Εξώφυλλο

Κοιτάσματα, παραγωγή και χρήσεις των Ελληνικών Αργίλων: Παλυγκορσκίτης και Fe-Mg-Σμεκτίτης = Deposits, production and uses of Greek Clays: Palygorskite and Fe-Mg-Smectite.

Ελένη Νικόλαος Σιούλα

Περίληψη


Τα ορυκτά της αργίλου είναι μια ομάδα που περιλαμβάνει πληθώρα ορυκτών, με ποικίλους τρόπους σχηματισμού και πολλές σημαντικές ιδιότητες. Οι ιδιότητες αυτές, τους δίνουν την δυνατότητα να χρησιμοποιούνται με επιτυχία για διαφορετικούς σκοπούς. Έχουν ευρεία χρήση σε σημαντικές δραστηριότητες του ανθρώπου: από υλικά για την δόμηση έως εργαλεία για την προστασία του περιβάλλοντος.
Η Ελλάδα διαθέτει αρκετά κοιτάσματα ορυκτών της αργίλου, τα οποία παράγονται και είτε χρησιμοποιούνται εγχώρια είτε εξάγονται σε άλλες χώρες. Αρκετά κοιτάσματα βρίσκονται τόσο σε νησιωτικές , όσο στις ηπειρωτικές περιοχές της χώρας. Κάθε περιοχή εξάγει διαφορετικά ορυκτά με ορισμένα χαρακτηριστικά και προορισμό χρήσης. Η λεκάνη των Βεντζίων στα Γρεβενά είναι μια από τις ηπειρωτικές περιοχές με σημαντικό οικονομικό και παραγωγικό ρόλο στην εξόρυξη Παλυγκορσκίτη.
Ο Παλυγκορσκίτης και ο Σμεκτίτης είναι ιδιαίτερα σημαντικά ορυκτά με μεγάλη παραγωγή στην Ελλάδα και σημαντική συμβολή στην οικονομία της. Είναι ορυκτά με σημαντικές για την εκμετάλλευσή τους ιδιότητες όπως καλή ανταλλαγή κατιόντων και μεγάλη ειδική επιφάνεια μαζί με την ικανότητα να σχηματίζουν εκμεταλλεύσιμες μορφές σε επαφή με άλλες φάσεις, ιδίως τα ρευστά. Χρησιμοποιούνται στην κατασκευή υλικών, την κεραμική, για την προστασία του περιβάλλοντος, την βιομηχανία φαρμάκων, τροφίμων και ζωοτροφών, όπως και σε καθημερινά προϊόντα όπως σκευάσματα για κατοικίδια ζώα. Επομένως, είναι ορυκτά που συναντώνται σε πολλές εκφάνσεις της ζωής , ιδίως της αστικής ζωής προσφέροντας τα οφέλη τους πέρα της ενίσχυσης της οικονομίας.
Η παρούσα εργασία, έχει ως στόχο την αναφορά στα ελληνικά κοιτάσματα της αργίλου και ειδικότερα στα κοιτάσματα Παλυγκορσκίτη και Fe-Mg Σμεκτίτη. Ιδιαίτερη βάση δόθηκε στην λεκάνη των Βεντζίων στα Γρεβενά η οποία, παρόλο που μέχρι στιγμής  παράγει κατά βάση Παλυγκορσκίτη, έχει διαθεσιμότητα και σε Σμεκτίτη.

Clay minerals is a group that includes a multitude of minerals, with varying modes of formation and many important properties. These properties enable them to be successfully used for different purposes. They are widely used in important human activities such as building materials and environmental protection.
Greece has several deposits of clay minerals, which are produced and either used domestically or exported to other countries. Several deposits are located both in island and continental regions of the country. Each region extracts different minerals with certain characteristics and intended use. The basin of the Bentzia in Grevena is one of the continental areas, with an important economic and productive role in the mining of Palygorskite.
Palygorskite and Smectite are particularly important minerals with a large production in Greece and a significant contribution to its economy. They are minerals with properties important for their exploitation such as good cation exchange and high specific surface area together with the ability to form exploitable forms in contact with other phases, especially fluids. They are used in the manufacturing of materials, ceramics, environmental protection, the pharmaceutical, food and feed industry, as well as in everyday products such as pet sand. Therefore, they are minerals found in many aspects of life, especially of urban life offering their benefits beyond strengthening the economy.
The aim of this work is to refer to the Greek clay deposits and in particular, to the Palygorskite and Fe-Mg Smectite deposits. A special basis was given to the basin of the Bentzias in Grevena, which, although so far mainly is producing Palygorskite, has availability in Smectites as well.


Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές


Al-Ani, T., & Sarapaa, O. (2008). Clay and Clay Mineralogy. Report on Geological Survey of Finland.

Alvarez-Ayuso, E., & Garcıa-Sánchez, A. (2003). Palygorskite as a feasible amendment to stabilize heavy metal polluted soils. Environmental pollution, 125(3), 337-344

Barshad, I. (1957). Factors affecting clay formation. 344.Clays and clay minerals, 6, 110-132.

Bergaya, F. B. K. G., & Lagaly, G. (2013). General introduction: clays, clay minerals, and clay science. In Developments in clay science (Vol. 5, pp. 1-19). Elsevier.

Brady, N. C., Weil, R. R., & Weil, R. R. (2011). Εδαφολογία: Η φύση και οι ιδιότητες των εδαφών (Ν. Μισοπολινός, Δ. Γασπαράτος, Κ. Οιχαλιώτης, Μετ.) 14η Έκδοση, 315-316. Αθήνα: Εκδόσεις Έμβρυο.

Carretero, M. I., & Pozo, M. (2010). Clay and non-clay minerals in the pharmaceutical and cosmetic industries Part II. Active ingredients. Applied Clay Science, 47(3-4), 171-181.

Charles E. Weaver; Possible Uses of Clay Minerals in Search for Oil. AAPG Bulletin 1960;; 44 (9): 1505–1518

Christidis, G. E. (1998). Comparative study of the mobility of major and trace elements during alteration of an andesite and a rhyolite to bentonite, in the islands of Milos and Kimolos, Aegean, Greece. Clays and Clay minerals, 46, 379-399.

Christidis, G. E., Scott, P. W., & Marcopoulos, T. (1995). Origin of the bentonite deposits of eastern Milos, Aegean, Greece: geological, mineralogical and geochemical evidence. Clays and Clay Minerals, 43, 63-77.

Churchman, G. J., & Velde, B. (2019). Soil clays: Linking geology, biology, agriculture, and the environment. CRC Press.

Churchman, G. J., Gates, W. P., Theng, B. K. G., & Yuan, G. (2006). Clays and clay minerals for pollution control. Developments in clay science, 1, 625-675.

Ferrier, G., White, K., Griffiths, G., Bryant, R., & Stefouli, M. (2002). The mapping of hydrothermal alteration zones on the island of Lesvos, Greece using an integrated remote sensing dataset. International journal of remote sensing, 23(2), 341-356.

Galán, E. (1996). Properties and applications of palygorskite-sepiolite clays. Clay minerals, 31(4), 443-453.

García-Romero, E., & Suárez, M. (2013). Sepiolite–palygorskite: Textural study and genetic considerations. Applied Clay Science, 86, 129-144.

Haden, W. L., & Schwint, I. A. (1967). Attapulgite: its properties and applications. Industrial & Engineering Chemistry, 59(9), 58-69.

Hastorun, S. (2018). The Mineral Industry of Greece. Minerals Yearbook: Area Reports: International Review 2014 Europe and Central Eurasia, 3, 1.

Haydn, H. M. (1991). Overview—Clay mineral applications. Applied Clay Science, 5(5-6), 379-395.

Heivilin, F. G., & Murray, H. H. (1994). Hormites: palygorskite (attapulgite) and sepiolite. Industrial Minerals and Rocks (ed. Carr, DD) Littleton, Colarado, Society of Mining, Metallurgy, and Exploration, Inc, 249-154.

Heurteaux, P. (1964). Millot G.—Géologie des Argiles. Altération, Sédimentation, Géochimie. Paris, Masson, 1964. Revue d'Écologie (La Terre et La Vie), 18(3), 408-409.

Jackson, M. L. (1964). Chemical composition of soils: In Chemistry of the Soil (Edited by Bear, FE).

Kelepertsis, A., & Velitzelos, E. (1992). Oligocene swamp sediments of Lesvos Island, Greece (geochemistry and mineralogy). Facies, 27, 113-118.

Kumari, N., & Mohan, C. (2021). Basics of clay minerals and their characteristic properties. Clay Clay Miner, 24, 1-29.

Murray, H. H. (1994). Common clays. Industrial minerals and rocks, 1, 247-248.

Murray, H. (1999). Applied clay mineralogy today and tomorrow. Clay Minerals, 34(1), 39-49.

Murray, H. H. (2000). Clays. Ullmann's encyclopedia of industrial chemistry.

Murray, H. H. (2000). Traditional and new applications for kaolin, smectite, and palygorskite: a general overview. Applied clay science, 17(5-6), 207-221.

Nussbaum, C., Bossart, P., Amann, F., & Aubourg, C. (2011). Analysis of tectonic structures and excavation induced fractures in the Opalinus Clay, Mont Terri underground rock laboratory (Switzerland). Swiss Journal of Geosciences, 104, 187-210.

Odom, I. E. (1984). Smectite clay minerals: properties and uses. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series A, Mathematical and

Physical Sciences, 311(1517), 391-409.

Papoulis, D., & Tsolis-Katagas, P. (2001). Kaolinization processes in the phyolitic rocks of Kefalos, Kos island, Aegean Sea, Greece. Bulletin of the Geological Society of Greece, 34(3), 867-874.

Papoulis, D., Tsolis-Katagas, P., Tsikouras, B., & Katagas, C. (2005). An FT-Raman, Raman and FTIR study of hydrothermally altered volcanic rocks from Kos Island (Southeastern Aegean, Greece). In Developments in Volcanology (Vol. 7, pp. 293-304). Elsevier.

Pusch, R. (2015). Bentonite clay: environmental properties and applications. CRC press

Reid-Soukup, D. A., & Ulery, A. L. (2002). Smectites. Soil mineralogy with environmental applications, 7, 467-499.

Repacholi, M. H. (Ed.). (2012). Clay mineralogy: spectroscopic and chemical determinative methods. Springer Science & Business Media.

Rhouta, B., Amjoud, M., Mezzane, D., Alimoussa, A., Daoudi, L., Ech-chamikh, E., & Kaddami, H. (2006). Proton conductivity in Al-stevensite pillared clays. Moroccan Journal of Condensed Matter, 7.

Singh, N. B. (2022). Clays and clay minerals in the construction industry. Minerals, 12(3), 301.

Tsirambides, A. E. (1997). Study of the Quaternary sediments of Doirani basin. Ann. Geol. Pays Hell, 37, 907-919.

Tsirambides, A., & Kantiranis, N. (1998). Composition and origin of the recent fluvial deposits of Evros (Thrace, Greece). Bul. Geol. Soc. Greece, 32, 329-337.

Velde, B. (Ed.). (2013). Origin and mineralogy of clays: clays and the environment. Springer Science & Business Media.

Whitney, D. L., & Evans, B. W. (2010). Abbreviations for names of rock-forming minerals. American mineralogist, 95(1), 185-187.

Williams, L. B., & Hervig, R. L. (2005). Lithium and boron isotopes in illite-smectite: The importance of crystal size. Geochimica et cosmochimica acta, 69(24), 5705-5716.

Wilson, M. J. (1999). The origin and formation of clay minerals in soils: past, present and future perspectives. Clay minerals, 34(1), 7-25.

Xeidakis, G., Koudoumakis, P., & Tsirambides, A. (2004). Road construction on swelling soils: the case of Strymi Soils, Rhodope, Thrace, Northern Greece. Bulletin of engineering geology and the environment, 63, 93-101.

Καστρινάκη, Α., Τσιραμπτίδης, Α., Μιχαηλίδης, Κ., & Τρώντσιος, Γ. (2004). ΟΡΥΚΤΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΡΓΙΛΟΔΩΝ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΩΝ ΣΤΟΥΣ ΝΟΜΟΥΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ. Bulletin of the Geological Society of Greece, 36(1), 511-517.

Τσιραμπίδης, Α., & Φιλιππίδης, Α. (2013). Ορυκτοί Πόροι Ελλάδος: Αποθέματα και Αξία. Τομέας Ορυκτολογίας Πετρολογίας-Κοιτασματολογίας, Τμήμα Γεωλογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Ιστοσελίδες:

Greek Mining Enterprises Association. (2015). THE MINING/METALLURGICAL INDUSTRY IN GREECE.COMMODITY REVIEW FOR YEARS 2013-2014

Ανακτήθηκε από http://www.latomet.gr/ypan/Hypertrak/BinaryContent.aspx?pagenb=1843 (πρόσβαση 13/03/23)

Orykta.gr. Γεωλογία Ελλάδας [Geology of Greece]. https://www.orykta.gr/geologia-oryktologia/geologia-elladas (προσβαση 13/03/23)

Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Ατταπουλγίτης: https://www.sme.gr/portfolio-items/

%ce%b1%cf%84%cf%84%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%b3%ce%af%cf%84%ce%b7%cf%82/?portfolioCats=32 (προσβαση 13/03/23)

Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων (2021): https://www.sme.gr/wp-content/uploads/2022/10/%CE%95%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B9%CE%B1-%CE%88%CE%BA%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CE%94%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%84%CE%AE%CF%84%CF%89%CE%BD-2021.pdf (προσβαση 20/03/23)

Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Μπεντονίτης: https://www.sme.gr/portfolio-items/%ce%bc%cf%80%ce%b5%ce%bd%cf%84%ce%bf%ce%bd%ce%af%cf%84%ce%b7%cf%82/?portfolioCats=32 (προσβαση 13/03/23)

Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Παραγωγές: https://www.sme.gr/%ce%b2%ce%b9%cf%8e%cf%83%ce%b9%ce%bc%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%ac%cf%80%cf%84%cf%85%ce%be%ce%b7/%ce%bf%ce%b9%ce%ba%ce%bf%ce%bd%ce%bf%ce%bc%ce%b9%ce%b1/%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%b3%cf%89%ce%b3%ce%b5%cf%83/ (προσβαση 13/03/23)

Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, ΠΡΟΪΌΝΤΑ ΜΕΛΩΝ: https://www.sme.gr/proionta-sme-orykta/


Εισερχόμενη Αναφορά

  • Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.