Αρχαιομαγνητική μελέτη νεολιθικού κλιβάνου στη Μαγούλα "Ίμβρου Πηγάδι" (Νέο Μοναστήρο) = Archaeomagn;etic study oa a neolithic ceramic kiln from Magoula “Imbrou Pigadi” (Neo Monastiri).

Ειρήνη Βασίλειος Χατζηαναγνώστου

Αρχαιομαγνητική μελέτη νεολιθικού κλιβάνου στη Μαγούλα "Ίμβρου Πηγάδι" (Νέο Μοναστήρο) = Archaeomagn;etic study oa a neolithic ceramic kiln from Magoula “Imbrou Pigadi” (Neo Monastiri).

Ειρήνη Βασίλειος Χατζηαναγνώστου

Περίληψη

Η παρούσα μελέτη πραγματοποιείται στα πλαίσια του μαθήματος της διπλωματικής εργασίας του τμήματος Γεωλογίας ΑΠΘ με θέμα την Αρχαιομαγνητική μελέτη νεολιθικού κλιβάνου στην Μαγούλα ¨Ίμβρου Πηγάδι¨ (Νέο Μοναστήρι). Η αρχαιομαγνητική χρονολόγηση εισήχθη στον τομέα της αρχαιολογίας το 1960 από τον Robert Dubois. Για την επιστήμη της γεωλογίας ο αρχαιομαγνητισμός είναι ο κλάδος του Παλαιομαγνητισμού που ασχολείται με το πεδίο των αρχαίων χρόνων μόνο (μέχρι το ~ 10,000 π.Χ.), οπότε περιορίζεται στην μελέτη αρχαιολογικών αντικειμένων.
Η εργασία δομείται σε τρεις βασικές θεματικές. Την γενική περιγραφή, αρχικά, της επιστήμης του αρχαιομαγνητισμού, αναλύοντας βασικές έννοιες όπως είναι το μαγνητικό πεδίο της Γης. Στην συνέχεια, παρατίθενται οι βασικές αρχές που την διέπουν, τα είδη παραμένουσας μαγνήτισης που συμβάλουν καθοριστικά στην ανάλυση της αρχαιομαγνητικής μεθόδου. Στην συνέχεια παρουσιάζεται το πειραματικό κομμάτι, της εργασίας μέσα από την θεωρητική επεξεργασία και ανάλυση των παραμέτρων μαγνήτισης που δημιουργούνται κατά την καύση των δειγμάτων μελέτης.
Η εργασία καταλήγει με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων και την εξαγωγή συμπερασμάτων όσο αφορά στην καταγραφή της αρχαιοδιεύθυνσης στα δείγματα που μελετήθηκαν καθώς και στην αρχαιομαγνητική χρονολόγηση του Νεολιθικού οικισμού.

The present paper is held in the frame of my diplomatic thesis during my studies at the Geology department of AUTH, and its main subject is the Archaeomagnetic Study Of A Neolithic Ceramic Kiln From Magoula “Imbrou Pigadi” (Neo Monastiri). Archaeomagnetic dating was introduced into the field of archaeology in 1960 by Robert Dubois. For Geology, archaeomagnetism belongs to the field of Geophysics and more specific in Paleomagnetism, which only deals with the ancient pole positions (until ~ 10.000 BC), so it is limited to the study of archaeological samples.
The current thesis is constructed in three thematic topics. Theoretical description, in first place of the archaeomagnetism science, analyzing basic concept, such as the geomagnetic field. Then, the basic principles that govern it are stated, the types of the Remanent Magnetization are listed which contribute decisively to the analysis of the archaeomagnetic method.
The experimental part is following, through the processing and analysis of the magnetization parameters which is being acquired during the combustion of the samples.
The study comes up with the presentation of the results and the final conclusions regarding the recording of the archeodirection in the studied samples as well as the archaeomagnetic dating of the Neolithic settle

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές

Βάτη, Ε., 2019. «Αρχαιομαγνητική Μελέτη Κλίβανου Από Την Ιερισσό Χαλκιδικής». Πτυχιακή Εργασία, Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ, Τομέας Γεωφυσικής.

Βέλκος, Γ., 2014, «Μαγνητικός Χαρακτηρισμός Αρχαιομαγνητικών Δειγμάτων», Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Φυσικής, Τομέας Εφαρμογών Φυσικής και Φυσικής Περιβάλλοντος.

Κυπαρίσση- Αποστολίκα, Ν., 2011. «Η «οφθαλμαπάτη» της στρωματογραφίας», Παραδείγματα από την Μαγούλα Ίμβρου Πηγάδι και το σπήλαιο Θεόπετρα. Περιοδικό: Ανάσκαμμα.

Νικολαΐδης, Α. Γ., 2014. «Αρχαιομαγνητική Μελέτη από την Σωστική Αρχαιολογική Ανασκαφή της οδού Γιαννιτσών Θεσσαλονίκης». Πτυχιακή Εργασία, Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ, Τομέας Γεωφυσικής.

Παπαδόπουλος, Τ., 2008. «Εισαγωγή στη Γεωφυσική», Εθνικό & Καποδιαστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Θετικών Επιστημών, Τμήμα Γεωλογία και Γεωπεριβάλλοντος, Τομέας Γεωφυσικής-Γεωθερμίας.

Παπαζάχος, Β., Παπαζάχος, Κ., 2008. «Εισαγωγή στη Γεωφυσική». Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, 7, 359-429.

Τζανής, Α., 2021. «Στοιχεία Γενικής Και Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής, Γεωμαγνητισμός Και Γεωηλεκτρισμός». Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Γεωλογίας, Τομέας Γεωφυσικής- Γεωθερμία.

Batt, C.M., 1997. «The British archaeomagnetic calibration curve: an objective treatment». Archaeological Science, University of Bradford, UK, 39, 159-168

Carrancho et al., 2013. «First directional European palaeosecular variation curve for the Neolithic based on archaeomagnetic data». Earth and

Planetary Science Letters, 380, 124-137.

De Marco, E., 2007. «Ολοκληρωμένες Μαγνητικές και Αρχαιομαγνητικές Μετρήσεις σε Αρχαιολογικούς Χώρους: Συμβολή στις Καμπύλες Αναφοράς για τον Ελληνικό Χώρο». Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ, Τομέας Γεωφυσικής.

Dunlop,D.J., and O. Özdemir, 1997. « Rock Magnetism: Fundamentals and Frontiers». In Cambridge Studies in Magnetism, Vol. 3, edited by D.Edwards. Campridge: Cambridge University Press.

Gallet, Y., Genevey, A. & Le Goff, M., 2002. «Three millennia of directional variation of the Earth’s magnetic field in western Europe as revealed by archeological artifacts». Phys. Earth Planet. Inter., 132, 81-89.

Gómez-Paccard M., and Javier Panón-Carrasco F.,2018. «Archaemagnetism». The Encyclopedia of Archaeological Sciences (2018): 1-5

Kovacheva, M., Jordanova, N. and Karloukovski, V., 1998. «Geomagnetic field variations as determined from Bulgarian archaeomagnetic data. Part II. The last 8000 years». Survey in Geophysics,19(5), 431-460.

Lengyel S. N., 2017. «Archaeomagnetic Dating». Encyclopedia of Geoarchaeology, edited by Allan S. Gilbert. Encyclopedia of Earth Science Series, Springer Netherlands, 2017.

Lengyel, S. N., 2010. «The pre-AD 585 extension of the U.S. Southwest archaeomagnetic reference curve». Journal of Archaeological Science, 37(12), 3081–3090.

Marton, P., 2003. «Recent achievements in archaeomagnetism in Hungary». Geophys Journal International, 153, 675-690.

Mitchell, A.C., 1932. «Chapters in the history of terrestrial magnetism». Chapter 1, Terr. Mag., 37, 105-146.

Néel, L., 1955. «Some theoretical aspects of rock-magnetism». Advances in Physics 4: 191-243.

Noël, M & Batt, C.M., 1990. «A method for correcting geographically separated remanence directions for the purpose of archaeomagnetic dating». Geophys Journal International, 102, 753-756.

Pavón-Carrasco, F.J., J. Rodríguez-González, M.L. Osete and J.M. Torta. 2011. «A Matlab tool for archaeomagnetic dating». Journal of Archaeological Science, 38 (2), 408 – 419.

Schnepp, E. & Lanos, Ph., 2005. «Archaeomagnetic secular variation in Germany during the past 2500 years». Geophys Journal International, 163, 479-490.

Sternberg, R.S. 1997. «Archaeomagnetic Dating». Chronometric Dating in Archaeology, edited by R.E. Taylor and M.J. Springer, Boston, MA, 1197. 323-356.

Tema E., Hedley, I. and Lanos, Ph., 2006. «Archaeomagnetism in Italy: a compilation of data including new results and a preliminary Italian secular variation curve». Geophys Journal International, 167, 1160-1171.

Tema, E., Kondopoulou, D., 2012. «Secular variation of the Earth’s magnetic field in the Balkan region during the last eight millennia based on archaeomagnetic data». Geophys Journal International, 186,603–614.

Thellier, E., 1938. «Sur l’aimantation des terres cuites et ses applications geophysiques». Annales de l’Institut de Physique du Globe, 16, 157-302.

Thellier, É., 1967. «Methods of sample collection and orientation for archaeomagnetism». In Collinson, D. W., Creer, K. M., and Runcorn, S. K. (eds.), Methods in Paleomagnetism: Proceedings of the Nato Advanced Study Institute on Palaeomagnetic Methods, held in the University of Newcastle upon

Tyne, April 1–10, 1964. Amsterdam: Elsevier Publishing Company. Developments in Solid Earth Geophysics 3, pp. 16–20.

Zananiri, I., Batt, C. M., Lanos, P., Tarling, D. H., and Linford, P., 2007. «Archaeomagnetic secular variation in the UK during the past 4000 years and its application to archaeomagnetic dating». Physics of the Earth and Planetary Interiors, 160(2), 97–107.

Διαδικτυακές πηγές:

Γεωφυσικές Διασκοπήσεις, Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, https://ims.forth.gr/el/page/view?id=50

Τάσος Οικονόμου, Άρθρο, «Η αντιστροφή των μαγνητικών πόλων της Γης πριν 42.000 χρόνια πιθανώς να προκάλεσε την εξαφάνιση των Νεάντερταλ»: https://www.ertnews.gr/frontpage/i-antistrofi-ton-magnitikon-polon-tis-gis-prin-42-000-chronia-pithanos-na-prokalese-tin-exafanisi-ton-neantertal/

College of Science and Engineering Institute for Rock Magnetism; 6. Types of Remanence: https://cse.umn.edu/irm/6-types-remanence

William Gilbert, 1599. «De Magnete».https://www.lancaster.ac.uk/fass/projects/gilbert/docs/DeMag.pdf

Google Images: https://www.google.gr/imghp?hl=el&ogbl

Laboratory Instruments for Measurements of Magnetic Properties for Rocks: https://www.agico.com/text/products/jr6/jr6.php

ScienceDirect:https://www.sciencedirect.com/topics/earth-and-planetary-sciences/natural-remanent-magnetization

University of Bradford: What does archaeomagnetism date?: https://www.bradford.ac.uk/archaeomagnetism/archaeomagnetic-dating/what-does-it-date/

Archaeomagnetic Dating - Archaeomagnetism - University of Bradford

Wikipedia:

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%83%CF%8C%CF%82

https://el.wikipedia.org/wiki/Μαγνητική_επαγωγή

https://el.wikipedia.org/wiki/Ηλεκτρικό_πεδίο

https://el.wikipedia.org/wiki/Γεωμαγνητισμός

http://users.uoa.gr/~jalexopoulos/geomagnitismos.pdf

https://wikipredia.net/el/History_of_geomagnetism

https://en.wikipedia.org/wiki/De_Magnete

Εισερχόμενη Αναφορά

Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.