[Εξώφυλλο]

Απολιθωμένα μαλάκια από τη λεκάνη Μεγαλουπόλης Πελοποννήσου = Fossil molluscs from Megalopolis basin, Peloponnesus, Greece.

Γεωργία Δ. Μπόνη

Περίληψη


Η λεκάνη της Μεγαλόπολης στην Κεντρική Πελοπόννησο έχει πληρωθεί με λιμναία λιγνιτοφόρα ιζήματα Πλειστοκαινικής ηλικίας. Η περιοχή έχει μελετηθεί στο παρελθόν λόγω των λιγνιτικών στρωμάτων και των απολιθωμάτων της, τα οποία αποτελούνται κυρίως από θηλαστικά. Η έρευνα όμως για τα μαλάκια της περιοχής είναι κατά πολύ υποδεέστερη. Στη παρούσα εργασία, μελετήθηκαν τρία άπλυτα δείγματα βάρους ~2,5 kg., καθώς και 4 πλυμένα δείγματα νεροκόσκινου από τον χώρο της Προϊστορικής ανασκαφής Marathousa 1, η οποία εντοπίζεται στον Σχηματισμό Χωρέμη της λεκάνης. Τα δείγματα αυτά ανήκουν σε 3 διαφορετικά στρώματα, τα UA3C, UB2B και UB4C.
Μετά την επεξεργασία των δειγμάτων (ξήρανση – πλύση με νερό και Η2Ο2- ξήρανση) έγινε διαλογή των περιεχομένων απολιθωμένων οστράκων μαλακίων σε στερεοσκοπικό μικροσκόπιο, και στη συνέχεια τα απολιθώματα ταξινομήθηκαν.
Η συστηματική τους περιγραφή επέτρεψε την αναγνώριση 23 ειδών (19 Γαστερόποδα, 4 Δίθυρα). Τα είδη που αναγνωρίστηκαν ήταν, κατά πλειοψηφία, κοινά για τα 3 στρώματα, με τα είδη Valvata cristata, Bithynia candiota και Valvata studeri να αποτελούν το 90% των συνολικών οστράκων κάθε δείγματος. Το πιο πλούσιο σε όστρακα στρώμα ήταν το UB2B στο οποίο βρέθηκαν και τα περισσότερα είδη.
Τα είδη Anisus vortex, Bathyomphalus contortus, Acroloxus lacustris και Carychium tridentatum, ανευρίσκονται για πρώτη φορά στη λεκάνη της Μεγαλόπολης.
Το σύνολο των ανευρεθέντων μαλακίων είναι γλυκού νερού και σε συνδυασμό με τη λιθολογική σύσταση των ιζημάτων δείχνει ένα ρηχό λιμναίο περιβάλλον απόθεσης με ιλυώδες υπόστρωμα και έντονη παρουσία φυτικών υπολειμμάτων.
 
The Megalopolis basin in the Central Peloponnese has been filled with lignite bearing lacustrine sediments of Pleistocene age. The area has been studied in the past due to the lignite deposits; as well as the fossil mammals that were also found in the area, but the mollusc fossils have been fractionally studied.
In the present paper, three bulk samples (~2.5 kg each) as well as 4 water sieved specimens were elaborated and studied. The samples originate from the prehistoric excavation Marathousa 1, situated into Choremi Formation of the basin. The samples were collected from 3 different strata, UA3C, UB2B and UB4C.
Bulk samples were water sieved and the dry residues were elaborated under a stereoscopic microscope, fossil shells were selected and sorted. Their systematic description allowed the identification of 23 species (19 Gastropods, 4 bivalves). The species identified were, most of them, common to the 3 strata, with Valvata cristata, Bithynia candiota and Valvata studeri comprising 90% of the total shells in each sample. The layer UB2B was the richest in fossils and most species were found here.
Anisus vortex, Bathyomphalus contortus, Acroloxus lacustris and Carychium tridentatum are identified for first time in the Megalopolis basin.
The determined molluscs are freshwater, and in combination with the lithological composition of the sediments indicate a shallow lacustrine depositional environment with silty substrates and an intense presence of plant residues.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές


Athanassiou, A., Michailidis, D., Vlachos, E., Tourloukis, V., Thompson, N., Harvati, K.,

Pleistocene vertebrates from the Kyparíssia lignite mine, Megalοpolis

basin, S. Greece. Quat. Int. 497, 178-197

Blackwell, B.A.B., Sakhrani, N., GopalKrishna, K., Singh, I., Tourloukis, V., Panagopoulou, E., Karkanas, P., Blinkstein, J., Skinner, A., Harvati, K., 2018. ESR dating ungulate teeth and mollusks from the Palaeolithic site Marathousa 1, Megalopolis basin, Greece. Quaternary.

Bulman K. 1990. Life history of Carychium tridentatum (Risso, 1826) (Gastropoda: Pulmonata: Ellobiidae) in the laboratory. Journal of Conchology 33: 321-333.

Doukas, C., Quaternary International, https://doi.org/10.1016/j.quaint.2018.09.036

Draparnaud, J. P. R., 1801. Tableau des mollusques terrestres et fluviatiles de la France. - pp. [1-2], 1-116. Montpellier, Paris. (Renaud; Bossange, Masson & Besson).

Drouet, H., 1879-1899: Unionidae nouveaux au peu connus. - J. de Conch., 1879:

-142,327-333; 1881: 22-31,244-254; 1888: 103-111; 1892: 86-94; 1893: 36-

, 167-178; 1895: 26-40; 1897: 124-136; 1899: 402-411; Paris.

Forster, F. 1840., Animalia mollusca. Mit Anmerkungen von I. v. Voith. - pp. 459-478, in: Fürnrohr, A. E.: Naturhistorische Topographie von Regensburg. In Verbindung mit Forster, Herrich-Schäffer, Koch, v. Schmöger und v. Voith. Dritter Band, die Fauna von Regensburg enthaltend. -- pp. I-XVI [= 1-16], 1-478. Regensburg. (Manz)

Giusti, D., Konidaris, G.E., Tourloukis, V., Thompson, N., Karkanas, P., Panagopoulou, E., Harvati, K., 2018. Beyond maps: patterns of formation processes at the Middle Pleistocene open-air site of Marathousa 1, Greece. Quat. Int. 497, 33-46. https://doi.org/10. 1016/j.quaint.2018.01.041.

Hesse, P. ,1911: Zur Kenntnis der Molluskenfauna von Ostrumelien. - Nachr. BI.

dtsch. malak. Ges., 43: 142-155; Frankfurt a. M

Jenyns, L., 1832. A monograph on the British species of Cyclas and Pisidium. - Transactions of the Cambridge Philosophical Society 4 (2): 289-311, Pl. 19-21.

Karkanas, P., Tourloukis, V., Thomson, N., Giusti, D., Panagopoulou, E., Harvati, K., 2018. Sedimentology and micromorphology of the Lower Palaeolithic lakeshore site Marathousa 1, Megalopolis basin, Greece. Quat. Int. 497,123-136.

Konidaris, G. E., Athanassiou, A., Tourloukis, V., Thomson, N., Giusti, D., Panagopoulou, E., Harvati, K., 2018 The skeleton of a straight-tusked elephant (Palaeoloxodon antiquus) and other large mammals from the Middle Pleistocene butchering locality Marathousa 1 (Megalopolis Basin, Greece): preliminary results. Quat. Int. 497, 65-84.

Lüttig, G.W., Marinos, G., 1962. Zur Geologie des neuen Griechischen BraunkohlenLagerstaette von Megalopolis. Braunkohle 14, 222-231.

Malm, A. W., 1855. Om Svenska landt- och söttvattens mollusker, med särskilt afseende på de arter och former, som förkomma i grannskapet af Christianstad (C) och Göteborg (G). - Göteborgs Kongliga Vetenskaps och Vitterhets Samhälles Handlingar (Ny Tidsföljd) 3: 73-152.

Nickel, B., Riegel, W., Schönherr, T., Velitzelos, E., 1996. Environments of coal formation in the Pleistocene lignite at Megalopolis, Peloponnesus (Greece) — reconstructions from palynological and petrological investigations. N. Jb. Geol. Pal. Abh. 200, 201–220

Panagopoulou, E., Tourloukis, V., Thompson, N., Konidaris, G., Athanasiou, A., Giusti, D., Tsartsidou, G., Karkanas, P., Harvati, K., 2018. The Lower Palaeolithic site of Marathousa 1, Megalopolis Greece: overview of the evidence. Quat. Int. 497, 33-46.

Panagopoulou, E., Tourloukis, V., Thompson, N., Athanassiou, A., Tsartsidou, G., Konidaris, G.E., Giusti, D., Karkanas, P., Harvati, K., 2015. Marathousa 1: a New Middle Pleistocene Archaeological Site from Greece. Antiquity Project Gallery 343.

Papadopoulos, P., Lüttig, G., Vinken, R., 1997. Geological Map of Greece 1 : 50,000,

Megalopolis Sheet. Institute of Geology and Mineral Exploration, Athens.

Poli, J. X., 1791. Testacea vtrivsqve Siciliae eorvmqve historia et anatome tabvlis aeneis illvstrata. Tomvs primvs. - pp. [1-6], I-X [= 1-10], 1-90, 1-50, [1], 1-74, i-lxxiii [= 1-73], Tab. I-XVIII [= 1-18]. Parmae. (Regio Typographeio)

Risso, A., 1826. Histoire naturelle des principales productions de l'Europe méridionale et particulièrement de celles des environs de Nice et des Alpes Maritimes. Tome quatrième. - pp. [1-3], j-vij [= 1-7], 1-439, pl. [1-12]. Paris. (Levrault).

Schütt, H., Velitzelos, E. & Kaouras, G.,1985: Die Quartärmollusken von Megalopolis (Griechenland). [Quaternary molluscs from Megalopolis (Greece)]. N. Jb. Geol. Paläont. Abh. 170: 183-204

Stelfox, A. W. 1918. The Pisidium fauna of the Grand Junction Canal in Herts. and Bucks. - Journal of Conchology 15 (10): 289-304, Pl. 7-9. London.

Tourloukis, V., Harvati, K., 2018. The Palaeolithic record of Greece: a synthesis of the

evidence and a research agenda for the future. Quat. Int. 466, 48–65.

Tourloukis E. 2010. The Early and Middle Pleistocene Archaeological Record of Greece. Leiden University Press: Leiden.

Tourloukis, V., Thompson, N., Panagopoulou, E., Giusti, D., Konidaris, G.E.,

Karkanas, P., Harvati, K., 2018b. Lithic and osseous artifacts from the Lower

Palaeolithic site of Marathousa-1, Megalopolis, Greece: preliminary results.

Quat. Int. 497, 47-64

Van Vugt, N., de Bruijn, H., van Kolfschoten, T., Langereis, C.G., 2000. Magneto- and cyclostratigraphy and mammal fauna's of the Pleistocene lacustrine Megalopolis basin, Peloponnessos, Greece. Geol. Ultrajectina 189, 69–92.

Vinken, R., 1965. Stratigraphie und Tektonik des Beckens von Megalopolis (Peloponnes, Griechenland). Geologisches Jahrbuch 83, 97-148

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Valvata cristata.-http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1497 (version 21-01-2009).

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Valvata studeri.-http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1871

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Galba truncatula.-http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1879

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Stagnicola palustris.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1880

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Radix auricularia.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1881

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Lymnaea stagnalis.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1884

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Planorbis planorbis.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1198

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Anisus leukostoma.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2148

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Anisus spirorbis.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1876

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Anisus vortex.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1877

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Gyraulus albus.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2082

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Gyraulus crista.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2087

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Segmentina nitida.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2322

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Planorbarius corneus.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1195

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Bathyomphalus contortus.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1885

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Acroloxus lacustris.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1199

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Unio pictorum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1560

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Musculium lacustre.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2068

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Sphaerium corneum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1692

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Pisidium amnicum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1659

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Pisidium tenuilineatum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2759

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Pisidium casertanum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2069

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Pisidium subtruncatum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2075

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Pisidium nitidum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=2074

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Oxyloma elegans.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1832

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Vertigo pygmaea.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1680

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Pupilla sterrii.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1904

Welter-Schultes, F. 2009. Species summary for Carychium tridentatum.- http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=1829


Εισερχόμενη Αναφορά

  • Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.