Κατασκευή τεχνικογεωλογικής τράπεζας δεδομένων για τον σχεδιασμό σηράγγων στη λεκάνη Θεσσαλονίκης

Αλίκη Κοκκαλά

Κατασκευή τεχνικογεωλογικής τράπεζας δεδομένων για τον σχεδιασμό σηράγγων στη λεκάνη Θεσσαλονίκης

Αλίκη Κοκκαλά

Περίληψη

Κατά το σχεδιασμό και την κατασκευή υπόγειων τεχνικών έργων σε αστικό περιβάλλον, συναντώνται διάφορες τεχνικογεωλογικές προκλήσεις. Ένα χρήσιμο εργαλείο για την εκτίμηση της γεωλογικής επικινδυνότητας και τεχνικογεωλογικής απόκρισης των σχηματισμών κατά μήκος της σήραγγας αποτελεί η δημιουργία μιας καλά δομημένης βάσης δεδομένων, ικανή να αποθηκεύει, διαχειρίζεται, αναλύει και συσχετίζει ένα σημαντικό αριθμό γεωλογικών και τεχνικογεωλογικών δεδομένων. Στην παρούσα διατριβή κατασκευάζεται μια τέτοια δομή που βασίζεται πάνω στο «Σύστημα Ανάλυσης Πληροφοριών Σηράγγων» - TIAS και χρησιμοποιήθηκε κατά το σχεδιασμό υπόγειων έργων της Εγνατίας οδού. Τα δεδομένα που εισάγονται σ’ αυτήν προέρχονται από ένα σύνολο γεωτρήσεων και αναφέρονται σε γεωλογικές και τεχνικογεωλογικές πληροφορίες, εργαστηριακές και επί τόπου δοκιμές που έχουν εκτελεστεί στους Τεταρτογενείς και Νεογενείς σχηματισμούς που συναντώνται στην περιοχή έρευνας. Μέσω της επεξεργασίας και αξιολόγησης των πληροφοριών εξάγονται ενδεικτικά φάσματα φυσικών και μηχανικών παραμέτρων για τους διαφορετικούς σχηματισμούς που συναντώνται. Η μελέτη επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες περιοχές εντός της λεκάνης της Θεσσαλονίκης, μία στα Ανατολικά και μία στο κέντρο, εστιάζοντας στις επί τόπου συνθήκες αυτών, με την κατασκευή ενδεικτικών τεχνικογεωλογικών διατομών και τον προσδιορισμό φασμάτων τεχνικογεωλογικών παραμέτρων. Σκοπός αυτής της διαδικασίας, εκτός από την ενσωμάτωση πλήθους δεδομένων, είναι να παρέχει ένα εργαλείο για την αξιολόγηση αυτών σε εστιασμένες πληροφορίες προκειμένου να εκτιμηθεί η γεωλογική κατάσταση και τεχνικογεωλογική συμπεριφορά των σχηματισμών στα υπόγεια έργα και ιδιαίτερα της μηχανοποιημένης όρυξης στην περιοχή της Θεσσαλονίκης.

The design and construction of underground works in an urban environment, face several engineering geological challenges. The construction of a well structured database, able to store, manage, analyse and correlate a large amount of geological and geotechnical data, is a powerful tool towards the geological hazard assessment and the geotechnical characterisation of the formations along a tunnel. The structure of this database is based on Tunnel Information and Analysis System (TIAS) constructed for the Egnatia Highway tunnels in northern Greece. The data processed by the database are based on borehole geological information, laboratory testing, geotechnical characterisation and in situ field tests, mainly executed in the quaternary and neogene soil formations that are met in the studied area. The processing and assessment of the information, leads to the identification of useful value ranges for several physical and mechanical parameters, assigned for different formations. The study focuses in specific areas within the basin of Thessaloniki. One region is located in the eastern part of the city and the other in the central part, highlighting the in situ conditions, by the construction of typical geotechnical cross-sections and the determination of ranges which conclude geotechnical parameters. The purpose of that process, besides incorporating an amount of data, is to provide a tool for turning data into useful information in order to estimate the geological situation and geotechnical behavior of formations in underground works.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές

Ελληνική βιβλιογραφία

Βαζαίος Ι. (2013), «Η αξιολόγηση των τεχνικογεωλογικών-γεωτεχνικών συνθηκών και η εφαρμογή της στην εκτίμηση των επιφανειακών μετακινήσεων σε σχέση με τη μηχανοποιημένη διάνοιξη σηράγγων εφαρμόζοντας αριθμητικές μεθόδους ανάλυσης. Το παράδειγμα γραμμής επέκτασης του μετρό Θεσσαλονίκης.», Διατριβή ειδίκευσης, Ε.Μ.Π.

Βενετσάνου Π. (2014), «Εκτίμηση των επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών στα υπόγεια νερά με τη χρήση κλιματικών μοντέλων και μοντέλων ροής: εφαρμογή στην περιοχή του Δήμου Θερμαϊκού», Διατριβή ειδίκευσης, Α.Π.Θ.

Βουβαλίδης Κ. (2002), «Μαθήματα Φυσικής Γεωγραφίας», Α.Π.Θ.

Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Τεύχος Δεύτερο, Αρ. Φύλλου 1154, 12/8/2003 (ΦΕΚ 1154Β/12.8.2003)

Ζερβοπούλου Α., Παυλίδης Σ. (2005), «Μορφοτεκτονική μελέτη της ευρύτερης περιοχής Θεσσαλονίκης για την χαρτογράφηση νεοτεκτονικών ρηγμάτων», 1η Συνάντηση Επιτροπής Γεωμορφολογίας Ε.Γ.Ε., Δελτίο ΕΓΕ, Τομ. ΧΧΧVIII, σελ. 30-41.

Ζερβοπούλου Α.Σ, (2010), «Νεοτεκτονικά ρήγματα της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης σε σχέση με τα εδάφη θεμελίωσης», Διδ. Διατριβή, Α.Π.Θ.

Ι.Γ.Μ.Ε., (1978), Φύλλο Χάρτη, Κλίμακας 1:50.000, Θεσσαλονίκη.

Κυρατζή Α. Α., Χατζηπέτρος Α., Παπαθανασίου Γ., Ρουμελιώτη Ζ. (2014), «Προσομοίωση εδαφικών αστοχιών λόγω ρευστοποίησης στην ευρύτερη περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης», 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής Μηχανικής.

Μαρίνος Β., Κόρκαρης Κ., Προυντζόπουλος Γ., Ρομοσίου Ν., Φορτσάκης Π., Μιρμίρης Κ., Πετρουτσάτου Κ., Κουμουτσάκος Δ., Κιάμος Κ., Λαζαρίδου Σ., Πίτσας Γ.,

Ρηγοπούλου Μ., Μαρίνος Π., Λαμπρόπουλος Σ., (2006), «Η δημιουργία γεωτεχνικής βάσης δεδομένων σηράγγων για την Εγνατία οδό Α.Ε.», 5ο Πανελλήνιο Γεωτεχνικό Συνέδριο, Τόμος 3, σελ. 525-531.

Μαρίνος Π. και ερευνητική ομάδα, (2006), Eρευνητικό πρόγραμμα: «Έρευνα επί της συμπεριφοράς των γεωυλικών κατά την κατασκευή των σηράγγων της Εγνατίας οδού και επί των παραγόντων διαμόρφωσης του τελικού κόστους κατασκευής» (Τελική έκθεση-Τεύχος I).Γεωτεχνικός Τοµέας της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του Ε.Μ.Π.

Μουντράκης Δ.Μ., (2010), «Γεωλογία και Γεωτεκτονική εξέλιξη της Ελλάδας», University Studio Press.

Μουντράκης Δ., Κίλιας Α., Παυλίδης Σ., Σωτηριάδης Λ., Ψιλοβίκος Α., Αστάρας Θ., Βαβλιάκης Ε., Κουφός Γ., Δημόπουλος Γ., Σούλιος Γ., Χρηστάρας Β.,

Σκορδύλης Μ., Τρανός Μ., Σπυρόπουλος Μ., Πάτρας Δ., Συρίδης Γ., Λαμπρινός Ν., Λαγγάλη Θ. (1996), «Νεοτεκτονικός Χάρτης της Ελλάδας», Κλίμακας 1:100.000, Φύλλα: Θεσσαλονίκη, Θέρμη Ο.Α.Σ.Π. (1996).

ΟΜΕΤΕ Εδαφοστατική Σύμβουλοι Μηχανικοί Ε.Π.Ε. Γεωλογική Μελέτη Μετρό Θεσσαλονίκης: Νεος Σιδηροδρομικός Σταθμός-Σταθμός Ν. Ελβετία Και Αμαξοστάσιο Πυλαίας (2008).

Πανοζάχου Κ., (2013), «Σχεδιάζοντας για μια πιο ασφαλή πόλη. Ένα πολεοδομικό σχέδιο πρόληψης και διαχείρισης σεισμικών καταστροφών για το Δήμο Θεσσαλονίκης» Διπλωματική εργασία, Α.Π.Θ.

Παπαχαρίσης Ν., Πενέλης Γ. (1992), «Εδαφοτεχνικό προφίλ διαδρομής ελαφρού Μετρό». Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής, τόμος 1

Παυλίδης Σ.Β., (2007), «Γεωλογία των Σεισμών, Εισαγωγή στην νεοτεκτονική, μορφοτεκτονική και παλαιοσεισμολογία», University Studio Press.

Πιτιλάκης Κ. και Συνεργάτες (2004), «Μελέτη σεισμικής επικινδυνότητας και προσδιορισμός των παραμέτρων της ισχυρής εδαφικής κίνησης σχεδιασμού κατά μήκος του άξονα χάραξης του Μετρό Θεσσαλονίκης». Αττικό Μετρό Α.Ε.

Ρόζος Δ., Χατζηνάκος Ι., Αποστολίδης Ε., (1998), «Τεχνικογεωλογικός χάρτης ευρύτερης περιοχής πόλης Θεσσαλονίκης», Κλίμακας 1:25.000. Ι.Γ.Μ.Ε.

Σαπουντζής Η.Σ., (1969), «Πετρογραφία και γεωλογική τοποθέτησις των πράσινων γνεύσιων της Θεσσαλονίκης», Διδ. Διατριβή, Α.Π.Θ.

Συρίδης Γ.Ε., (1990), «Λιθοστρωματογραφική, βιοστρωματογραφική και παλαιογεωγραφική μελέτη των Νεογενών – Τεταρτογενών ιζηματογενών σχηματισμών της χερσονήσου Χαλκιδικής», Διδ. Διατριβή, Α.Π.Θ.

Τομέας Γεωτεχνικής Μηχανικής Τμ. Πολ. Μηχ., (1985), «Γεωτεχνική μελέτη περιοχής Θεσσαλονίκης», Α.Π.Θ.

Χατζηγώγος, Ν.Θ., Μακεδών, Θ.Κ., Τσιντάρης, Γ.Ε., Τσότσος, Σ.Χ., Χρηστάρας, Β.Χ. (2014), «Εκτίμηση της επιδεκτικότητας σε υδροστερεοποίηση των τεχνητών επιχωματώσεων του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης», 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής Μηχανικής.

Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Κεντρικής Μακεδονίας (GR10), Π.1.17, Έκθεση Επισκόπησης Σημαντικών

Ζητημάτων Διαχείρισης Υδάτων (2012), ΥΠΕΚΑ.

Ξενόγλωσση βιβλιογραφία

Anastasiadis An., Raptakis D., Pitilakis K., (2001), «Thessaloniki’s Detailed Microzoning: Subsurface Structure as Basis for Site Response Analysis», Pure and Applied Geophysics, 158 2597-2633.

Becker C., «Choice between EPB and Slurry shield, selection criteria by practical examples», (Proc. Rapid Excavation and Tunneling Conference, San Francisco, 1995, pp. 479-492)

Chmelina K., Rabensteiner K., Krusche G., (2012), «A Tunnel Information System for the Management and Utilization of Geo-Engineering Data in Urban Tunnel Projects», Geotechnical and Geological Engineering (2013),Vol 31, pg:845–859.

Clogging risks for TBM drives in clay, Tunnels and Tunnelling International, (June, 2004)

Feasibility study for tunneling method for Attiko Metro extension of line 3 to Egaleo, Part A: Review of alternative construction methods (September, 1995), Geodata S.p.A, Torino, Italy

Hiroaki Todo, Koji Yamamoto, Mamoru Mimura, Susumu Yasuda, (2013), «Japan’s Nation-Wide Electronic Geotechnical Database Systems by Japanese Geotechnical Society», Geotechnical and Geological Engineering (2013), Vol 31, pg: 941–963.

Lamberti Spa, Tunneling Applications, «Product Sheet: earth pressure balance shield condition agents»

Marinos P. G., Novack M., Benissi M., Panteliadou M., Papouli D., Stoumpos G., Marinos V., Korkaris K., (2008), «Ground Information and Selection of TBM for the Thessaloniki Metro», Greece Environmental & Engineering Geoscience, Vol. XIV, No. 1, pp. 17–30

Marinos V., Marinos P., Prountzopoulos G., Fortsakis P., Korkaris K., Mirmiris K., Papouli D., (2010), «TIAS database: A tunnel information and analysis system», 11th International congress of IAEG, Auckland.

Marinos V., Prountzopoulos G., Fortsakis P., Koumoutsakos D., Korkaris K., Papouli D., (2012), «Tunnel Information and Analysis System: A Geotechnical Database for Tunnels», Geotechnical and Geological Engineering (2013),Vol 31, no 3:891–910.

Mercier J.L., Sorel D., Vergely P., Simeakis K., (1989), «Extensional tectonic regimes in the Aegean basins during the Cenozoic», Basin Research, Vol.2, Iss.1, pp.49-71.

Pavlides S.B., Kondopoulou D.P., Kilias A.A., Westphal M., (1988), «Complex rotational deformations in the Serbo-Macedonian massif (north Greece): structural and paleoagnetic evidence», Tectonophysics, 145, pp.329-335.

Rick P. LOVAT, P., «TBM Design Considerations: Selection of Earth Pressure Balance or Slurry Pressure Balance Tunnel Boring Machines»

Rozos D., Apostolidis E. Hadzinakos I. (2004). «Engineering-geological map of the wider Thessaloniki area, Greece» ,Bulletin of Engineering Geology and the Environment Vol. 63, Iss. 2, pp.103-108.

Suwansawat S., «Earth Pressure Balance (EPB) shield tunneling in Bangkok: ground response and prediction of surface settlements using artificial neural networks», (Phd thesis, Massachusetts Institute of Technology, 2002)

Tranos Μ., Papadimitriou Α., Kilias Α., (2003), «Thessaloniki-Gerakarou fault zone (TGFZ): the western extension of the 1978 Thessaloniki earthquake fault (northern Greece) and seismic hazard assessment», Journal of Structural Geology, 25, 2003, pp.2109-2123.

Vittorio Guglielmetti, Piergiorgio Grasso, Ashraf Mahtab & Shulin Xu, «Mechanized tunneling in urban areas, design methodology and construction control», Geodata S.p.A., Turin, Italy

Voidomatis P.S., Pavlides S.B., Papadopoulos G.A. (1990), «Active deformation and seismic potential in the Serbomacedonian zone, northern Greece», Tectonophysics 179, pp.1-9.

Εισερχόμενη Αναφορά

Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.