[Εξώφυλλο]

Ορυκτολογική σύσταση των ιζημάτων στη λεκάνη απορροής του χειμάρρου Μπασδέκη, Ολυμπιάδος Χαλκιδικής = Mineralogical composition of the sediments in Mpasdeki’s basin, Olympiada Chalkidiki .

Γεωργία Αντώνιος Παπαδοπούλου

Περίληψη


Το ρέμα Μπασδέκη βρίσκεται στη ΒΑ Χαλκιδική, πιο συγκεκριμένα στον οικισμό της Ολυμπιάδας, τον οποίο και διασχίζει ως τις εκβολές του στην παραλία. Για την παρούσα εργασία συλλέχθηκαν 6 ολικά δείγματα ιζημάτων, εκ των οποίων τα 4 προέρχονται από θέσεις κατά μήκος του ρέματος και τα υπόλοιπα 2 από τις εκβολές του ρέματος στη θάλασσα. Τα δείγματα μετά την επεξεργασία τους μελετήθηκαν μακροσκοπικά, κάτω από το πολωτικό και το μεταλλογραφικό μικροσκόπιο καθώς επίσης με τη χρήση και περιθλασιόμετρου ακτίνων Χ (XRD). Η μορφολογία και η ορυκτολογική σύσταση των ορυκτών προσδιορίστηκε με τη χρήση ηλεκτρονικού σαρωτικού μικροσκοπίου (SEM). Με βάση τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης, τα μεταλλικά ορυκτά που προσδιορίστηκαν στα δείγματα κατά μήκος του ρέματος είναι σιδηροπυρίτης, γαληνίτης, σφαλερίτης, μανγητίτης, οξείδια-υδροξείδια Fe-Mn, ιλμενίτης, λιθάργυρος και σκωριές, ενώ στα δείγματα από τις εκβολές και τη παραλία προσδιορίστηκαν οξείδια-υδροξείδια Fe-Mn και σκωρίες. Τα οξείδια-υδροξείδια Fe-Mn περιέχον συχνά περιεκτικότητες σε Pb, Zn, As και Ba, οι οποίες ανέρχονται σε 0,80 ως 4,80 wt% για το Pb, 1,30 ως 4,20 wt% για το Zn, 0,60 ως 4,20 wt% για το As και ως 3,20 wt% για το Ba, ενώ παρατηρείται και παρουσία αλίτη στα δείγματα από τη παραλία. Οι σκωρίες έχουν περιεκτικότητες σε Fe 7,90 wt% ως 41,10 wt%, Mn 0,40 wt% ως 28,50 wt%, Pb 4,20 wt% ως 72,10 wt%, Zn 3,00 wt% ως 31,80 wt%, As 3,50 wt% ως 41,10 wt%, Ba 2,10 wt% ως 21,20 wt%, Cu ως 3,20 wt%, Co ως 0,70 wt% και Ni ως 0,50 wt%. Τα διαφανή ορυκτά που παρατηρήθηκαν στα δείγματα είναι χαλαζίας, άστριοι (καλιούχοι άστριοι και πλαγιόκλαστα), αμφίβολοι (σιδηροκεροστίλβη), μαρμαρυγίες (βιοτίτης και μοσχοβίτης), ασβεστίτης, επίδοτο ρουτίλιο, πυρόξενοι (υπερσθενής και διοψίδιος), γύψος και απατίτης.

The Mpasdeki stream is located in NE Chalkidiki, more specifically in the settlement of Olympiada, which it crosses and it flows out at the coast. For the present thesis, 6 total sediment samples were collected, of which 4 came from places along the stream and the remaining 2 from the estuary to the sea. After being processed, the samples were studied macroscopically, under the polarizing and metallographic microscope as well as using an X-ray diffractometer (XRD). The morphology and mineralogical composition of the minerals were determined using a scanning electron microscope (SEM). Based on the results of the present thesis, the metallic minerals that were identified in the sample along the stream are pyrite, galena, sphalerite, magnetite, mineral phases of Fe and Mn oxyhydroxides, ilmenite, litharge and slags, while in the samples from the estuary the metallic minerals that were identified are mineral phases of Fe and Mn oxyhydroxides and slags. The mineral phases of Fe and Mn oxyhydroxides show Pb, Zn, As and Ba contents, more specifically 0.80 to 4.80 wt% Pb, 1.30 to 4.20 wt% Zn, 0.60 up to 4.20 wt% As and up to 3.20 wt% Ba, while the presence of halite is observed in the samples from the beach. The slags have Fe contents of 7.90 wt% to 41.10 wt%, Mn 0.40 wt% to 28.50 wt%, Pb 4.20 wt% to 72.10 wt%, Zn 3.00 wt% to 31.80 wt%, As 3.50 wt% to 41.10 wt%, Ba 2.10 wt% to 21.20 wt%, Cu up to 3.20 wt%, Co up to 0.70 wt% and Ni up to 0.50 wt%. The non-metallic minerals that are observed in all the samples are quartz, feldspars (alkali feldspars and plagioclase), amphibole (hornblende), mica (biotite and muscovite), calcite, epidote. Pyroxene (hypersthene and diopside), gypsum and apatite.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές


Davies O. (1935). Roman mines in Europe. Oxford, Clarendon Press.

Dixon J. E. & Dimitriadis S. (1985). Metamorphosed ophiolitic rocks from the Serbo- Macedonian Massif, near Lake Volvi, north-east Greece. Geol. Soc. London, Spec. Pub., 17,349-359.

Echtler H., Matte P., & Maluski H. (1987). Large southwestward ductile thrusting in the alpine Serbo-Macedonian belt. Terra Cognita, 7, p. 106.

Frei R. (1992). Isotope (Pb-Rb-Sr-S-O-C-U-Pb) geochemical investigations of Tertiary intrusions and related mineralizations in the Serbo-Macedonian (Pb-Zn, Sb + Cu-Mo metallogenetic) province in northern Greece. Unpub­lished Ph.D. thesis, ETH Zürich, 231 p.

Frei R. (1995). Evolution of mineralizing fluid in the porphyry copper system of the Skouries deposit, northeast Chalkidiki (Greece): Evidence from combined Pb-Sr and stable isotope data. Economic Geology 90, 746–762.

Frei R. (1996). The extent of inner mineral isotope equilibrium: A systematic bulk U-Pb and Pb step leaching (PbSL) isotope study of individual minerals from the Tertiary granite of Jerissos (northern Greece): European Journal of Mineralogy, v. 8, p. 1175–1189.

Gilg H.A. (1993) Geochronology (K-Ar), fluid inclusion, and stable isotope (C, H, O) studies of skarn, porphyry copper, and carbonate-hosted Pb-Zn (Ag, Au) replacement deposits in the Kassandra mining district (eastern Chalkidiki, Greece). Unpublished Ph.D. thesis, ETH Zürich, 153.

Gilg H.A. & Frei R. (1994). Chronology of magmatism and mineraliza­tion in the Kassandra mining area, Greece: The potentials and limitations of dating hydrothermal illites. Geochimica et Cosmochimica Acta 58, 2107–2122.

Hahn A., Naden J., Treloar P.J., Kilias S.P., Rankin A.H. & Forward P. (2012). A new time frame for the mineralization in the Kassandra mine district, N Greece: Deposit formation during metamorphic core complex exhumation. European Mineralogical Conference, v. 1, 1EMC2012-742.

Haines H.S. (1998). A structural synthesis for sector Vb of the Madem Lakkos polymetallic sulfide deposit—northeast Greece. Unpublished M.Sc. thesis, University of London, 81.

Harre W., Kockel F., Kreuzer H., Lenz H., Muller P. & H.W., W. (1968). Uber Rejuvenation im Serbo-Mazedonischen Massiv (Deutung rediometrischen Altersbestimmungen). 23 Int Geol Congr, (pp. 223-236). Praga

Himmerkus F., Reischmann T. & Kostopoulos D.K. (2006). Late Pro­terozoic and Silurian basement units within the Serbo-Macedonian massif, northern Greece: The significance of terrane accretion in the Hellenides. Geological Society of London Special Publication 260, 35–50.

Himmerkus F., Anders B., Reischman, T. & Kostopoulos D. (2007). Gondwana-derived terranes in the northern Hellenides. Geological Society of America Memoir 200, 379–390.

Kalogeropoulos S., Chorianopoulos E., Bitzios D., & Hellingwerf R. (1989a). A study of the mineralogical and geochemical changes of the Kerdilia marbles in relation to the Pb-Zn (Au,Ag) sulphide ore deposits. Unpub. report, I.G.M.E., 21.

Kalogeropoulos S.I., Kilias S.P., Bitzios D.C., Nicolaou M. & Both R.A. (1989b). Genesis of the Olympias carbonate-hosted Pb-Zn (Au, Ag) sulfide ore deposit, eastern Chalkidiki Peninsula, northern Greece. Economic Geol­ogy 84, 1210–1234.

Kalogeropoulos S., Economou G., Gerouki F., Karamanou E., Kougoulis C., & Perlikos P. (1989c). The mineralogy and geochemistry of the Stratoni granodiorite and its metallogenetic significance. Bull. Geol. Soc. Greece, 23(2), pp. 225-243.

Kalogeropoulos S., Frei R., Nikolaou M., & Gerouki F. (1990). Origin and metallogenetic significance of the Tertiary Stratoni "granodiorite", Chalkidiki N. Greece: Isotopic and chemical evidence. Bull. Geol. Soc. Greece, XXVI (23), pp. 23-38.

Kockel F., & Walther H. (1965). Die Strimonlinie als Grenze zwischen Serbo – Mazedinischen und Rila-Rhodope Massiv in Ost-Mazedonien. Geol. Jb., 83, pp. 575-602.

Kockel F., & Walther H. (1968). Zur Geologischen entwicklung des Sudli-chen Serbomazedonischen massivs. Bulg. Ak. Sc. Bull. Geol., KH XVII, pp. 133-142.

Kockel F., Mollat H. & Walther H. (1971). Geologie des Serbomazedo­nischen massivs und seines mesozoischen Rahmes (Nord-Griechenland). Geologisches Jahrbuch der Bundesanstalt für Geowissenschaften und Rohstoffe, 89, 529–551.

Kockel F., Mollat H., & Gundlach H. (1975). Hydrothermally altered and (copper) mineralized porphyritic intrusions in the Serbo-Macedonian Massif (Greece). Mineral. deposita, 10, pp. 195-204

Kockel F., Mollat H. & Walther H. (1977). Erläuterungen yur geolo­gischen karte der Chalkidiki und agrenzender Gebiete 1:100,000 (Nord-Griechenland). Bundesanstalt für Geowissenschaften und Rohstoffe, Hannover, 1–119.

Kroll T., Müller D., Seifert T., Herzi P.M. & Schneider A. (2002). Petrol­ogy and geochemistry of the shoshonite-hosted Skouries porphyry Cu-Au deposit, Chalkidiki, Greece. Mineralium Deposita 37, 137–144.

Melfos V., Voudouris P.C., 2012. Geological, Mineralogical and Geochemical Aspects for Critical and Rare Metals in Greece. Minerals, 2, 300-317.

Merciel J. (1966). Etude geologique des zones internes des Hellenides en Macedoine centrale. Ann. Geol. des Pays Hell., 20, pp. 1-793.

Mountrakis D. (2006). Tertiary and Quaternary tectonics of Greece. In Y. Dilek, & S. Pavlides (Eds.), Postcollisional Tectonics and Magmatism in the Mediterranean Region and Asia (Vol. Special Paper 409, pp. 125-136). Geological Society of America.

Nicolaou M. (1960). L' intrusion granitique dans la region de Stratoni-Olympiade et sa relation avec la metallogenese. Annal. Geol. des Pays Helleniques, 11, pp. 214-265.

Nebel M.L. (1989). Metamorphism and polygenesis of the Madem Lakkos polymetallic sulfide deposit, Chalkidiki, Greece. Unpublished Ph.D. thesis, Golden, Colorado, Colorado School of Mines, 215.

Nebel M.L., Hutchinson R.W. & Zartman, R.E. (1991). Metamorphism and polygenesis of the Madem Lakkos polymetallic sulfide deposit, Chalki­diki, Greece. Economic Geology 86, 81–105.

Neubauer W. (1957). Geologie der blei-zinkreichen Kieslagerstatten von Kassandra (Chalkidike, Griechenland). Berg und Huttenmannische Mh., 102, pp. 1-16.

Papadakis A. & Michailidis K. (1976). Hydrothermal alteration and porphyry copper type mineralization in the subvolcanic rocks of eastern Chalkidiki (Greece). Sci.

Annals, Fac. Phys. and Mathem., Univ. Thessaloniki, 16, pp. 451-473.

Papanikolaou D. (2013). Tectonostratigraphic models of the Alpine terranes and subduction history of the Hellenides. Tectonophysics 595–596, 1–24.

Pavlides S. & Kilias A. (1987). Neotectonic and active faults along the Serbomacedonian zone (Chalkidiki, N. Greece). Annales Tectonicae, 1, pp. 97- 104.

Sakellariou D. (1989). Geologie des Serbomazedonischen Massivs in der nordostlichen Chalkidiki, N.-Griechenland-Deformation und Metamorphose. Geological Monographs. National and Kapodistrian University of Athens, Dept. of Geology, Dynamic, Tectonic, Applied Geology, 2, pp. 1-177.

Siron C.R., Thompson J.F.H., Baker T., Friedman R., Tsitsanis P., Rus­sell S., Randall S. & Mortensen J. (2016). Magmatic and metallogenic framework of Au-Cu porphyry and polymetallic carbonate-hosted replace­ment deposits of the Kassandra Mining District, Northern Greece. Society of Economic Geologists Special Publication 19, 29–55.

Siron C.R., Rhys D., Thompson J.F.H., Baker T., Veligrakis T., Camacho A. & Dalampiras L. (2018). Structural Controls on Porphyry Au-Cu and Au-Rich Polymetallic Carbonate-Hosted Replacement Deposits of the Kassandra Mining District, Northern Greece. Economic Geology 113, 309-345.

Spiering E., Pevida L., Maldonado C., Gonzalez S., Garcia J., Varela A., Martin-Izard A. (2000). The gold belts of western Asturias and Galicia (NW Spain). Journal of Geochemical Exploration, 71(2), pp. 89-101.

Tobey E., Schneider A., Algería A., Olcay L., Perantonis G., & Quiroga J. (1998). Skouries porphyry copper-gold deposit, Chalkidiki, Greece: Set­ting, mineralization, and resources. Porphyry and hydrothermal copper and gold deposits: A global perspective: Adelaide, PGC Publishing, 175–184.

Tompouloglou C. (1981). Les mineralisations tertiaires, type cuivre porphyrique, du massif Serbo-Macedonien (Macedoine Grece) dans leur contexte magmatique (avec un traitement geostatistique pour les donnes du prospect d' Alexia). Ph.D. Thesis, Ecole National Superieure des Mines de Paris.

Tompouloglou C., Campiglio C. & Bellon H. (1986). Les manifestation magmatiques dans le Massif Serbo-Macedonien (Greece) a l' Oligo-Miocene; Precisions apportees par l' analyse radiometrique 40K-40Ar. Comp. Rend. Acad. Sci., 302, pp. 431-436.

Vavelidis M., Pernicka E., & Wagner G. (1983). Untersuchungen in den Pb-Ag und Au-Vorkommen von NE-Chalkidiki (Nordgriechenland). Beihefte zum Eurp. J. Miner., 61, pp. 212-213.

Vavelidis M. (1989). Das Au-Ag Vorkommen von Metagitsi. Chalkidiki (Nordgriechenland). Berichte der Deutschen Mineralogischen Gesellschaft. Beih. z. Eur. J. Mineral. Vol.1.

Veligrakis T. & Dalampiras L. (2016). 3-D modeling contribution for pro­ducing near mine exploration targets at Olympias gold-rich polymetallic carbonate replacement deposit, Halkidiki, N. Greece. SEG 2016 Conference: Tethyan Tectonics and Metallogeny, Çes¸me, Turkey, Septem­ber 25–28, 2016, Extended Abstracts.

Wagner G., Pernicka E., Vavelidis M., Baranyi I., & Bassiakos I. (1986).Archaeometallurgische Untersuchungen auf Chalkidiki. Anschnitt, 38(5-6), pp. 166-186.

Βαβελίδης Μ. (1993). Πρόδρομη μελέτη των αρχαίων μεταλλευτικών και μεταλλουργικών εργασιών στην Κηπουρίστρα Ολυμπιάδας Χαλκιδικής. TVX-ΕΛΛΑΣ.

Βαβελίδης Μ. (2009). Η μεταλλευτική και μεταλουργική δραστηριότητα στη Μακεδονία και Θράκη, με αναφορά στη λατομική δραστηριότητα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Στο Ε. Ε. Χαρτοθήκη (Επιμ.), Μεταλλεία-Τόποι-Πόλεμοι, Αναγνώσεις χαρτών από το αρχείο της Επιθεώρησης Μεταλλείων Βορείου Ελλάδος του Υπουργείου Ανάπτυξης (17-86). Θεσσαλονίκη: ΖΗΤΗ.

Δημητριάδης, Σ. (1974). Πετρολογική μελέτη των μιγματιτικών γνευσίων και αμφιβολιτών των περιοχών Ρεντίνας - Ασπροβάλτας, Σταυρού - Ολυμπιάδος. Θεσσαλονίκη: Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Ζαΐμης Ζ. (2013). Ορυκτολογική και γεωχημική έρευνα σε θέσεις αποκατάστασης του παλαιού τέλματος στη μεταλλευτική περιοχή Ολυμπιάδος, ΒΑ Χαλκιδική. Διατριβή Ειδίκευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη.

Καρέτου Α. (2018). Ορυκτολογική και γεωχημική έρευνα στην περιοχή του ρέματος Καρβουνόσκαλλα, Στρατώνι, ΒΑ Χαλκιδική. Διατριβή Ειδίκευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη.

Κασώλη-Φουρναράκη Α. (1981). Συμβολή στην ορυκτολογική κι πετρολογική μελέτη αμφιβολιτικών πετρωμάτων της Σερβομακεδονικής Μάζας. Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη.

Κονοφάγος Κ. (1980). Το αρχαίο Λαύριο και η Ελληνική τεχνική παραγωγής του αργύρου. Αθήνα: Εκδοτική Ελλάδος Α.Ε.

Μιχαηλίδου Α. (2005). Μορφοτεκτονική ανάλυση με τη χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS), και μικροτεκτονική των ρηγμάτων Στρατωνίου-Βαρβάρας και Γοματίου (Ανατολική Χαλκιδική). Διατριβή Ειδίκευσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη.

Μουντράκης Μ. (2010). Γεωλογία και γεωτεκτονική εξέλιξη της Ελλάδας. University Studio Press. Σελ. 373. Θεσσαλονίκη.

Παυλίδης Σ., Τσάπανος Θ., Μιχαηλίδου Α., Χατζηπέτρος Α. (2010). Ειδική σεισμοτεκτονική μελέτη των ρηγμάτων της ευρύτερης περιοχής των μεταλλείων Κασσάνδρας. ENVECO Α.Ε., Θεσσαλονίκη.

Περαντώνης Γ. (1982). Γένεση των πορφυριτικών κοιτασμάτων Χαλκιδικής και Δυτκής Θράκης. Διδακτορική Διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Φαλαλάκης Γ. (2004). Κινηματική ανάλυση και παραμόρφωση στο όριο των κρυσταλλοσχιτώδων μαζών της Σερβομακεδονικής και της Ροδόπης (όρη Κερκίνης, Βροντούς-Μακεδονία) Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκη.

Χατζηπέτρος Α., Μιχαηλίδου Α., Τσάπανος Θ., Παυλίδης Σ. (2005). Μορφοτεκτονική-Σεισμοτεκτονική μελέτη του ρήγματος Στρατωνίου και Γοματίου (Αν. Χαλκιδική). Επιστημονική Συνεδρία της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρίας: Γεωλογία της Θράκης – Σεισμοτεκτονική του ΒΑ Αιγαίου.

Χιονίδης Γ. (1977). Οι Μακεδόνες πρόσφυγες της Σκοπέλου. Μακεδονικά, 17, σσ. 135-136.

Διαδικτυακές Πηγές

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B1_%CE%A7%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%B9

%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82

https://environmental.hellas-gold.com/


Εισερχόμενη Αναφορά

  • Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.