Η ποτασσική εξαλλοίωση του πορφυριτικού κοιτάσματος της Μαρώνειας, Ν. Ροδόπης = Potassic alteration in the Maronia porphyry deposit, Rodopi District.

Ανδρονίκη Ευγένιος Πατρασκάκη

Η ποτασσική εξαλλοίωση του πορφυριτικού κοιτάσματος της Μαρώνειας, Ν. Ροδόπης = Potassic alteration in the Maronia porphyry deposit, Rodopi District.

Ανδρονίκη Ευγένιος Πατρασκάκη

Περίληψη

Τα πορφυριτικά κοιτάσματα σχηματίζονται, τυπικά, σε περιβάλλοντα υποβύθισης ωκεάνιου φλοιού κάτω από ηπειρωτικό (subduction zone). ΄Ως αποτέλεσμα μαγματισμού, το μάγμα που ανέρχεται προς την επιφάνεια της Γης, δημιουργεί όξινης έως ενδιάμεσης σύστασης πετρώματα. Πιο συγκεκριμένα, καθώς μειώνεται η πίεση και η θερμοκρασία του μικρογρανίτη της Μαρώνειας, τα υδροθερμικά ρευστά του συστήματος σχηματίζουν εξαλλοιώσεις, μια εκ των οποίων είναι η ποτασσική ή καλιούχος εξαλλοίωση. Άμεσα συνυφασμένο με την ποτασσική εξαλλοίωση είναι το πλέγμα (stockwork) χαλαζιακών φλεβών που εμφανίζεται στο πορφυριτικό σύστημα της Μαρώνειας που περιέχει υδροθερμικό καλιούχο άστριο και βιοτίτη. Συναντώνται κυρίως Α- και Β-τύπου φλέβες. Η μεταλλοφορία συνίσταται από σιδηροπυρίτη, μαγνητίτη, χαλκοπυρίτη, και μολυβδαινίτη, μέσα στον οποίο βρέθηκαν σημαντικές σε παγκόσμιο επίπεδο περιεκτικότητες ρηνίου (Re).

Porphyry type deposits are typically formed in subduction environments of oceanic under continental crust (subduction zone). As a result of magmatism, the magma that rises to the Earth's surface creates acidic to intermediate rocks. As the pressure and temperature of the microgranite in Maronia decreases, the hydrothermal fluids of the system form alterations, including potassic alteration. Associated with this alteration are the stockwork A- and B-type veins, which contain quartz, hydrothermal K-feldspar and biotite The ore mineralogy consists of pyrite, magnetite, chalcopyrite, and molybdenite, with globally significant rhenium (Re) content.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές

Bonev, N., & Klain, L. (2010). Regional geology and correlation of the eastern Circum-Rhodope belt, Bulgaria-Greece. Επιστημονική Επετηρίδα του Τμήματος Γεωλογίας (ΑΠΘ), 100, 157-164.

De Boorder, H., Spakman, W., White, S. H., & Wortel, M. J. R. (1998). Late Cenozoic mineralization, orogenic collapse and slab detachment in the European Alpine Belt. Earth and Planetary Science Letters, 164(3-4), 569-575.

Falkenberg, J. J., Keith, M., Melfos, V., Hohl, M., Haase, K. M., Voudouris, P.,... & Strauss, H. (2024). Insights into fluid evolution and Re enrichment by mineral micro-analysis and fluid inclusion constraints: Evidence from the Maronia Cu-Mo±Re±Au porphyry system in NE Greece. Mineralium Deposita, 1-25.

Fytikas, M., Innocenti, F., Manetti, P., Peccerillo, A., Mazzuoli, R., & Villari, L. (1984). Tertiary to Quaternary evolution of volcanism in the Aegean region. Geological Society, London, Special Publications, 17(1), 687-699.

Halley, S., Dilles, J. H., & Tosdal, R. M. (2015). Footprints: Hydrothermal alteration and geochemical dispersion around porphyry copper deposits. SEG newsletter, (100), 1-17.

Kauffmann, E., Lehn, J. M., & Sauvage, J. P. (1976). Enthalpy and Entropy of Formation of Alkali and Alkaline‐Earth Macrobicyclic Cryptate Complexes [1]. Helvetica Chimica Acta, 59(4), 1099-1111.

Melfos, V., & Voudouris, P. (2017). Cenozoic metallogeny of Greece and potential for precious, critical and rare metals exploration. Ore Geology Reviews, 89, 1030-1057.

Melfos, V., Vavelidis, M., Christofides, G., & Seidel, E. (2002). Origin and evolution of the Tertiary Maronia porphyry copper-molybdenum deposit, Thrace, Greece. Mineralium Deposita, 37, 648-668.

Melfos, V., Voudouris, P., Melfou, M., Sánchez, M. G., Papadopoulou, L., Filippidis, A.,... & Mavrogonatos, C. (2020). Mineralogical constraints on the potassic and sodic-calcic hydrothermal alteration and vein-type mineralization of the Maronia porphyry Cu-Mo±Re±Au deposit in NE Greece. Minerals, 10(2), 182.

Mohammadi, N., Lentz, D. R., McFarlane, C. R., & Yang, X. M. (2021). Biotite composition as a tool for exploration: an example from Sn-W-Mo-bearing Mount Douglas Granite, New Brunswick, Canada. Lithos, 382, 105926.

Mountrakis, D., Sapountzis, E., Kilias, A., Eleftheriadis, G., & Christofides, G. (1983). Paleogeographic conditions in the western Pelagonian margin in Greece during the initial rifting of the continental area. Canadian Journal of Earth Sciences, 20(11), 1673-1681.

Nachit, H., Ibhi, A., & Ohoud, M. B. (2005). Discrimination between primary magmatic biotites, reequilibrated biotites and neoformed biotites. Comptes Rendus. Géoscience, 337(16), 1415-1420.

Papadopoulos, G. A., Kondopoulou, D. P., Leventakis, G. A., & Pavlides, S. B. (1986). Seismotectonics of the Aegean region. Tectonophysics, 124(1-2), 67-84.

Perkins, R. J., Cooper, F. J., Condon, D. J., Tattitch, B., & Naden, J. (2018). Post-collisional Cenozoic extension in the northern Aegean: The high-K to shoshonitic intrusive rocks of the Maronia Magmatic Corridor, northeastern Greece. Lithosphere, 10(5), 582-601.

Ramsay, J. G. (1967). Folding and fracturing of rocks. Mc Graw Hill Book Company, 568.

Schaarschmidt, A., Klemd, R., Regelous, M., Voudouris, P. C., Melfos, V., & Haase, K. M. (2021). The formation of shoshonitic magma and its relationship to porphyry-type mineralisation: the Maronia pluton in NE Greece. Lithos, 380, 105911.

Seedorff, E., Dilles, J. H., Proffett, J. M., Einaudi, M. T., Zurcher, L., Stavast, W. J.,... & Barton, M. D. (2005). Porphyry deposits: Characteristics and origin of hypogene features.

Sillitoe, R. H. (2010). Porphyry copper systems. Economic geology, 105(1), 3-41.

Voudouris P., Melfos V., Spry P.G., Kartal T., Schleicher H., Moritz R., Ortelli M. (2013a). The Pagoni Rachi/Kirki Cu-Mo±Re±Au deposit, Northern Greece: Mineralogical and

fluid inclusion constrains on the evolution of a telescoped porphyry-epithermal system. Canadian Mineralogist, 51, 411-442. https://doi.org/10.3749/canmin.51.2.253

Voudouris, P., Melfos, V., Spry, P. G., Bindi, L., Moritz, R., Ortelli, M., & Kartal, T. (2013b). Extremely Re-rich molybdenite from porphyry Cu-Mo-Au prospects in northeastern Greece: Mode of occurrence, causes of enrichment, and implications for gold exploration. Minerals, 3(2), 165-191.

Voudouris, P., Melfos, V., Spry, P. G., Bindi, L., Moritz, R., Ortelli, M., & Kartal, T. (2013). Extremely Re-rich molybdenite from porphyry Cu-Mo-Au prospects in northeastern Greece: Mode of occurrence, causes of enrichment, and implications for gold exploration. Minerals, 3(2), 165-191.

Κoυρής, Χ. (1980). Γεωλoγικός χάρτης της Ελλάδας, Φύλλo Μέση-Ξυλαγαvή, κλίμακα 1:50.000. IΓΜΕ, Αθήvα

Μέλφος, Β. (1995). ΕΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΥΓΕΝΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΡΟΔΟΠΙΚΗ ΖΩΝΗ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ (Doctoral dissertation, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Σχολή Θετικών Επιστημών. Τμήμα Γεωλογίας).

Μέλφος, Β., & Βουδούρης, Π. (2022). Κοιτάσματα της Ελλάδας.

Μουντράκης, Δ. (2010). Γεωλογία και γεωτεκτονική εξέλιξη της Ελλάδας. University Studio.

Παπαδόπoυλoς, Π. (1982). Γεωλoγικός χάρτης της Ελλάδας, Φύλλo Μαρώvεια, κλίμακα 1:50.000. IΓΜΕ, Αθήvα

Εισερχόμενη Αναφορά

Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.