Οι πλειστοκαινικές αποθέσεις του ακρωτυρίου Μύτικασ, Πρέβεζα, Δυτική Ελλάδα = The pleistocene deposits of cape Mytikas, Preveza, Western Greece.

Περίληψη

Στην παραλία του Φάρου στο χωριό Μύτικας, βόρεια της πόλης της Πρέβεζας, κατά μήκος της ακτής αποκαλύπτονται, λόγω της παράκτιας διάβρωσης, στρώματα ιζημάτων ορατού πάχους ~10m, μερικά των οποίων περιέχουν απολιθώματα. Ύστερα από υπαίθρια έρευνα αποτυπώθηκε η Λιθοστρωματογραφία των ιζημάτων με φωτογράφιση και λεπτομερή περιγραφή των στρωμάτων, συλλέχθηκε πλήθος απολιθωμάτων τα οποία μεταφέρθηκαν στο εργαστήριο, καθαρίστηκαν-συντηρήθηκαν και προσδιορίστηκαν συνολικά 16 γένη μαλακίων.
  Τα συλλεχθέντα στοιχεία επέτρεψαν τον διαχωρισμό των μελετηθέντων ιζημάτων σε τρείς άτυπες στρωματογραφικές ενότητες – ομάδες:
Ανώτερη Ομάδα: (ορατό πάχος έως 2,5 m) εναλλασσόμενα στρώματα καστανέρυθρης άμμου και χαλικιών (χαρακτηρίζονται ως ερυθροστρώματα). Έχουν αποτεθεί σε χερσαίο περιβάλλον και δεν περιέχουν απολιθώματα. Έχει αποτεθεί ασύμφωνα στην υποκείμενη Ενδιάμεση Ομάδα ιζημάτων.
Ενδιάμεση Ομάδα: (ορατό πάχος έως 6 m) εναλλασσόμενα στρώματα κροκαλών ποικίλου μεγέθους, απολιθωματοφόρων κιτρινωπών ψαμμιτών, και λεπτές ενστρώσεις κιτρινωπών πηλών. Περιέχουν πολυάριθμα θαλάσσια απολιθώματα. Έχουν αποτεθεί σε ρηχό θαλάσσιο περιβάλλον. παρατηρείται σταδιακή μετάβαση στην υποκείμενη ενότητα ιζημάτων.
Κατώτερη Ομάδα: (ορατό πάχος έως 2 m)απολιθωματοφόρα ιλυοαμμώδη και αργιλικά ιζήματα, σκούρου τεφρού, τεφρού, καστανού χρώματος. Τα κατώτερα τμήματα περιέχουν μαλάκια γλυκού νερού (Planorbis planorbis, Lymnaea sp. Theodoxus sp) υποδηλώνοντας ένα ανοξικό ελώδες περιβάλλον γλυκού νερού, ενώ προς τα ανώτερα η παρουσία οστράκων Cerastoderma edule δείχνει σταδιακή μετάβαση σε υφάλμυρο περιβάλλον που επικοινωνεί με την θάλασσα (ανοικτή λιμνοθάλασσα). Κατά θέσεις παρατηρούνται άφθονα φυτικά υπολείμματα και κλαδιά δένδρων. Ανευρέθησαν επίσης δόντι και τμήμα κεράτου ελαφοειδούς και κάτω γνάθος Arvicolidae εδεικτικό Πλειστοκαινικής ηλικίας. Τα στρώματα αυτά εντοπίζονται για πρώτη φορά στην περιοχή και επιβεβαιώνουν την Πλειστοκαινική ηλικία των υπερκείμενων.
  Φαίνεται ότι κατά το Πλειστόκαινο στην ευρύτερη περιοχή επικρατούσε ένα σύνθετο περιβάλλον αποτελούμενο από ελώδεις εκτάσεις γλυκού νερού με ανοξικές συνθήκες και συσσώρευση οργανικής ύλης. Διαχρονικά στην περιοχή έχουμε σταδιακή παρουσία θάλασσας, αρχικά με δημιουργία λιμνοθαλασσών και στη συνέχεια με επικράτηση ρηχού θαλάσσιου περιβάλλοντος. Στην συνέχεια η θάλασσα αποχωρεί (απόσυρση/Ανύψωση περιοχής ) και επικρατεί η ιζηματογένεση σε καθαρά χερσαίο οξειδωτικό περιβάλλον με απόθεση καστανέρυθρων κλαστικών ιζημάτων. Η σημερινή εικόνα της περιοχής οφείλεται στην επανεμφάνιση της θάλασσας (Ολοκαινική ανύψωση Στάθμης Θάλασσας) και την έντονη παράκτια διάβρωση που υφίστανται αυτά τα ιζήματα.

  Faros beach is located at the village of Mytikas north of the town of Preveza in Western Greece. Sedimentary layers, some of them fossiliferous, are exposed along a coastal terrace ~10m high. Many fossil mollusks were collected and 16 genera were recognized. Lithostratigraphic columns were draw and correlated.
  The collected data allowed the separation of the studied sediments into three informal stratigraphic units - groups:
Upper Unit: (Visible Thickness ~ 2,5 m) alternating layers of brown sand and gravel (characterised as redbeds). They represent a terrestrial environment and contain no fossils. An erosional surface at the base separates these sediments from the underlying Intermediate Unit.
Intermediate Unit: (Visible Thickness ~ 6 m) alternating layers of gravels and pebbles, with yellowish sandstone, and fine beds of yellowish silty clays. They contain numerous marine fossils indicating a shallow marine environment. A gradual transition towards the underlying sediments of Lower Unit was observed.
Lower Unit: (Visible Thickness ~ 2 m)  Dark gray to dark grayish-brown fossiliferous clayey sediments. The lower part contain freshwater molluscs (Planorbis planorbis, Lymnaea sp. Theodoxus sp) indicating an anoxic marshy freshwater environment, while at the upper part numerous Cerastoderma edule shells indicate a gradual transition towards a brackish environment communicating with the sea (open lagoon). Scatteredl plant residues and tree branches are observed. Few fossil bones (a tooth and horn fragment of Cervidae) as well as a lower jaw of Arvicolidae indicative of Pleistocene age were also recovered. These layers are found and reported for the first time in the area and confirm the Pleistocene age attributed to the overlying sediments.
  It seems that during the Pleistocene in the wider area a complex environment consisting of fresh water marshy areas with anoxic conditions and accumulation of organic matter was established. Over time, a gradual marine invasion occupies the area, first with creation of lagoons and then followed by a shallow marine environment. A phase of marine regression /tectonic uplift follows and an extensive terrestrial environment was established in the area. Brownish clastic terrestrial sediments were deposited uncomformably above the marine sediments craating an extensive cover in the wider area. Present coastal morphology is due to the recent coastal erosion after Holocene sea level rise.