Ιστολογικά και ορυκτολογικά χαρακτηριστικά των ζεολιθοφόρων πετρωμάτων της Θράκης και ταξινόμησή τους =  Textural and mineralogical characteristics of the zeolite-bearing rocks of Thrace and classification.

Κωνσταντίνος Αλέξιος Παπαστεργίου

Ιστολογικά και ορυκτολογικά χαρακτηριστικά των ζεολιθοφόρων πετρωμάτων της Θράκης και ταξινόμησή τους = Textural and mineralogical characteristics of the zeolite-bearing rocks of Thrace and classification.

Κωνσταντίνος Αλέξιος Παπαστεργίου

Περίληψη

Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως σκοπό τον καθορισμό των ιστολογικών και ορυκτολογικών χαρακτηριστικών των εξεταζόμενων ζεολιθοφόρων πετρωμάτων της Θράκης. Οι σχηματισμοί αυτοί αποτελούν ηφαιστειοκλαστικά πετρώματα, τα οποία έχουν εξαλλοιωθεί, έτσι ώστε να παραχθούν ζεολιθικά ορυκτά. Εξετάστηκαν 9 δείγματα συνολικά με την μέθοδο του πολωτικού μικροσκοπίου διερχομένου φωτός και εν συνεχεία δίνονται πίνακες που παρουσιάζουν συγκεντρωτικά όλα τα χαρακτηριστικά τους. Παρουσιάζονται σε εικόνες ο ιστός των εξεταζόμενων δειγμάτων, τα ορυκτά και οι αλλοιώσεις που αναγνωρίστηκαν και δίνεται η ταξινόμησή τους σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία. Συμπερασματικά, επιβεβαιώνεται η δράση της εξαλλοίωσης προς ζεόλιθους σε όλα τα εξεταζόμενα δείγματα. Ειδικότερα, εκτιμήθηκε και το δείγμα της περιοχής, που έχει τους περισσότερους ζεόλιθους (Κύριες Τούμπες, Πενταλόφου), ενώ εντοπίστηκαν και κάποιοι πιθανοί τύποι ζεολίθων, όπως ο μορντενίτης που πιθανόν να υπάρχει στο δείγμα του Σκαλώματος.

The scope of this thesis is to determine the textural and mineralogical characteristics of the examined samples of zeolite-bearing rocks of Thrace. Those formations are volcanoclastic rocks, which have been altered, resulting to the production of zeolite minerals. In total, 9 samples are examined using the method of polarized light microscope exclusively and consequently, and tables concentrating their observed characteristics are given. Through pictures, the textures of the examined samples, the minerals and the recognized alterations are presented, and the classification according to the international bibliography is given. In conclusion, the alteration mechanism, that produces zeolites, is confirmed to all the samples. Specifically, the sample of the area, which is the most abundant in zeolites, is assessed (Kyries Toumpes, Pentalofos) and some zeolite species have been also recognized, like mordenite, that is probable to be found in the sample of Skaloma.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ

Σκλαβουνός Σ., Καντηράνης Ν., Παπαδοπούλου Λ. (2011). Εργαστηριακές_Μέθοδοι_Έρευνας_Ορυκτών. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Τζάμος, Ε., Φιλιππίδης, Α. Α., Τσιραμπίδης, Α., Παπαδόπουλος, Α., Αποστολίδης, Ν., Βούτα, Σ., ... & Παραγιός, Ι. (2012). Ορυκτολογία, χημεία και ικανότητα ανταλλαγής ιόντων ζεολιθικών τοφών Αβδέλλας-Μεταξάδων (Έβρος, Ελλάς)= Mineralogy, chemistry and ion exchange capacity of the

Avdella-Metaxades (Evros, Greece) zeolithic tuffs. Επιστημονική Επετηρίδα του Τμήματος Γεωλογίας (ΑΠΘ), 101, 119.

Τσιραμπίδης, Α. (2008). Ιζηματογενή Πετρώματα. εκδ. Γιαχούδη, Θεσσαλονίκη.

Τσιραμπίδης, Α., & Φιλιππίδης, Α. (2013). Ορυκτοί Πόροι Ελλάδος: Αποθέματα και Αξία. Τομέας Ορυκτολογίας-Πετρολογίας-Κοιτασματολογίας, Τμήμα Γεωλογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σ, 46.

Φιλιππίδης, Α., & Καντηράνης, Ν. (2005). Βιομηχανικές, αγροτικές, κτηνοτροφικές και περιβαλλοντικές χρήσεις των φυσικών ζεόλιθων της Θράκης= Industrial, agricultural and environmental uses of the natural zeolites of Thrace. Δελτίον της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας, 37, 90-101.

Φιλιππίδης, Α., & Καντηράνης, Ν. (2016). Προδιαγραφές για τις διάφορες χρήσεις των ζεολιθικών τόφφων. Επιστ. Επετηρίδα Τμήματος Γεωλογίας, 89-95.

Φιλιππίδης, Α. (2015). Ποιοτικά χαρακτηριστικά και πολυάριθμες εφαρμογές των πολύ υψηλής ποιότητας ζεολιθικών τόφφων τύπου-HUE. Επιστημονική επετηρίδα, Τμήμα Γεωλογίας (ΑΠΘ), 103.

Φιλιππίδης, Α. Α., Κατρινάρης, Ν., Σταματάκης, Μ. Γ., Δρακούλης, Α., & Τζάμος, Ε. (2007). The cation exchange capacity of the Greek zeolitic rocks. Δελτίον της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας, 40(2), 723-735.

Φιλιππίδης, Α. Α., & Τσιραμπίδης, Α. (2012). Ποιοτικά χαρακτηριστικά των ελληνικών ζεόλιθων, περιβαλλοντικές, βιομηχανικές, αγροτικές και υδατκές χρήσεις του Ελληνικού φυσικού ζε'ολιθου: ανασκόπηση= Quality characteristics of the greek zeolites, environmental, industrial, agricaltural and aquacultural uses of Hellenic natural zeolite: a review. Επιστημονική Επετηρίδα του Τμήματος Γεωλογίας (ΑΠΘ), 101, 125.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ

Aleksiev, B., Djourova, E., Milakovska-Vergilova, Z., Kirov, G., Filizova, L., & Petrov, O. (1997). Geology of the Oligocene zeolitic rocks in NE Rhodopes, Bulgaria: a review and new data. Natural Zeolites-Sofia’95, 249-262.

Aleksiev, B., & EG, D. (1975). ON THE ORIGIN OF ZEOLITE ROCKS.

Barbieri, Mario & Castorina, Francesca & Masi, Umberto & Garbarino, Carlo & Nicoletti, Marcela & Kassoli-Fournaraki, A & Filippidis, Anestis &

Mignardi, Silvano. (2001). Geochemical and isotopic evidence for the origin of rhyolites from Petrota (Northern Thrace, Greece) and geodynamic significance. Chemie der Erde - Geochemistry. 61. 13-29.

Bedelean, H., Codrea, V., & Barbu, O. (2007). Geological and mineralogical characterization of some zeolititc tuffs from NWrn Transylavnia, Romania. Δελτίον της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας, 40(2), 666-675.

Filippidis, A. (2016). Applications of the Hellenic Natural Zeolite (HENAZE) and specifications of zeolitic tuffs. Bulletin of the Geological Society of Greece, 50(4), 1809-1819.

Filippidis, A., Kantiranis, N., & Tsirambides, A. (2016). The mineralogical composition of Thrace zeolitic rocks and their potential use as feed additives and nutrition supplements. Bulletin of the Geological Society of Greece, 50(4), 1820-1828.

Filippidis, A., Kantiranis, N., Tziritis, E., Filippidis, S., Vogiatzis, D., & Tzamos, E. (2014). The use of Hellenic Natural Zeolite (HENAZE) in the purification of Thessaloniki industrial area wastewaters. In 10th International Hydrogeological Congress of Greece (No. IKEECONF-2015-760, pp. 187-193). Aristotle University of Thessaloniki.

Filippidis, A., & Kassoli-Fournaraki, A. (2000). Environmental uses of natural zeolites from Evros district, Thrace, Greece. In Proc. 5th Int. Conf. on Environ. Pollution (pp. 149-155).

Fisher, R. V., & Schmincke, H. U. (1984). Alteration of volcanic glass. In Pyroclastic Rocks (pp. 312-345). Springer, Berlin, Heidelberg.

Folk, R. L., Andrews, P. B., & Lewis, D. W. (1970). Detrital sedimentary rock classification and nomenclature for use in New Zealand. New Zealand journal of geology and geophysics, 13(4), 937-968.

Gifkins, C. C., Herrmann, W., & Large, R. R. (2005). Altered volcanic rocks: A guide to description and interpretation. Centre for Ore Deposit Research, University of Tasmania.

Hay, R. L., & Sheppard, R. A. (2001). Occurrence of zeolites in sedimentary rocks: An overview. Reviews in mineralogy and geochemistry, 45(1), 217-234.

Iijima, A. (1980). Geology of natural zeolites and zeolitic rocks. Pure and Applied Chemistry, 52(9), 2115-2130.

Inglezakis, V. J., & Zorpas, A. A. (Eds.). (2012). Handbook of natural zeolites. Bentham Science Publishers.

Kantiranis, N., Chrissafis, C., Filippidis, A., & Paraskevopoulos, K. M. (2006). Thermal distinction of HEU-type mineral phases contained in Greek zeolite-rich volcaniclastic tuffs. European Journal of Mineralogy, 18(4), 509-516.

Kantiranis, N., Filippidis, A., Mouhtaris, T., Charistos, D., Kassoli-Fournaraki, A., & Tsirambides, A. (2002). The uptake ability of the Greek natural zeolites. In ZEOLITE'02, 6th int. conf. on the occurrence, properties and utilization of natural zeolites, Thessaloniki (June, 3–7 2002) (pp. 155-156).

Kassoli-Fournaraki, A., Stamatakis, M., Hall, A., Filippidis, A., Michailidis, K., Tsirambides, A., & Koutles, T. (2000). The Ca-rich clinoptilolite deposit of Pentalofos, Thrace, Greece. Natural Zeolites for the Third Millennium, Napoli, De Frede Editore, 193-202.

Kirov, G. N., Filippidis, A., Tsirambidis, A., Tzvetanov, R. G., & Kassoli-Fournaraki, A. (1990). Zeolite-bearing rocks in Petrota area (Eastern Rhodope massif, Greece). Geologica Rhodopica, 2, 500-511.

Koutles, T., Kassoli-Fournaraki, A., Filippidis, A., & Tsirambides, A. (1995). Geology and geochemistry of the Eocene zeolite bearing volcaniclastic sediments of Metaxades, Thrace, Greece. Estudios Geologicos, 51(1-2), 19-27.

Lofgren, G. (1971). Experimentally produced devitrification textures in natural rhyolitic glass. Geological Society of America Bulletin, 82(1), 111-124.

Marantos, I., Christidis, G. E., & Ulmanu, M. (2012). Zeolite formation and deposits. Handbook of natural zeolites, 28-51.

Marantos, I., Markopoulos, T., Christidis, G. E., & Perdikatsis, V. (2008). Geochemical characteristics of the alteration of volcanic and volcaniclastic rocks in the Feres Basin, Thrace, NE Greece. Clay Minerals, 43(4), 575-595.

Marantos, I., Michail, C., & Koshiaris, G. (2006). Study of the zeolitic alteration in Petrota Tertiary volcaniclastic rocks, Thrace area, NE Greece. Geoscience, 124, 126.

Marsaglia, K. M., & Tazaki, K. (1992). Diagenetic trends in Leg 126 sandstones. In Proceedings of the Ocean Drilling Program, Scientific Results (Vol. 126, pp. 125-138). College Station (TX: Ocean Drilling Program.

Perraki, T., & Orfanoudaki, A. (2004). Mineralogical study of zeolites from Pentalofos area, Thrace, Greece. Applied Clay Science, 25(1-2), 9-16.

Pettijohn, F. J. (1957). Sedimentary rocks: Harper Brothers. New York.

Powers, M. C. (1953). A new roundness scale for sedimentary particles. Journal of Sedimentary Research, 23(2), 117-119.

Sheppard, R. A., Gude, A. J., & Fitzpatrick, J. J. (1988). Distribution, characterization, and genesis of mordenite in Miocene silicic tuffs at Yucca Mountain, Nye County, Nevada (No. 1777). US Government Printing Office.

Stamatakis, M. G., Hall, A., & Hein, J. R. (1996). The zeolite deposits of Greece. Mineralium Deposita, 31(6), 473-481.

Terry, R. D., & Chilingar, G. V. (1955). Summary of" Concerning some additional aids in studying sedimentary formations," by MS Shvetsov. Journal

of Sedimentary Research, 25(3), 229-234.

Tsirambides, A., Filippidis, A., & Kassoli-Fournaraki, A. (1993). Zeolitic alteration of Eocene volcaniclastic sediments at Metaxades, Thrace, Greece. Applied Clay Science, 7(6), 509-526.

Tsirambides, A., Kassoli-Fournaraki, A., Filippidis, A., & Soldatos, K. (1989). Preliminary results on clinoptilolite-containing volcaniclastic sediments from Metaxades, NE Greece.

Tsolis-Katagas, P., & Katagas, C. (1990). Zeolitic diagenesis of Oligocene pyroclastic rocks of the Metaxades area, Thrace, Greece. Mineralogical Magazine, 54(374), 95-103.

Tzamos, E., Kantiranis, N., Papastergios, G., Vogiatzis, D., Filippidis, A., & Sikalidis, C. (2011). Ammonium exchange capacity of the Xerovouni zeolitic tuffs, Avdella area, Evros Prefecture, Greece. Clay Minerals, 46(2), 179-187.

Weller, J. M. (1960). Stratigraphic principles and practice. Harper.

Williams, H., Turner, F. J., & Gilbert, C. M. (1954). Petrology: an introduction to the study of rocks in thin sections. WH Freeman.

Εισερχόμενη Αναφορά

Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.