Σπάνιες γαίες στην ααγκόσμια οικονομία = Rare aerth elements in global economy.

Περίληψη

Οι σπάνιες γαίες (REE: Rare Earth Elements) είναι μια ομάδα 17 χημικών στοιχείων, 15 λανθανίδες (La, Ce, Pr, Nd, Pm, Sm, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tm, Yb, Lu) + Sc και Υ. Περισσότερα από 200 διαφορετικά ορυκτά περιέχουν σπάνιες γαίες, τα σημαντικότερα είναι ο μπαστναζίτης (bastnäsite), ο μοναζίτης (monazite) και το ξενότιμο (xenotime). Αποθαρρυντικός παράγοντας για την εκμετάλλευση τους είναι η παρουσία ραδιενεργών στοιχείων όπως το Th και το U. Στην Ελλάδα οι σημαντικότερες εμφανίσεις σπανίων γαιών εντοπίζονται κατά μήκος των ακτών της ΒΑ Ελλάδας (Χαλκιδική-Αλεξανδρούπολης, πετρώματα της μάζας Ροδόπης και Σερβομακεδονικής, στους βωξίτες και λατερίτες της Κεντρικής Ελλάδας, και στην κόκκινη λάσπη των βωξιτών). Τα σημαντικότερα κοιτάσματα στον κόσμο βρίσκονται στην Κίνα, στη Μογγολία και στη Βόρεια Αμερική. Οι σπάνιες γαίες εξορύσσονται σε επιφανειακά και υπόγεια μεταλλεία. Οι σπάνιες γαίες βρίσκουν εφαρμογή στις νέες τεχνολογίες, κυρίως στην παραγωγή ενέργειας και στις ψηφιακές τεχνολογίες (π.χ. ανεμογεννήτριες, οθόνες, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα, καταλύτες, διαγνωστικά μηχανήματα στην ιατρική). Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια αγορά των σπανίων γαιών, καθώς διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα και ελέγχει σε μεγάλο βαθμό την παραγωγή.

Rare Earth Elements (REE) is a group of 17 chemical elements, 15 lanthanides (La, Ce, Pr, Nd, Pm, Sm, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Er, Tm, Yb, Lu) + Sc and Y. More than 200 different minerals contain REE, the most important being the bastnäsite, the monazite and the xenotime. A discouraging factor in their exploitation is the presence of radioactive elements such as Th and U. In Greece, the most important occurrences of REE are found along the coasts of NE Greece (Chalkidiki-Alexandroupolis, rocks of the Rhodope and Serbo-Macedonian massifs, in the bauxites and laterites of Central Greece, and in the red mud from bauxite treatment). The most important deposits in the world are located in China, Mongolia and North America. The REE are mined on surface and underground mines. The REE are used in new technologies, mainly in energy production and digital technologies (e.g. wind turbines, monitors, computers, cell phones, catalysts, diagnostic machines in medicine). China dominates the REE global market, as it has the largest reserves and largely controls the production.