Επιλογή θέσεων κατασκευής φραγμάτων με υδρογεωλογικά, γεωλογικά και γεωμορφολογικά κριτήρια στην ευρύτερη περιοχή Νάουσας = Selection of dans construction positions with hydrogeological, geological and geomorphological criteria in Naousa surrunding area.

Περίληψη

Η παρούσα εργασία έλαβε χώρα στην Βόρεια Ελλάδα, στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και, πιο συγκεκριμένα, στην ευρύτερη περιοχή της Νάουσας, Δυτικά της οποίας χωρίζονται τέσσερις υδρολογικές λεκάνες απορροής. Αυτές οι λεκάνες είναι: η λεκάνη απορροής Μαυρόλακκος με έκταση 17,28Km2, η λεκάνη Γκλόμπα με έκταση 20,39Km2, η λεκάνη Ματσάρικος Λάκκος με έκταση 64,97Km2καιηλεκάνη Σελιότικος Λάκκος με έκταση 94,12Km2. Η περιοχή μελέτης ανήκει στον ορεινό όγκο του Βερμίου όρους, με αποτέλεσμα τα υψόμετρα να κυμαίνονται από 68m έως και 2.052m.
Στις λεκάνες αυτές ερευνάται υδρογεωλογικά, γεωλογικά και γεωμορφολογικά κατά πόσο θα ήταν αποτελεσματική η κατασκευή τεχνητού ταμιευτήρα, υπό την μορφή φράγματος, στην έξοδο κάθε λεκάνης.
Οι κύριοι γεωλογικοί σχηματισμοί που επικρατούν στην περιοχή είναι ασβεστολιθικά πετρώματα και λατυποπαγή, οφιόλιθοι, οφιολιθικά λατυποπαγή και κροκαλοπαγή, καθώς και φλύσχης. Επίσης, η περιοχή χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλή σεισμική δραστηριότητα παρότι είναι πολύ έντονα τεκτονισμένη.
Η παροχή νερού στις αναφερόμενες λεκάνες οφείλεται κυρίως στα ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα των οποίων η συχνότητα αυξάνεται κατά τους χειμερινούς μήνες του έτους προς όφελος της επιφανειακής απορροής.
Με την χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (G.I.S) και κατ’ επέκταση την ψηφιοποίηση πληθώρας χωρικών δεδομένων επιτεύχθηκε ο συνδυασμός των παραπάνω στοιχείων, ώστε να γίνει η εκτίμηση της βέλτιστης περιοχής για την κατασκευή φράγματος. Η λεκάνη απορροής που επιλέχθηκε είναι αυτή της Γκλόμπας λόγω της ιδανικής γεωλογίας που ευνοεί την συγκράτηση του νερού στην έξοδό της. Έτσι, το νερό που πέφτει στην επιφάνεια της Γης μέσω των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί τους άνυδρους μήνες, όταν οι αρδευτικές ανάγκες είναι μεγαλύτερες.

Τhe present study took place in Northern Greece, in the region of Central Macedonia and more specifically in the wider area of Naousa, where west of the city the area is divided into four watersheds. These basins are the Mavrolakkos Basin with an area of 17.28Km2, the Globa Basin with an area of 20.39Km2, the Matsarikos Lakkos Basin with an area of 64.97Km2 and the Seliotikos Lakkos Basin with an area of 94.12Km2. This area is part of the Vermio mountain range, with altitudes ranging from 68m to 2.052m.
In these basins hydrogeological, geological and geomorphological criteria are employed in order to find out if construction of an artificial reservoir, through a dam, at the outlet of each basin would be effective and in which basin would the reservoir be the most effective.
The main geological formations in the area are limestones and limestone breccia, ophiolites, ophiolitic breccia and conglomerates as well as flysch. The area is also characterized by very low seismic activity even though it is strongly tectonised.
The water supply in the basins is mainly due to atmospheric precipitations whose frequency increases during the winter months for the benefit of surface runoff.
Using the Geographic Information Systems (G.I.S) and thus digitizing a multitude of spatial data, the above data have been combined in order to find the optimal site for dam construction. The catchment area chosen is that of Globa because of the ideal geology that favors the containment of water at its outlet. Thus, water falling to the surface of the Earth through atmospheric precipitation can be used during the arid months, when irrigation needs are high.