Κοιτάσματα που συνδέονται με υπερβασικά πετρώματα: παραδείγματα από το Πανόραμα Θεσσαλονίκης = Ore Deposits Associated with Ultramafic Rocks: Examples from the area Panorama of Thessaloniki.

Δημήτριος Βασίλειος Παπαδόπουλος

Κοιτάσματα που συνδέονται με υπερβασικά πετρώματα: παραδείγματα από το Πανόραμα Θεσσαλονίκης = Ore Deposits Associated with Ultramafic Rocks: Examples from the area Panorama of Thessaloniki.

Δημήτριος Βασίλειος Παπαδόπουλος

Περίληψη

Κοιτάσματα που συνδέονται με υπερβασικά πετρώματα: παραδείγματα από το Πανόραμα Θεσσαλονίκης
Τα υπερβασικά πετρώματα συναντώνται σε όλο τον κόσμο και η μελέτη τους θεωρείται σημαντική, καθώς συχνά, φιλοξενούν κοιτάσματα χρήσιμων και απαραίτητων ορυκτών. Στην παρούσα διπλωματική αναλύονται οι διεργασίες σχηματισμού των κοιτασμάτων χρωμίτη, μαγνησίτη, αμίαντου και τάλκη διότι αυτά απαντώνται στην ευρύτερη περιοχή του Πανοράματος Θεσσαλονίκης. Κάθε ένα από αυτά τα ορυκτά διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη βιομηχανία και την οικονομία λόγω των μοναδικών τους ιδιοτήτων και των πολλαπλών τους εφαρμογών. Επιπρόσθετα, αναφέρονται χώρες του κόσμου με σημαντικές ποσότητες των προαναφερόμενων ορυκτών, με έμφαση σε περιοχές της Ελλάδας.

Ore Deposits Associated with Ultramafic Rocks: Examples from the area Panorama of Thessaloniki
Ultramafic rocks are found all around the world, and their study is important, as they often host ore deposits of useful and necessary minerals. This diploma thesis focuses on the ore formation processes of chromite, magnesite, asbestos and talc because these are found in the wider area of Panorama Thessaloniki. Each one of these minerals plays a crucial role in industries and in the economy due to their unique properties and many uses. Furthermore, countries that have large quantities of these minerals are described in this thesis, with an on the deposits of Greece.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές

Abu-Jaber, N. S., & Kimberley, M. M. (1992). Origin of ultramafic-hosted vein magnesite deposits. Ore Geology Reviews, 7(3), 155-191.

Best, M., (2003). Igneous and metamorphic petrology. 2nd ed. Blackwell Science Ltd.

Butcher, K. and Frey, M. (2002). Petrogenesis of Metamorphic Rocks. 7th completely revised and updated ed. Springer-Verlag Berlin Heidelberg GmbH.

Christodoulou, C. (1980). The Geochemistry of podiform chromite deposits from two ophiolite complexes, Chalkidiki peninsula, Northern Greece (Doctoral dissertation, Durham University).

Christofides, G., Thimiatis, G., Koroneos, A., Sklavounos, S., & Eleftheriadis, G. (1994). Mineralogy and chemistry of Cr-chlorites associated with chromites from Vavdos and Vasilika Ophiolite

Complexes (Chalkidiki, Macedonia, N. Greece). Chemie der Erde, 54(2), 151-166.

Edwards, R. and Atkinson, K. (1986). Ore deposit geology and its influence on mineral exploration. Chapman and Hall.

Fiume, M. M., Boyer, I., Bergfeld, W. F., Belsito, D. V., Hill, R. A., Klaassen, C. D., ... & Andersen, F. A. (2015). Safety assessment of talc as used in cosmetics. International journal of toxicology, 34(1_suppl), 66S-129S.

Frost, B. R. and Frost C. D. (2014). Essentials of Igneous and Metamorphic Petrology Cambridge University Press.

González-Jiménez, J. M., Griffin, W. L., Proenza, J. A., Gervilla, F., O'Reilly, S. Y., Akbulut, M., ... & Arai, S. (2014). Chromitites in ophiolites: How, where, when why? Part II. The crystallization of chromitites. Lithos, 189, 140-158.

Greene, R. C. (1995). Talc resources of the conterminous United States (No. 95-586). US Geological Survey.

Grieco, G., Cavallo, A., Marescotti, P., Crispini, L., Tzamos, E., & Bussolesi, M. (2023). The Formation of Magnesite Ores by Reactivation of Dunite Channels as a Key to Their Spatial

Association to Chromite Ores in Ophiolites: An Example from Northern Evia, Greece. Minerals, 13(2), 159.

Hancock, K. D. (1991). Ultramafic associated chromite and nickel occurrences in British Columbia. Province of British Columbia, Ministry of Energy, Mines, and Petroleum Resources, Mineral Resources Division, Geological Survey Branch.

Hansen, G., Storemyr, P., Stavsøien, E., Wickler, S., Lindahl, I., Nilsson, L. P., ... & Hommedal, A. T. (2017). Soapstone in the North. Quarries, Products and People 7000 BC-AD 1700. University of Bergen.

Harben, P. (2006). World Distribution of Industrial Minerals Deposits. In: Kogel, E. J., Trivedi, C. N., Barker, M. J., Krukowski, T. S. (Eds.), Industrial minerals & rocks: commodities, markets, and uses (pp. 14-48). --7th ed. Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, Inc. (SME). United States of America.

Haritha, A., Rajesh, V. J., Kumar, S., Santosh, M., & Thesniya, P. M. (2022). Spectrochemical and stable isotopic characteristics of magnesite deposits in Salem, Southern India: CO2 repository through supergene processes. Ore Geology Reviews, 148, 105016.

Karlsen, T. A., and Nilsson, L. P. (2000). Talc deposits in Norway.

Kramer, D. (2006). Magnesium Minerals and Compounds. In: Kogel et al. (Eds.), Industrial minerals & rocks: commodities, markets, and uses (pp. 615-629). --7th ed. Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, Inc. (SME). United States of America.

Latypov, R., Chistyakova, S., Barnes, S. J., Godel, B., Delaney, G. W., Cleary, P. W., ... & Jakata, K. (2022). Chromitite layers indicate the existence of large, long-lived, and entirely molten magma chambers. Scientific Reports, 12(1), 4092.

McCarthy, E., Genco, N., Reade, E. (2006). Talc. In: Kogel, E. J., Trivedi, C. N., Barker, M. J., Krukowski, T. S. (Eds.), Industrial minerals & rocks: commodities, markets, and uses (pp. 971-986). --7th ed. Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, Inc. (SME). United States of America.

Michard, A., Feinberg, H., & Montigny, R. (1998). Supra-ophiolitic formations from the Thessaloniki nappe (Greece), and associated magmatism: an intra-oceanic subduction predates the Vardar obduction. Comptes Rendus de l'Académie des Sciences-Series IIA-Earth and Planetary Science, 327(7), 493-499.

Misch, D. (2012). Geology of the Fanjiabauzi Talc Deposit, Liaoning Province, China.

Misra, K. (2000). Understanding Mineral Deposits. Kluwer Academic Publishers.

Mosier, D. L., Singer, D. A., Moring, B. C., & Galloway, J. P. (2012). Podiform chromite deposits--database and grade and tonnage models (No. 2012-5157). US Geological Survey.

Mussallam, K., and Jung, D. (1986). Petrology and geotectonic significance of salic rocks preceding ophiolites in the Eastern Vardar Zone, Greece. Tschermaks Mineralogische Und Petrographische Mitteilungen, 35(4), 217–242.

Olade, M. (2024). INTRODUCTION TO MINERAL DEPOSITS GEOLOGY: (Including Exploration, Mining and Mineral Economics) Paperback.

Papadakis, A. (1977). Formation, Geology and Geochemistry of chromite deposits of Triadion Thessaloniki (Greece). Sci. Annals, Fac. Phys. & Mathem., Univ. Thessaloniki.

Papp, J. and Lipin, B. (2006). Chromite. In: Kogel, E. J., Trivedi, C. N., Barker, M. J., Krukowski, T. S. (Eds.), Industrial minerals & rocks: commodities, markets, and uses (pp 309-333). --7th ed. Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, Inc. (SME). United States of America.

Pohl, W. (1989). Comparative geology of magnesite deposits and occurrences. Monogr. Ser. Mineral deposits, 28, 1-13.

Pohl, W. (1990). Genesis of magnesite deposits—models and trends. Geologische Rundschau, 79, 291-299.

Prochaska, W. (1989). Geochemistry and genesis of Austrian talc deposits. Applied Geochemistry. 4. 511-525.

Ridley, J. (2013). Ore deposit geology. Cambridge University Press.

Schulte, R. et al. (2012). Stratiform chromite deposit model, chap. E of Mineral deposit models for resource assessment: U.S. Geological Survey Scientific Investigations Report 2010-5070-E.

Spandler, C. (2005). Origin of chromitites in layered intrusion: Evidence from chromite-hosted melt inclusions from the Stillwater Complex. Geology, 33, 889-892.

Strohmeier, B., Huntington, J., Kristin L., Sanchez, M., Allison, K., Lee, R. (2010). What is asbestos and why is it important? Challenges of defining and characterizing asbestos. International Geology Review - INT GEOL REV. 52. 801-872.

Tzamos, E., Bussolesi, M., Grieco, G., Marescotti, P., Crispini, L., Kasinos, A., Storni, N., Simeonidis, K., Zouboulis, A. (2020). Mineralogy and Geochemistry of Ultramafic Rocks from Rachoni

Magnesite Mine, Gerakini (Chalkidiki, Northern Greece). Minerals. 10. 934.

Van Gosen, B. (2007). The Geology of Asbestos in the United States and Its Practical Applications. Environmental & Engineering Geoscience, Vol. XIII, No 1, February. 55

Van Gosen, B. (2010). The geology of natural asbestos deposits and its application to public health policy. GEOLOGY OF CHINA, Vol 36, No 3. 705-710.

Virta, L. R. (2002). Asbestos: Geology, Mineralogy, Mining, and Uses. Report, Reston, Virginia. U.S. Geological Survey.

Virta, L. R. (2005). Mineral commodity profiles—Asbestos. Report. Reston, Virginia. U.S. Geological Survey.

Virta, L. R. (2006). Asbestos. In: Kogel, E. J., Trivedi, C. N., Barker, M. J., Krukowski, T. S. (Eds.), Industrial minerals & rocks: commodities, markets, and uses (pp. 195-217). --7th ed. Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, Inc. (SME). United States of America.

Vlachogianni, T., Fiotakis, K., Loridas, S., Perdicaris, S., & Valavanidis, A. (2013). Potential toxicity and safety evaluation of nanomaterials for the respiratory system and lung cancer. Lung Cancer: Targets and Therapy, 71-82.

Wenk, H. R. and Bulakh, A. (2006). Minerals: their constitution and origin. Cambridge University Press, New York.

Yang, W., Zheng, Y., Chen, S., Duan, X., Zhou, Y., & Xu, X. (2023). Chromite-Bearing Peridotite Identification, Based on Spectral Analysis and Machine Learning: A Case Study of the Luobusa Area, Tibet, China. Applied Sciences, 13(16), 9325.

Zachariadis, P., Reischmann, T., Kostopoulos, D. (2007). The Thessaloniki Ophiolite. A Middle Jurrassic supra-subduction zone ophiolite between the Vardar Zone and the Serbomacedonian Massif, N. Greece. Geophysical Research Abstracts, Vol. 9, 10069.

Zachmann, D. W., & Johannes, W. (1989). Cryptocrystalline magnesite. Magnesite Geology, Mineralogy, Geochemistry and Formation of Mg-Carbonates. Monograph Series on mineral deposits, 28, 15-28.

Αξιώτης, Ι. Δ. (2009). Υδροθερμική επεξεργασία αμίαντου. Διπλωματική εργασία. Πολυτεχνείο Κρήτης.

Διαμαντής, Α. Κ. (2010). Τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά των υπερβασικών πετρωμάτων Όθρυος και Καλλιδρόμου (Κεντρική Ελλάδα). Διδακτορική Διατριβή. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ζερβοπούλου, Α., & Παυλίδης, Σ. (2005). Μορφοτεκτονική μελέτη της ευρύτερης περιοχής Θεσ/νίκης για τη χαρτογράφηση νεοτεκτονικών ρηγμάτων. Bulletin of the Geological Society of Greece, 38, 30-41.

Θεοδωρίκας, Σ. Σ. (2017). Ορυκτολογία - Πετρολογία. 4η εκδοση με βελτιώσεις. Γραφικές Τέχνες Μέλισσα. Θεσσαλονίκη.

Ι.Γ.Μ.Ε. (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) (1978). Φύλλο Θέρμη, Γεωλογικός Χάρτης της Ελλάδος, κλίμακα: 1:50 000, Αθήνα, Ελλάδα.

Καρκάνας, B. Π. (1987). Μελέτη του κοιτάσματος χρυσοτιλικού αμίαντου Ζιδανίου Κοζάνης και της εμφανίσεως τρεμολιτικού αμίαντου Άνω Αγόριανης Όθρυος. Διδακτορική Διατριβή.

Γεωλογικό Τμήμα Πανεπιστημίου Αθηνών.

Καψιώτης, Α. (2009). Κοιτασματογένεση πλατινοειδών ορυκτών και χρωμιτών συνδεόμενων με την πετρογενετική εξέλιξη των οφιολιθικών συμπλεγμάτων Βούρινου και Πίνδου. Διδακτορική

Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών.

Κορωναίος, Α. (2016). Σημειώσεις Πετρολογίας Πυριγενών Πετρωμάτων. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Κούση, Σ. Χ. (2018). “Αμίαντος (Αsbestus): Τοξικότητα και Καρκινογένεση”. Διπλωματική Εργασία Ειδίκευσης. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Κωστόπουλος, Δ. (2020). Πετρολογία Μεταμορφωμένων Πετρωμάτων Θερμοδυναμικές και Θερμομηχανικές Διεργασίες, Ιατρικές Εκδόσεις Νέον.

Λαμπροπούλου, Π. (2003). Ορυκτολογική µελέτη και ιδιότητες βασικών πυριµάχων και νέων µαγνησιοσπινελικών συνθέσεων που παρήχθησαν από µαγνησίτη της Β. Εύβοιας. ∆ιδακτορική

∆ιατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών.

Μέλφος, Β. και Βουδούρης Π. (2022). Κοιτάσματα της Ελλάδας [Προπτυχιακό εγχειρίδιο]. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις.

Μπιμπίλας, Γ. Μ. (2020). Διαχωρισμός πολύ λεπτομερών τεμαχιδίων στείρου από μαγνησίτη με συνδυασμό εκλεκτικής συσσωμάτωσης και μαγνητικού διαχωρισμού. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Οικονομίδης, Π. Σ. (2020). Μελέτη των ορυκτών αμιάντου και τρόποι ανίχνευσης των ινών τους στο περιβάλλον. Διδακτορική Διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Παπαγγέλη, Μ. Ι. (2015). Επεξεργασία αμιαντοτσιμέντου μέσω διεργασιών πυριτοποίησης με χρήση ακτινοβολίας μικροκυμάτων. Διπλωματική Εργασία. Πολυτεχνείο Κρήτης.

Σαπουντζής, Σ. Η. (1969). Πετρογραφία και γεωλογική τοποθέτησις των πρασίνων γνευσιών της Θεσσαλονίκης. Διδακτορική Διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Σαπουντζής, Σ. Η. και Χριστοφίδης, Θ. Γ. (1985). Ορυκτοδιαγνωστική. University Studio Press, Θεσσαλονίκη.

Σκληρός, Β. (2013). Διερεύνηση των συνθηκών σχηματισμού των εμφανίσεων μαγνησίτη Βάβδου και Γερακινής (Κεντρική Χαλκιδική) και μελέτη αξιοποίησης του σε περιβαλλοντικές εφαρμογές. Διπλωματική Διατριβή. Πανεπιστήμιο Πατρών.

Τσιραμπίδης, Α. (2011). Η συμβολή των Βιομηχανικών Ορυκτών και Πετρωμάτων (ΒΟΠ) στην ανάπτυξη της Μακεδονίας και Θράκης. Επιστημονική Ημερίδα: Η Συμβολή του Ορυκτού Πλούτου της Βόρειας Ελλάδας στην Ανάπτυξη της Εθνικής Οικονομίας. Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ. και Επιτροπή Οικονομικής Γεωλογίας, Ορυκτολογίας & Γεωχημείας της ΕΓΕ.

Τσιραμπίδης, Α. και Φιλιππίδης, Α. (2013). Ορυκτοί Πόροι Ελλάδος: Αποθέματα και Αξία. Τομέας Ορυκτολογίας Πετρολογίας-Κοιτασματολογίας, Τμήμα Γεωλογίας, Σχολή Θετικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. 46σ.

Χατζηβρέττα, Δ. Α. (2020). Ανατομία και προοπτικές του Ελληνικού κλάδου των βιομηχανικών ορυκτών και πετρωμάτων. Διπλωματική Εργασία. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Ψαριανός, Π. Σ. (1960). Μαθήματα Φυσικής Γεωγραφίας. Αθήνα.

Εισερχόμενη Αναφορά

Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.