονικών τρηματοφόρων, και διερευνήθηκε η οικολογία τους. Αντίστοιχα, τα κοκκολιθοφόρα, καταμετρήθηκαν και προσδιορίστηκαν με τη βοήθεια ηλεκτρονικού μικροσκοπίου σάρωσης και στη συνέχεια υπολογίστηκε ο βαθμός ασβεστοποίησής τους μέσω βιομετρικών αναλύσεων που πραγματοποιήθηκαν σε 20 κοκκόσφαιρες του είδους Emiliania huxleyi. Στον εσωτερικό Θερμαϊκό κόλπο, οι πυκνότητες των ζωντανών τρηματοφόρων και τα ποσοστά τους στα μελετηθέντα δείγματα είναι μικρές σε σύγκριση με το Αιγαίο πέλαγος. Επίσης, ο κόλπος ενώ χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλών διαφορετικών ειδών, τα είδη αυτά είναι κυρίως τα ανθεκτικά σε ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες, πιθανά εξαιτίας των ευτροφικών συνθηκών, της μειούμενης αλατότητας (εισροές γλυκέων υδάτων) και της εισροής οργανικής ύλης (εκφορτίσεις ποταμών) ή από το συνδυασμό όλων των παραπάνω παραγόντων. Ενώ η συνάθροιση των κοκκολιθοφόρων παρουσιάζει εξαιρετικά μικρή ποικιλότητα, χαρακτηρίζεται από υψηλή παραγωγικότητα αντανακλώντας τις ευτροφικές και ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν, επιβεβαιώνοντας τα αποτελέσματα των βενθονικών τρηματοφόρων. Όσον αφορά τον βαθμό ασβεστοποίησης, τα κοκκολιθοφόρα του Θερμαϊκού Κόλπου κατά τον Δεκέμβριο του 2015 παρουσιάζουν περισσότερες ομοιότητες με τα κοκκολιθοφόρα της Μαύρης Θάλασσας κατά τους χειμερινούς μήνες, παρά με αυτά του Αιγαίου πελάγους. Οι παρατηρήσεις αυτές συμβάλλουν στη γνώση της εποχικότητας και βιογεωγραφίας των κοκκολιθοφόρων του Αιγαίου πελάγους.

The main scope of the current dissertation is the distribution and response of benthic foraminifera and coccolithophores in Thermaikos Gulf. The study area is indicative for monitoring marine organisms, due to its distinctive environmental conditions. Thermaikos Gulf is a marine area with intense human interference and interaction, as a result of several factors such as Thessaloniki’s harbor, the extensive industrial zone, as well as the large urban conglomeration. It also shows great specificities according to the natural environmental conditions because of the large masses of fresh water that inflow into the Gulf from three main rivers’ discharges. Since benthic foraminifera and coccolithophores are considerable indices of environmental health in coastal ecosystems, their study has been evaluated as critical for overburdened ecosystems such as the one of  Thermaikos Gulf. Sampling was conducted during December 2015, at five stations in Thermaikos Gulf. Specifically, for the study of benthic foraminifera, surface sediment samples were collected and water column samples for the study of coccolithophores. For each station and for the entire water column, the physical parameters (temperature, pH, dissolved oxygen, total dissolved solids and salinity) as well as the sea water clarity were measured while also the rates of chlorophyll a (Chl-a) were calculated. Through observation with a stereoscope, the assemblages of living and dead benthic foraminifera from 0 until 4 cm of surface sediment were encounted and identified. Furthermore, diagrams showing the relative abundances and the densities of living and dead foraminifera were created, while also their ecology was investigated. In accordance, with the use of an electron scanning microscope, coccolithophores were counted and identified and additionally, their calcification grade was calculated through biometric analysis which has been carried out on 20 coccospheres of the species Emiliania huxleyi. The inner Thermaikos gulf is characterized by low densities and low percentages of living benthic foraminifera specimens, in comparison with the rest Aegean Sea. Although a lot of different species participate in the assemblage, they are mainly stress tolerant, due to the eutrophication, the low salinities (fresh water inputs) and increased organic matter (river discharges). Coccolithophore assemblage present low diversities, but high productivity reflecting the stressful environmental conditions, in agreement with the foraminiferal findings. Concerning the E. huxleyi calcification, coccolithophores from Thermaikos Gulf of December 2015, show similarities with the Black Sea specimens rather than the Aegean Seas’. All the above conclusions contribute to the better understanding of the seasonality and the biogeography of benthic foraminiferal and coccolithophores species of the Aegean Sea.

/Β/29-12-17, ΦΕΚ. Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) του Υδατικού Διαμερίσματος Κεντρικής Μακεδονίας.

Almogi-Labin, A., Perelis-Grossovicz, L., Raab, M., 1992. Living Ammonia from a hypersaline inland pool, Dead Sea area, Israel. Journal of Foraminiferal Research 22, 257-266.

Alve, E., Nagy, J., 1986. Estuarine foraminiferal distribution in Sandebukta, a branch of the Oslo Fjord. Journal of Foraminiferal Research 16, 261-284.

Alve, E., 1995. Benthic foraminiferal responses to estuarine pollution. Journal of Foraminiferal Research 25, 190-203.

Alve, E., Bernhard, J.M., 1995. Vertical migratory response of benthic foraminifera to controlled oxygen concentrations in an experimental mesocosm. Marine Ecology Progress Series 116, 137-151.

Anagnostou, Ch., Kaberi, H., Karageorgis, A., 1998. Horizontal and vertical distribution of heavy metals in sediments from Thermaikos Gulf. Agios Kosmas, 16604 Elliniko, Athens: National Centre of Marine Research.

Armynot du Châtelet, A., Debenay, J.P., Soulard, R., 2004. Foraminiferal proxies for pollution monitoring in moderately polluted harbors. Environmental pollution 127(1), 27-40.

Barras, C., Jorissen, F.J., Labrune, C., Andral, B., Boissery, P., 2014. Live benthic foraminiferal faunas from the French Mediterranean Coast: towards a new biotic index of environmental quality. Ecological Indicators 36, 719-743.

Bizon, G., Bizon, J.J., 1984. Distribution des foraminifères sur le plateau continental aularge du Rhône. In: Ecologie des Microorganismesen Méditerranée occidentale ‘ECOMED’, J.J. Bizon, P.F. Burollet eds., 84-94. Paris: Association Francaise des Techniciens du Pétrole (AFTP).

Carboni, G.M., Bergamin, L., Di Bella, L., Esu, D., Pisegna Cerone, E., Antonioli, F., Verrubbi, V. 2010. Palaeoenvironmental reconstruction of late Quaternary fonaminifera and mollusks from the ENEA borehole (Versilian plain, Tuscany, Italy). Quaternary Research 74, 265-276.

Christophoridis, C., Dedepsidis, D., Fytianos, K., 2009. Occurence and distribution of selected heavy metals in the surface sediments of Thermaikos Gulf, N. Greece. Assessment using pollution indicators . Journal of Hazardous Materials 168, 1082-1091.

Coccioni, R., 2000. Benthic foraminifera as bioindicators of heavy metal pollution - a case study from the Goro Lagoon (Italy). In: Environmental Micropaleontology: The Application of Microfossils to Environmental Geology, R.E. Martin, pp. 71-103. New York: Kluwer Academic/Plenum Publishers.

Debenay, J.P., Tsakirides, E., Soulard, R., Grossel, H., 2001. Factors determining the distribution of foraminiferal assemblages in Port Joinville Harbor (Ile d' Yeu, France): the influence of pollution. Marine Micropaleontology 43, 75-118.

Debenay, J.P., Pawlowski, J., Decrouez, D., 1996. Les Foraminifères actuels. 329 pp. Paris: Masson.

Di Bella, L., Casieri, S., Carboni, G.M.. 2008. Late Quaternary paleoenvironmental reconstruction of the Tremiti structural high (Central Adriatic Sea) from benthic foraminiferal assemblages. Geobios 41, 729-742.

Dimiza, M.D., Triantaphyllou, M.V., Malinverno, E., 2014. New evidence for the ecology of Helicosphaera carteri in polluted coastal environments (Elefsis Bay, Saronikos Gulf, Greece). Coccolithophores 2014, Abstracts, 38-43.

Dimiza, M.D., Triantaphyllou, M.V., Koukousioura, O., Hallock, P., Simboura, N., Karageorgis, A.P., Papathanasiou, E., 2016. The Foram Stress Index: A new tool for environmental assessment of soft‐bottom environments using benthic foraminifera. A case study from the Saronikos Gulf, Greece, Eastern Mediterranean. Ecological Indicators 60, 611‐621.

Douglas, R.G., 1973. Benthonic foraminiferal biostratigraphy in the central North Pacific, Leg 17, Deep Sea Drilling Project. Initial Reports of the Deep Sea Drilling Project, XVII, 607-671.

Fouache, E., Ghilardi, M., Vouvalidis, K., Syrides, G., Styllas, M., Kunesch, S., Stiros, S., 2008. Contribution of the Holocene Reconstruction of Thessaloniki Coastal Plain. Journal of Coastal Research 24(5), 1161-1173.

Frezza, V., Carboni, M.G., 2009. Distribution of recent foraminiferal assemblages near the Ombrone River mouth (Northern Tyrrhenian Sea, Italy). Revue de Micropaleontologie 52, 43-66.

Frontalini, F., Buosi, C., Da Pelo, S., Coccioni, R., Cherchi, A., Bucci, C., 2009. Benthic foraminifera as bio-indicators of trace element pollution in the heavily contaminated Santa Gilla lagoon (Cagliari, Italy). Marine Pollution Bulletin 58, 858-877.

Hallock, P., 2000. Symbiont-bearing foraminifera: harbringers of global change. Micropaleontology 46, 95-104.

Hallock, P., Lidz, B., Cockey-Burkhard, E.M., Donnelly, K.B., 2003. Foraminifera as Bioindicators in Coral Reef Assessment and Monitoring: The FORAM Index. Environmental monitoring and assessment 81, 38-221.

Jorissen, F.J., 1988. Benthic foraminifera from the Adriatic Sea: principles of phenotypic variation. Utrecht Micropaleontological Bulletin 37, 1-174.

Jorissen, F.J., 1987. The distribution of benthic foraminifera in the Adriatic Sea. Mar. Micropaleontology 12, 21-48.

Jordan, R.W., Winter, A., 2000. Living microplankton assemblages off the coast of Puerto Rico during January-May 1995. Marine Micropaleontology 39, 113-130.

Karatsolis, B.Th., Triantaphyllou, M.V., Dimiza, M.D., Malinverno, E., Lagaria, A., Mara, P., Archontikis, O., Psarra, S., 2016. Coccolithophore assemblage response to Black Sea Water inflow into the North Aegean Sea (NE Mediterranean). Continental Shelf Research, Elsevier.

Koukousioura, O., Dimiza, M.D., Triantaphyllou, M.V., Hallock, P., 2011. Living benthic foraminifera as an environmental proxy in coastal ecosystems: a case study from the Aegean Sea (Greece, NE. Mediterranean). Journal of Marine Systems 88(4), 489-501.

Koukousioura, O., Triantaphyllou, M.V., Dimiza, M.D., Pavlopoulos, K., Syrides, G., Vouvalidis, K., 2012. Benthic foraminiferal evidence and Paleoenvironmental evolution of Holocene coastal plains in the Aegean Sea (Greece). Quaternary International 261, 105-117.

Koukousioura, O., Georgiou, S., Triantaphyllou, M., Dimiza, M., Michailidis, I., Aidona, E., Seferlis, M., Christoforidis, C., Evgenakis, M., 2018. Living benthic foraminifera from Thermaikos Gulf, NW Aegean Sea. FORAMS 2018, 17-22 June, Edinburgh,Scotland.

Koukousioura, O., Dimiza, M.D., Triantaphyllou, M.V., Michailidis, I., Dimou, V.G., Navrozidou, V., Seferlis, M., 2017. Winter-spring living coccolithophores from Thermaikos Gulf, NW Aegean Sea. Journal of Nannoplankton Research, INA16, Abstracts, v. 37, special issue,. p. 100.

Langer, M.R., 2008. Assessing the contribution of Foraminiferan protists to global ocean carbonate production. Journal of Eukaryotic Microbiology 55(3), 163-169.

Langer, M.R., 1993. Epiphytic foraminifera. Marine Micropaleontology 20, 235-265.

Langer, M.R., 1988. Recent epiphytic foraminifera from Vulcano (Mediterranean Sea). Revue Paleobiologie 2 (Special Volume), 827-832.

Lee, J.J., 2006. Algal symbiosis in larger foraminifera. Symbiosis 42, 63-75.

Lee, J.J., Faber, W.W.Jr., Anderson, O.R., Pawlowski, J., 1991. Life-cycles of foraminifera. In: Biology of foraminifera, J.J. Lee, O.R. Anderson eds., London, Academic Press, 285-334 pp.

Leutenegger, S., 1984. Symbiosis in benthic foraminifera: specificity and host adaptation. Journal of Foraminiferal Research 14, 16-35.

Li, T., Xiang, R., Li, T., 2014. Influence of trace metals in recent benthic foraminifera distribution in the Pearl River Estuary. Marine Micropaleontology 108, 13-27.

Loubere, P., Fariduddin, M., 1999. Benthic Foraminifera and the flux of organic carbon to the seabed. In: Modern Foraminifera, B. Sen Gupta, Great Britain, Kluwer Academic Publishers, 181-199 pp.

Malinverno, E., Dimiza, M.D., Triantaphyllou, M.V., Dermitzakis, M.D., Corselli, C., 2008. Coccolithophores of the eastern Mediterranean Sea: a look into the marine world. Athens: ION Publications.

Melis, R., Violanti, D., 2006. Foraminiferal biodiversity and Holocene evolution of the Phetchaburi coastal area (Thailand Gulf). Marine Micropaleontology 61, 94-115.

Murray, J.W., 1991. Ecology and Palaeoecology of Benthic Foraminifera. Harlow: Longman.

Ozcan, E., Less, G., Okay, I.A., Baldi-Beke, M., Kollanyi, K., Yilmaz, O., 2009. Stratigraphy and Larger Foraminifera of the Eocene shallow-marine and Olistostromal Units of the Southern part of the Thrace Basin, NW Turkey. Turkish Journal of Earth Sciences 19, 27-77.

Pavlopoulos, K., Kapsimalis, V., Theodorakopoulou, K., Panagiotopoulos, I.P., 2011. Vertical displacement trends in the Aegean coastal zone (NE Mediterranean) during the Holocene assessed by geo-archaeological data. The Holocene 22(6), 717-728.

Pavlopoulos, K., Koukousioura, O., Triantaphyllou, M., Vandarakis, D., Marion de Procé, S., Chondraki, V., Fouache, E., Kapsimalis, V., (in press). Geomorphological changes in the coastal area of Farasan Al-Kabir Island (Saudi Arabia) since mid Holocene based on a multi-proxy approach. Quaternary International.

Poulos, S.E., Drakopoulos, P.G., Collins, M.B., 1997. Seasonal variability in sea surface oceanographic conditions in the Aegean Sea (Eastern Mediterranean): an overview. Journal of Marine Systems 13, 225-244.

Resig, J.M., 1960. Foraminiferal ecology around ocean outfalls off Southern California. In: Waste Disposal in the Marine Environment, London: Pergamon Press,104-121.

Saffert, H., Thomas, E., 1998. Living foraminifera and total populations in salt marsh peat cores: Kelsey Marsh (Clinton, CT) and the Great Marshes (Barnstable, MA). Marine Micropaleontologie 46, 111-130.

Schmiedl, G., Mitschele, A., Beck, S., Emeis, K., Hemleben, C., Schulz, H., Sperling, M., Weldeab, S., 2003. Benthic foraminiferal record of ecosystem variability in the eastern Mediterranean Sea during times of sapropel S5 and S6 deposition. Palaeogeogr. Palaeoclimatol. Palaeoecol. 190, 139-164.

Schönfeld, J., Alve, E., Geslin, E., Jorissen, F., Korsun S., Spezzaferri, S., Abramovich, S., et al., 2012. The FOBIMO (FOraminiferal BIo-MOnitoring) initiative-Towards a standardised protocol for soft-bottom benthic foraminiferal monitoring studies. Marine Micropaleontology.

Seiglie, G.A., 1975. Foraminifers Guayanilla Bay and their use as environmental indicators. Revista Española de Micropaleontologia 7, 453-487.

Seiglie, G.A., 1971. A preliminary note on the relationships between foraminifers and pollution in two Puerto Rican bays. Carribean Journal of Science 11, 93-98.

Sen Gupta, B.K., 1999. Foraminifera in marginal marine environments. In: Modern Foraminifera, B. Sen Gupta, Boston, Kluwer Academic Publishers, 141-159.

Setty, M.G.A.P., 1976. The relative sensitivity of benthonic foraminifera in the polluted marine environment of Cola Bay, Goa. Proceedings from the VI Indian Colloquium on Micropaleontology an Stratigraphy, 225-234.

Sgarrella, F., Moncharmont Zei, M., 1993. Benthic foraminifera of the Gulf of Naples. Boll. Soc. Paleontol. Ital. 32, 145-264.

Triantaphyllou, M.V., Ziveri, P., Gogou, A., Marino, G., Lykousis, V., Bouloubassi, I., Emeis, K.C., et al., 2009. Late Glacial - Holocene climate variability at the south-eastern margin of the Aegean Sea. Marine Geology 266, 182-197.

Triantaphyllou, M.V., Kouli, K., Tsourou, T., Koukousioura, O., Pavlopoulos, K., Dermitzakis, M.D., 2010a. Paleoenvironmental changes since 3000 BC in the coastal marsh of Vravron. Quaternary International 216, 14-22.

Triantaphyllou, M.V., Dimiza, M.D., Krasakopoulou, E., Malinverno, E., Lianou, V., Souvermezoglou, E., 2010a. Seasonal control on Emiliania huxleyi coccolith morphology and calcification in the Aegean Sea (Eastern Mediterranean). Geobios 43, 99-110.

Triantaphyllou , M.V., Gogou, A., Dimiza, M.D., Kostopoulou, S., Parinos, C., Roussakis, G., Geraga, M., et al., 2016. Holocene Climatic Optimum centennial-scale paleoceanography in the NE Aegean (Mediterranean Sea). Geo - Mar. Lett. 36, 51-66.

Vouvalidis, K., Syrides, G., Albanakis K.S., 2005. Holocene morphology of the Thessaloniki Bay: impact of sea-level rise. Zeitschrift für Geomorphologie N.F. 137, 147-158.

Walton, W.R., 1952. Techniques for recognition of living foraminifera. Contribution of Cushman Foundation for Foraminiferal Research 3, 56-60.

Watkins, J.G., 1961. Foraminiferal ecology around the Orange County, California, ocean sewer outfall. Micropaleontology 7, 199-206.

Yanko, V., Flexer, A., Kress, N., Hornung, H., Kronfeld, J., 1992. Benthic foraminifera as indicators of heavy metal pollution in Israel's eastern Mediterranean margin. Scientific Program and Abstracts, 73-79.

Yanko, V., Arnold, A.J., Parker, W.C., 1999. Effects of marine pollution on benthic foraminifera. In: Modern Foraminifera, B.K. Sen Gupta,. Boston, MA, Kluwer Academic Publishers, 217-235.

Young, J.R., Poulton, A.J., Tyrell, T., 2014. Morphology of Emiliania huxleyi coccoliths on the Northwestern European Shelf- is there an influence of carbonate chemistry? Biogeosciences 11, 4771-4782.

Young, J.R., Geisen, M., Cros, L., Kleijne, A., Sprengel, C., Probert, I., Østergaard, J.B., 2003. A guide to extant calcareous nannoplankton taxonomy. J. Nannoplankton Res (Special issue 1), 1-125.

Young, J.R., Kucera, M., Chung, H.W., 1996. Automated biometrics on captured light microscope images of coccoliths of Emiliania huxleyi. Ιn: Microfossils and oceanic environments, A. Moguilevsky, R. Whatley, Aberystwyth Press, 261-277.

Zalesny, E.R., 1959. Foraminiferal ecology of Santa Monica Bay, California. Micropaleontology 5, 101-126.

Κουκουσιούρα, Ο., 2005. Μικροπαλαιοντολογική μελέτη των σύγχρονων βενθονικών τρηματοφόρων από τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Ν.Άνδρου, και διερεύνηση του ρόλου τους ως νέων περιβαλλοντικών δεικτών. Μεταπτυχιακή Διατριβή Ειδίκευσης, ΕΚΠΑ, Αθήνα.

Μουντράκης, Δ.Μ., 2010. Γεωλογία και Γεωτεκτονική της Ελλάδας. Θεσσαλονίκη, University Studio Press.

Τριανταφύλλου, Μ.Β., Δήμιζα, Μ.Δ., 2012. Μικροπαλαιοντολογία και Γεωπεριβάλλον. Εκδοτικός Όμιλος Ίων.