Εξώφυλλο

Συστηματική ταξινόμηση του Protrgelaphus από την απολιθωματοφόρο θέση Δυτικό - 3, DKO (Κοιλάδα Αξιού) = Systematic study of Protragelaphus from the fossiliferous site Dytiko - 3, DKO (Axios valley).

Ελένη Γεώργιος Δρακοπούλου, Μαρίνα Χρήστος Φονταρά

Περίληψη


Η παρούσα διπλωματική εργασία αποσκοπεί στην συστηματική μελέτη, τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά, του δείγματος DKO 217X, ενός τμήματος κρανίου βοοειδούς της απολιθωματοφόρου θέσης Dytiko - 3 (DKO) της Κοιλάδας του Αξιού. Σε εισαγωγικό επίπεδο, παρουσιάζονται κάποιες βασικές πληροφορίες της περιοχής μελέτης καθώς και η περιγραφή του γένους Protragelaphus, γένος το οποίο φέρει αρκετές ομοιότητες με το δείγμα DKO 217X. Στο ερευνητικό μέρος της εργασίας, παράλληλα με την μελέτη του μη ταξινομημένου ευρήματος πραγματοποιήθηκαν κρανιακές μετρήσεις εννέα απολιθωμάτων του είδους Protragelaphus theodori της θέσης Dytiko - 1 (DTK) (Συλλογή Μουσείου Γεωλογίας – Παλαιοντολογίας - Παλαιοανθρωπολογίας Α.Π.Θ.) προκειμένου να συμβάλλουν στην καλύτερη σύγκριση. Η ανάλυση των μετρήσεων με τη χρήση διαγραμμάτων διασποράς και η περιγραφή των μορφολογικών χαρακτηριστικών, οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι το δείγμα DKO 217X που ταξινομείται στο γένος Protragelaphus, συνδέεται στενότερα με το είδος P. theodori.

The present thesis aims to the systematic study, both qualitatively and quantitatively, of the DKO 217X specimen, a bovid skull fragment from the fossiliferous site Dytiko - 3 (DKO) in the Axios Valley region. At an introductory level, some basic information about the study area is presented, as well as a description of the genus Protragelaphus, with which the specimen DKO 217X shares several similarities. In the research part of the thesis, alongside the study of the unclassified find, cranial measurements of nine fossils of the species Protragelaphus theodori from the Dytiko - 1 (DTK) site (Collection of the Museum of Geology – Paleontology - Paleoanthropology, AUTh) were conducted to aid in better comparison. The analysis of the measurements using scatter plots and the description of morphological characteristics led to the conclusion that the DKO 217X specimen which is classified within the genus Protragelaphus, it is more closely related to the species P. theodori.


Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές


Andree J., 1926. Neue Cavicornier aus dem Pliocän von Samos. Palaeontographica 67 (6): 135-175.

Andrews, C.W., 1918. Note on some fossil mammals from Salonica and Imbros. Geological Magazine 5(6), 540-543.

Anquetin, J., Antoine, P.-O., Tassy, P., 2007. Middle Miocene Chalicotheriinae (Mammalia, Perissodactyla) from France, with a discussion on chalicotheriine phylogeny. Zoological Journal of the Linnean Society 151, 577-608.

Arambourg, C., Piveteau, J., 1929. Les Vertébrés du Pontien de Salonique. Annales de Paléontologie 18, 59-138.

Böhme M, Spassov N, Ebner M, Geraads D, Hristova L, Kirscher U, Kötter S, Linnemann U, Prieto J, Roussiakis S, Theodorou T, Uhlig G, Winklhofer M., 2017. Messinian age and savannah environment of the possible hominin Graecopithecus from Europe. PLoS One 12(5): e0177347.

Bonis, L.de, Koufos, G.D., 1991. The late Miocene small carnivores of the lower Axios valley (Macedonia, Greece). Geobios 24(2), 361-379.

Bonis, L.de., Bouvrain, G., Keraudren, B. and Melentis, J., 1973. Premiers resultats des fouilles recentes en Grece septentrionale. C.R. Acad. Sci. Paris, D, 277: 1431-1434.

Bonis, L.de., Bouvrain, G. and Koufos, G., 1988. Late Miocene localities of the lower Axios Valley, Macedonia, Greece) and their stratigraphic significance. Modern Geol., 13: 141-147.

Bonis, L.de., Bouvrain, G., Geraads, D., Koufos, G.D., 1990. New hominid skull material from the Late Miocene of Macedonia in Northern Greece. Nature 345, 712-714.

Bonis, L.de, Bouvrain, G., Geraads, D., Koufos, G.D., 1992a. A skull of Hystrix primigenia from the late Miocene of Macedonia (Greece). Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie Monatschefte H.2, 75-87.

Bonis, L.de., Bouvrain, Co., Geraads, D. and Koufos, G., 1992b. Diversity and paleoecology of Greek late Miocene mammalian faunas. Palaeogeogr., Palaeoclimatol., Palaeoecol., 91: 99-121.

Bonis, L.de, Koufos, G.D., 1994. Some hyaenids from the late Miocene of Macedonia (Greece) and the phylogeny of hunting hyaenas. Münchener Geowissenschaftliche Abhandlungen 26, 81-96.

Bonis, L.de, Bouvrain, G., Geraads, D., Koufos, G.D., Tassy, P., 1995. Un crâne de chalicothere (Mammalia, Perissodactyla) du Miocene supérieur de Macédoine (Grece): remarques sur la phylogénie des Chalicotheriinae. Palaeovertebrata 24(1-2), 135-176.

Bonis, L.de., Bouvrain, G., 1996. Suidae du Miocène supérieur de Grèce. Bulletin du Muséum national d'Histoire naturelle, Paris, 4e sér. 18, 107-132.

Bourcart, J., 1919. Note préliminaire sur les terrains sédimentaires de la région de Salonique. Comptes Rendus Sommaires Société Géologique de France 8, 77-79.

Bouvrain, G., 1978. Protragelaphus theodori n. sp. (Mammalia, Artiodactyla, Bovidae) du Miocène de Macédoine (Grèce). Géologie Méditerranéenne 5, 229-236.

Bouvrain, G., 1980. Le genre Palaeoreas (Mammalia, Artiodactyla, Bovidae), systématique et extension géographique. Paläontologische Zeitschrift 54, 55–65.

Bouvrain G., 1992. Antilopes à chevilles spiralées du Miocène supérieur de la province Gréco-Iranienne: nouvelles diagnoses. Annales de Paléontologie 78: 49-65.

Bouvrain, G., 1996. Les gazelles du Miocène supérieur de Macédoine, Grèce Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie Abhandlungen 199, 111-132.

Bouvrain, G., Bonis, Lde. 1978. Découverte du genre Hispanodorcas orientalis (Bovidae, Mammalia) dans le Turolien de Grèce septentrionale. Annales de Paléontologie 74, 97-112.

Bouvrain, G., Bonis, Lde., 2007. Ruminants (Mammalia, Artiodactyla: Tragulidae, Cervidae, Bovidae) from the latest Miocene (Turolian) of Dytiko (Greece). Annales de Paléontologie 93, 121–147.

Dames W., 1883. Eine neue Antilope aus dem Pliocaen von Pikermi in Attica. Sitzungs – Bericht der Gesellschaft naturforschender Freunde zu Berlin, no. 6, p. 95-97.

Gentry A. W., 1971. The earliest goats and other antelopes from the Samos Hipparion fauna. Bulletin of the British Museum (Natural History) Geology, vol. 20, no. 6, p. 229-296, 16 fig., 6 pl.

Gentry A. W., 2003. Ruminantia (Artiodactyla), in Fortelius M., Kappelman J., Sen S.& Bernor R. (eds), Geology and Paleontology of the Miocene Sinap Formation, Turkey. Columbia University Press, New York: 332-379.

Gentry A. W., Rössner G. E., Heizmann P. J., 1999. Suborder Ruminantia, in Rössner G. & Heissig K. (eds), The Miocene Land Mammals of Europe. Verlag Dr F. Pfeil, Munich: 225-258.

Geraads, D., 1979. Les Giraffinae (Giraffidae, Mammalia) du Miocène supérieur de la région de Thessalonique (Grèce). Bulletin Muséum nationale Histoire naturelle Paris 4ème sér. C 1(4), 377-389.

Geraads D. & Güleç E. 1999. — On some spiral-horned antelopes (Mammalia: Artiodactyla: Bovidae) from the late Miocene of Turkey, with remarks on their distribution. Paläontologische Zeitschrift 73 (3/4): 403-409.

Giaourtsakis, I., 2022. The Fossil Record of rhinocerotids (Mammalia: Perissodactyla: Rhinocerotidae) in Greece. In: Vlachos, E. (Ed.), Fossil Vertebrates of Greece vol. 2, Laurasiatherians, Artiodactyles, Perissodactyles, Carnivorans, and Island Endemics. Springer Nature, Switzerland, pp. 409-500.

Hutchinson, G.E., 1961. The paradox of the plankton. Am. Nat., 95: 137-145.

Kalkrenth W, Kotis T, Papanikolaou C, Kokkinakis P. 1991. The geology and coal petrology of a Miocene lignite profile at Meliadi Mine, Katerini, Greece. Int J Coal Geol. 17(1):51–67. doi:10.1016/0166-5162(91)90004-3.

Konidaris, G.E., 2013. Palaeontological and biostratigraphical study of the Neogene Proboscidea from Greece. Ph.D. thesis, Aristotle University of Thessaloniki (unpubl., in Greek, with English summary).

Kossmat, F., 1924. Geologie der zentralen Balkanhalbinsel: Mit einer Übersicht des dinarischen Gebirgsbaus, in: Die Kriegsschau-plätze 1914–1918 geologisch dargestellt, Heft 12, edited by: Wilser, J., Gebrüder Borntraeger, Berlin, 198 pp.

Kostopoulos, D.S., 2004. Revision of some Late Miocene spiral horned antelopes (Bovidae, Mammalia). Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie Abhandlungen 231, 167-190.

Kostopoulos D. S., 2006. The late Miocene vertebrate locality of Perivolaki, Thessaly, Greece. 9. Cervidae and Bovidae. Palaeontographica Abt. A 276 (1-6): 151-183.

Kostopoulos D.S., 2009. 13. Bovidae. In: Koufos GD, Nagel D (eds) The Late Miocene mammal faunas of the Mytilinii Basin, Samos Island, Greece: new collection. Beitraege zur Paleontologie 31, 345–389

Kostopoulos, D.S., 2022. The fossil record of bovids (Mammalia: Artiodactyla: Ruminantia: Pecora: Bovidae) in Greece, in: Vlachos, E. (Ed.), Fossil Vertebrates of Greece Vol. 2, Laurasiatherians, Artiodactyles, Perissodactyles, Carnivorans, and Island Endemics. Springer Nature, Switzerland, pp.113-203.

Kostopoulos D. S., Bernor R. L., 2011. The Maragheh bovids (Mammalia, Artiodactyla): systematic revision and biostratigraphic-zoogeographic interpretation. Geodiversitas 33 (4): 649-708. DOI: 10.5252/g2011n4a6

Kostopoulos, D.S., Soubise, J., 2018. Palaeoreas, Majoreas, and Stryfnotherium gen. nov. (Mammalia: Artiodactyla: Bovidae) from the Late Miocene of Greece. Annales de Paléontologie 104, 231–247.

Kostopoulos, D.S., Merceron, G., 2023. On Procobus Khomenko, 1913 (Mammalia: Artiodactyla: Bovidae), with new evidence from the Late Miocene of Greece. Palaeoworld, https://doi.org/10.1016/j.palwor.2023.06.008.

Koufos, G.D., 1987. Chasmaporthetes bonisi, a new hyaenid (Carnivora, Mammalia) from the late Miocene of Macedonia (Greece). Bulletin Societe Géologique France (8), t. III, no 5, 913-920.

Koufos, G.D., 1989. The hipparions of the lower Axios valley (Macedonia, Greece). Implications for the Neogene stratigraphy and the evolution of hipparions. In: Lindsay, E.,

Fahlbusch, V., Mein, P. (Eds), European Neogene Mammal Chronology. Plenum Press, New York, pp. 321-338.

Koufos, G.D., 2000. Revision of the late Miocene carnivores from the lower Axios Valley. Münchner Geowissenschaften Abhandlungen (A) 39, 51-92.

Koufos, G.D., 2006. The Neogene mammal localities of Greece: faunas, chronology, and biostratigraphy. Hellenic Journal of Geosciences, 41, 183-214.

Koufos, G.D., 2013. Neogene mammal biostratigraphy and chronology of Greece, in: Wang, X., Flynn, L.J., Fortelius, M. (Eds), Fossil mammals of Asia. Neogene biostratigraphy and chronology. Columbia Univessity Press, New York, pp. 595-621.

Koufos, G.D., 2019. Late Turolian Mesopithecus (Mammalia: Cercopithecidae) from Axios Valley (Macedonia, Greece): earliest presence of M. monspessulanus in Europe. Compte Rendus Palevol 18, 1057-1072, 2019.

Koufos, G.D., 2020. New tragulid remains from the early/middle Miocene and a revision of their occurrence in Greece. Historical Biology, 1-16.

Koufos, G. D., 2022. The hipparions of “Arambourg collection” from Axios Valley (Macedonia, Greece): systematic revision and correlation of the old with the new localities. Historical Biology, DOI: 10.1080/08912963.2022.2122821

Koufos G.D., 2024. Updating the fauna and age of the Neogene-Quaternary large mammal sites of Greece, Geobios (2024), doi: https://doi.org/10.1016/j.geobios.2023.12.010

Koufos, G.D., Vasileiadou, K., 2015. Miocene/Pliocene mammal faunas of southern Balkans: implications for biostratigraphy and palaeoecology. Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments 95, 285-303.

Lehmann, T. 2009. Phylogeny and systematics of the Orycteropodidae (Mammalia, Tubulidentata). Zoological Journal of the Linnean Society 155, 649–702.

Mecquenem R. de 1925. — Contribution à l’étude des fossiles de Maragha. Annales de Paléontologie 13: 135-160.

Melentis J., 1967. Die Pikermi-fauna von Halmyropotamos (Euboa, Griechenland). Annales geologiques des Pays helleniques Athenes, t. 19, p. 283-411, 28 fig., 23 pl.

Merceron G., Bonis L.de., Viriot L., Blondel C., 2005. Dental microwear of fossil bovids from northern Greece: paleoenvironmental conditions in the eastern Mediterranean during the Messinian. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 217, p. 173–185.

Mercier, J., 1966. Movements orogeniques, epirogeniques et magmatisme d’age Jurassique superieur-eocretace dans les zones internes des Hellenides (Macedoine, Grece). Rev. Geogr. Phys. Geol. Dyn., VIII, 265-278.

Mercier, J., 1973. Etude geologique des zones internes des Hellenides en Macedoine centrale. Ann. Geol. Pays Hellen., 1, 20, 1968-B, 596 pp.

Mercier J., Sauvage J., 1963. Remarques sur la Geologie de la Macedoine Centrale: Les Calcaires a pollens et spores de la basse Vallee de l’ Axios. Annales Geologiques des Pays Helleniques. Laboratoire de Geologie de l’ Universite, Athenes.

Osswald, K., 1938. Geologische Geschichte von Griechisch – Nordmakedonien. Denkschr. Der geol. Landesanstalt von Griechenland. Heft 3, Athen

Pilgrim G. E., Hopwood A. 1928. Catalogue of the Pontian Bovidae of Europe. British Museum (Natural History), London, 106 p.

Pilgrim G. E., Schaub S., 1939. Die schraubenhornige Antilope des Europaischen Oberpliocaens und ihre systematische Stellung. Abhandlungen der Sweizerischen

Paleontologischen Gesellschaft, t. LXII, p. 1-30, 5 fig., 3 pl.

Rodler A., Weithofer A., 1890. Die Wiederkauer der Fauna von Maragha. Deukschriften der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften Wien, t. LVII, p. 753-771, 6 pl.

Rose, K.D., 1981. Composition and species diversity in Paleocene and Eocene mammal assemblages: an empirical study. J. Vertebr. Paleont., 1: 367-388.

Roussiakis S. 2009. — Prostrepsiceros and Protragelaphus (Artiodactyla, Mammalia) from the late Miocene locality of Chomateri (Attica, Greece). Annales de Paléontologie 95: 181-195.

Sakellariou-Mane, H., 1972. Présence d'Anancus arvernensis dans les couches supérieures du Pliocène de la vallée du Vardar. Folia Biochimica et Biologica Greaca 9, 31-36.

Schlosser M., 1904. Dies fossilen Cavicornia von Samos. Beitrage zur Palaontologie und Geologie Osterreich Ungarns und des Orients, t. 17, p. 21-118, 16 tabl., 10 pl.

Schlosser M., 1921. Die Hipparionenfauna von Veles in Mazedonien. Abhandlungen der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, t. 4, p. 1-55, 2 pl.

Thenius H., 1949. Ober die Saugetierfauna aus dem Unterpliozan von Ilhan bei Ankara (Tiirkei). - Sitzungsberichte der Osterreichischen Akademie der Wissenschaften, (I) 158: 656-661, Wien.

Theodorou G.E., Roussiakis S.J., Athanassiou A., Filippidi A., 2010. Mammalian remains from a new site near the classical Locality of Pikermi (Attica, Greece). Scientific

Annals, School of Geology, Aristotle University of Thessaloniki Proceedings of the XIX CBGA Congress, Thessaloniki, Greece. Special vol. 99, p. 109-119.

Vasileiadou, K., Sylvestrou, I., 2022. The Fossil Record of rodents (Mammalia: Rodentia) in Greece. In: Vlachos, E. (Ed.), Fossil Vertebrates of Greece Vol. 2,

Laurasiatherians, Artiodactyles, Perissodactyles, Carnivorans, and Island Endemics. Springer Nature, Switzerland, pp. 407-609.

Wagner A. 1857. — Neue Beitraege zur Kenntniss der fossilen Säugethier-Überreste von Pikermi. Abhandlungen der bayerischen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch naturwissenschaftliche, Klasse 8: 111-158.

Ελληνική Βιβλιογραφία

Βλάχου Θ. Δ., 2013. Παλαιοντολογική, Βιοστρωματογραφική και Παλαιοοικολογική Μελέτη των Ιππαρίων του Ελλαδικού Χώρου. Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Γεωλογίας. 154:1–580, Θεσσαλονίκη.

Κουφός Γ. Δ., 1980. Παλαιοντολογική και Στρωματογραφική μελέτη των Νεογενών ηπειρωτικών αποθέσεων της λεκάνης του Αξιού ποταμού. Διδακτορική διατριβή,

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Επιστημονική Επετηρίδα Φυσικομαθηματικής Σχολής, 19 (11): 1-322, Θεσσαλονίκη.

Κωστόπουλος Δ. Σ. - Κουφός Γ. Δ. 2015. Παλαιοντολογία Σπονδυλωτών, η εξέλιξη του έμβιου κόσμου: Χορδωτά, Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα

Μαρίνος, Γ. 1965. Συμβολή εις την γνώσιν της εξαπλώσεως του Πλειστοκαίνου εις την Μακεδονίαν. – Επιστημονική Επετηρίς: εκδιδόμενη υπό της Σχολής των Φυσικών και Μαθηματικών (Α.Π.Θ), 9: 94-111.

Μητσόπουλος Μ., 1938. Γεωλογικαί και Παλαιοντολογικαί έρευναι των μετατριτογενών αποθέσεων της πεδιάδας Θεσ/νίκης. Πραγμ. Υφηγεσίας, Α.Π.Θ.

Μιχαήλ Σ. Γ., 1997. ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΩΝ ΘΗΛΑΣΤΙΚΩΝ, Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη α.ε.

Μουντράκης, Δ. Μ., 1985. Γεωλογία της Ελλάδος. University Studio Press, Σελ. 207.

Μουντράκης Δ. Μ., 2010. Γεωλογία και γεωτεκτονική εξέλιξη της Ελλάδας, Θεσσαλονίκη. Εκδόσεις University Studio Press, Σελ. 373.

Χριστοδούλου Γ.. 1965. Η Γεωλογική κατασκευή της πεδιάδος Θεσσαλονίκης-Γιαννιτσών ως συνάγεται αυτή εκ της Μακροπαλαιοντολογικής ερεύνης του υλικού τριών βαθειών γεωτρήσεων. Bull.Geol Soc Greece, 6:249–288.


Εισερχόμενη Αναφορά

  • Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.