Το αρσενικό στα υπόγεια νερά: προέλευση και κατανομή στον ελληνικό χώρο = Arsenic in growndwater: origin and distribution in Greece.

Περίληψη

Το αρσενικό είναι ένα χημικό στοιχείο το οποίο συμβολίζεται ως As και υπάρχει σε πληθώρα ορυκτών ή σε καθαρή κρυσταλλική μορφή και το συναντάμε σε οργανικές, αλλά και ανόργανες ενώσεις. Το αρσενικό έχει αποτυπωθεί στην κοινή γνώμη ως δηλητήριο λόγο των επιβλαβών συμπτωμάτων του στους ζωντανούς οργανισμούς. Σε ορισμένες ποσότητες είναι ιδιαίτερα τοξικό για τον ανθρώπινο οργανισμό και η αυξημένη εμφάνιση του στο περιβάλλον και στα ύδατα οφείλεται κυρίως σε ανθρωπογενή αίτια. Αυτός είναι και ο λόγος που τα τελευταία χρόνια γίνεται μια εκτεταμένη προσπάθεια απομάκρυνσης του από τα ύδατα.
Το αρσενικό είναι το χημικό στοιχείο που συμβολίζεται ως As, έχει ατομικό αριθμό 33 και ατομικό βάρος 74,9216. Το συναντάμε σε περισσότερα από 245 ορυκτά και έχει πάρει το όνομα του από τους αρχαίους Έλληνες λόγο της δραστικότητας των σουλφιδίων του με τα μέταλλα (Matscullat, 2000)
Στον περιοδικό πίνακα το αρσενικό βρίσκεται στην ομάδα του αζώτου  (15η ομάδα) και είναι σχετικά άγευστο και άοσμο, ενώ αυτές είναι και οι ιδιότητες που το καθιστούν δύσκολο στην ανίχνευση. Κατατάσσεται στον κατάλογο της Αμερικάνικης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος (EPA) στις εξαιρετικά επικίνδυνες χημικές ουσίες και αποτελεί ιδιαιτέρα τοξικό ιχνοστοιχείο για τα ζώα και τα φυτά.
Το αρσενικό, όπως ανέφερα και παραπάνω, εμφανίζεται τόσο στις οργανικές, όσο και στις ανόργανες ενώσεις. Οι κύριες οργανικές μορφές του αρσενικού βρίσκονται σε εντομοκτόνα ως Na3AsO3, Pb3(AsO4)2και Cu3(AsO3)2, ενώ στις ανόργανες ενώσεις το συναντάμε ως Αs(III) και As(IV). Η κυριότερη μορφή του αρσενικού στο νερό είναι το αρσενικώδες AsO3-ιόν του τρισθενούς αρσενικού και το αρσενικό ιόν AsO5-ιόν του πεντασθενούς αρσενικού (FergusonandGarvis, 1972, Μήτρακας κ.α., 2002).
Το αρσενικό στον ξηρό αέρα είναι σταθερό, ενώ στον υγρό καλύπτεται από ένα μαύρο οξείδιο. Το ελεύθερο στοιχείο του δεν επηρεάζεται από το νερό ή τις βάσεις, αλλά μπορεί να οξειδωθεί από το νιτρικό οξύ.
Ανάλογα με τις οξειδοαναγωγικές συνθήκες και το pH στο περιβάλλον που βρίσκεται το αρσενικό επικρατεί σε διάφορες μορφές του.

Arsenic is a chemical element which is symbolized as As and is present in a variety of minerals or in pure crystalline form and is found in organic and inorganic compounds. Arsenic has been implicated in public opinion as a poison because of its harmful symptoms in living organisms. In some quantities it is particularly toxic to the human body and its increased appearance in the environment and in water is mainly due to anthropogenic causes. This is the reason why in recent years there has been an extensive effort to remove it from the waters.
Arsenic is the chemical element symbolized as As, has an atomic number of 33 and an atomic weight of 74.9216. It is found in more than 245 minerals and has taken its name from the ancient Greeks due to the activity of its sulfides with metals (Matscullat, 2000)
In the periodic table, arsenic is in the nitrogen group (15th group) and is relatively tasteless and odorless, while these are the properties that make it difficult to detect. It is listed by the US Environmental Protection Agency (EPA) as an extremely dangerous chemical and is a highly toxic trace element to animals and plants.
Arsenic, as I mentioned above, occurs in both organic and inorganic compounds. The main organic forms of arsenic are found in insecticides as Na3AsO3, Pb3 (AsO4) 2 and Cu3 (AsO3) 2, while in inorganic compounds it is found as As (III) and As (IV). The main form of arsenic in water is the arsenic AsO3-ion of the trivalent arsenic and the arsenic ion AsO5-ion of the five-valent arsenic (Fergusonand Garvis, 1972; Mitrakas et al., 2002).
Arsenic in dry air is stable, while in liquid it is covered by a black oxide. Its free element is not affected by water or bases, but can be oxidized by nitric acid.
Depending on the redox conditions and the pH in the environment where the male is, it prevails in various forms.