Hydrocarbons generation and expulsion sensitivity analysis by applying 1D/2D/3D basin modeling, Patraikos Gulf, Western Greece = Ανάλυση ευαισθησίας στη γένεση και απομάκρυνση υδρογονανθράκων, Πατραϊκός κόλπος, Δυτική Ελλάδα.
Περίληψη
Η παρούσα διπλωματική εργασία επικεντρώνεται στην κατανόηση της επίδρασης που έχει η μεταβολή της τιμής συγκεκριμένων παραγόντων, στο θερμικό καθεστώς της περιοχής του Πατραϊκού Κόλπου και συνεπώς στον όγκο και την ποιότητα των παραγόμενων υδρογονανθράκων. Ο Πατραϊκός Κόλπος βρίσκεται στη Δυτική Ελλάδα, περιοχή η οποία συνιστά ένα αποδεδειγμένο πετρελαϊκό σύστημα. Χρησιμοποιώντας 32 ψευδογεωτρήσεις πραγματοποιήθηκε μοντελοποίηση του θερμικού καθεστώτος της περιοχής και της ωριμότητας των πιθανών μητρικών πετρωμάτων. Τα στρωματογραφικά δεδομένα και το πάχος των σχηματισμών των 32 αυτών ψευδογεωτρήσεων προέρχονται από το συνδυασμό γενικευμένων στρωματογραφικών ακολουθιών (δημοσιευμένο υλικό) και σεισμικών δεδομένων, τα οποία παραχώρησε η εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια με όρους εμπιστευτικότητας. Τα αποτελέσματα από το σενάριο με τις ενδιάμεσες, και ως εκ τούτου περισσότερο αντιπροσωπευτικές, τιμές παραμέτρων (ενδιάμεσο σενάριο) περιγράφονται αναλυτικά. Τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται αφορούν στη διαδικασία ταφής των ιζημάτων, την ωριμότητα και τους κρίσιμους χρόνους της γένεσης των υδρογονανθράκων και της εξαγωγής αυτών από τους ορίζοντες των μητρικών. Η συγκέντρωση των υδρογονανθράκων που τελικά παράγονται και μεταναστεύουν προς την παγίδα (σύμφωνα με τα μοντέλα που κατασκευάστηκαν) περιγράφεται εν συντομία, καθώς το αντικείμενο αυτό δεν αποτελεί βασικό στόχο της παρούσας εργασίας. Τα αποτελέσματα από δύο επιπρόσθετα με ακραίες τιμές σενάρια παρουσιάζονται στο κεφάλαιο με τίτλο Sensitivity Analysis. Η μελέτη με όρους “Sensitivity Analysis” πραγματοποιήθηκε για αυτές τις παραμέτρους που είναι ικανές να επηρεάσουν το θερμικό καθεστώς της περιοχής και τον όγκο των παραγόμενων υδρογονανθράκων. Διάφορες τιμές των παραμέτρων όπως το πάχος του φλοιού (crustal thickness), ο παράγοντας β (beta factor), η θερμότητα από τη ραδιενεργή μεταστοιχείωση (radioactive heat) και η ηλικία των τεκτονικών γεγονότων (rifting age), χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή μοντέλων για τα δύο ακραία σενάρια του θερμικού καθεστώτος της περιοχής. Όλες οι τιμές που εφαρμόστηκαν βασίζονται σε δημοσιευμένη βιβλιογραφία, ενώ ταυτόχρονα οι δύο ακραίες περιπτώσεις πληρούν τις προϋποθέσεις για πιθανά σενάρια στην περιοχή μελέτης. Η ίδια λογική χρησιμοποιήθηκε και για τις τιμές των παραμέτρων που επηρεάζουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των πιθανών μητρικών πετρωμάτων και ως εκ τούτου τον όγκο των παραγόμενων υδρογονανθράκων. Τέτοιες παράμετροι είναι ο συνολικός οργανικός άνθρακας (TOC), ο δείκτης υδρογόνου (HI) και το πάχος του μητρικού πετρώματος (SRT). Τα μοντέλα τα οποία προέκυψαν δείχνουν ότι η χρονική στιγμή της γένεσης/ αποβολής των υδρογονανθράκων επηρεάζεται κυρίως από τη δράση τού κύριου ανάστροφου ρήγματος (thrust), στην περιοχή που μελετήθηκε, κατά την περίοδο του Μειοκαίνου. Επιπλέον, η χρονική στιγμή της γένεσης/ αποβολής των υδρογονανθράκων στην περιοχή του Πατραϊκού Κόλπου, προκύπτει, με βάση τα μοντέλα, ότι επηρεάζεται έντονα από το πάχος του φλοιού και τον παράγοντα β. Οι δύο αυτές παράμετροι μπορούν να χαρακτηριστούν ως οι πιο κρίσιμες στην συγκεκριμένη μελέτη, καθώς επιδρούν σημαντικά στο θερμικό καθεστώς της περιοχής και ως εκ τούτου στην ωριμότητα των πιθανών μητρικών πετρωμάτων. Ο όγκος των παραγόμενων υδρογονανθράκων επηρεάζεται από το συνολικό οργανικό άνθρακα (TOC), το δείκτη υδρογόνου (HI) και το πάχος των μητρικών πετρωμάτων (SRT). Το σύνολο των αποτελεσμάτων της παρούσας εργασίας θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω έρευνα (μοντελοποίηση) η οποία να περιλαμβάνει: α) την μελέτη της επίπτωσης της μεταβολής του πάχους των διαβρωμένων οριζόντων και του χρόνου διάβρωσης (διάρκεια και απόλυτη ηλικία), β) την μελέτη της επίπτωσης της μεταβολής του χρόνου δράσης (διάρκεια και απόλυτη ηλικία) των τεκτονικών γεγονότων στην περιοχή του Πατραϊκού Κόλπου.
Πλήρες Κείμενο:
PDFΑναφορές
Accordi, G.C. Federico, and J. Pignatti, 1998, Depositional history of a Paleogene carbonate ramp (western Cephalonia, Ionian Islands, Greece): Geologica Romana, v. 34, p. 131– 205.
Artemieva I., Thybo, 2013, Crustal thickness controlled by plate tectonics: A review of crust–mantle interaction processes illustrated by European examples: Tectonophysics 530-531 (2012) 18–49.
Aubouin, J., 1959, Contribution à l'étude géologique de la Grèce septentrionale: les confins de l'Epire et de la Thessalie: Annales Géologiques des Pays Helléniques, v. 9, p. 1– 483.
Beardsmore and Cull, 2001, Crustal Heat Flow. A Guide to Measurement and Modelling. x + 324 pp. Cambridge, New York, Melbourne
Beicip, 2014: New exploration opportunities in offshore western Greece and south Crete – A petroleum assessment report. YPEKA.
Bellas, S. M., 1997, Calcareous nannofossils of the Tertiary flysch (post-Eocene to early Miocene) of the Ionian zone in Epirus, NW Greece: Taxonomy and biostratigraphical correlations: Ph.D. thesis, Selbstverlag Fachbereich Geowissenschaftlichten, Berlin, Germany, p. 1–173.
BP (British Petroleum) Co., Ltd, 1971, The geological results of petroleum exploration in western Greece: Institute for Geology and Subsurface Research (now Institute of Geology and Mineral Exploration) Special Report 10, p. 1–73.
Burnham K. Alan, Sweeney J. Jerry, 1989, A chemical kinetic model of vitrinite maturation and reflectance: Geochimica et Cosmochimica Acta Volume 53, Issue 10, October 1989, Pages 2649-2657
Cavazza et al., 2004: The TRANSMED Atlas. The Mediterranean Region from Crust to Mantle
Dragastan O., Papanikos D. and Papanikos P. (1985). Foraminiferes, algues et microproblematica du Trias de Messopotamos, Epire (Grece continentale). Revue Micropaleontologie, v. 27, No 4, p. 244-24
Fleury J.-J. (1980). Les zones de Gavrovo-Tripolitza et du Pinde-Olonos (Grece continentale et Péloponnèse du Nord). Evolution d' une plate-forme et d' un bassin dans leur carde Alpin. Société Géologique du Nord, publication No 4, p. 1-651.
Getsos K., Pomoni-Papaioannou F., Zelilidis A., 2007. A carbonate ramp evolution in the transition from the Apulia platform to the Ionian basin during Early to Late Cretaceous (NW Greece), Bulletin of the Geological Society of Greece, Vol. 40 (1), 53-63 pp.
Hantschel and Kauerauf, 2009: Fundamentals of Basin and Petroleum Systems Modeling Herodotus, 484–430 B.C. Histories: Book D, verse 195.
IGRS-IFP (Institut deGéologie et Recherches du Sous-solInstitut Français du Pétrole), 1966, Etude géologique de l’Epire (Grèce nord-occidentale): Technip eds., Paris, 306p.
inférieurs (Trias Supérieur) de la serie calcaire Ionienne en Epire (Grece continentale). Consequences stratigraphiques. Revue de Paleobiologie, ν. 9, No Ι,ρ. 139-147.
Karakitsios V. and Tsaila-Monopolis S. (1990). Données nouvelles sur les niveaux
Karakitsios V., 2007. Structural Geology o Western Greece's fold-and-thrust belt, Challenge our Myths: Energy Conference & Exhibition, AAPG & AAPG European, 48 pp.
Karakitsios V., 2013. Western Greece and Ionian Sea petroleum systems, AAPG Bulletin, V.97, No.9, 1567-1595 pp.
Karakitsios V., Rigakis N., 2007. Evolution and petroleum potential of Western Greece, Journal of Petroleum Geology, Vol.30 (3), 197-218 pp.
Karakitsios, V., 1990, Chronologie et géométrie de l’ouverture d’un bassin et de son inversion tectonique: Le basin ionien (Epire, Grèce): Ph.D. thesis, University of Pierre and Marie Curie, Paris, France, 310 p.
Karakitsios, V., 1992, Ouverture et inversion tectonique du basin Ionien (Epire, Grèce): Annales Géologiques des Pays Helléniques, v. 35, p. 185–318.
Karakitsios, V., and F. Pomoni-Papaioannou, 1998, Sedimentological study of the Triassic solution-collapse breccias of the Ionian zone (NW Greece). Carbonates & Evaporites, v. 13, no. 2, p. 207–218
Karakitsios, V., and L. Koletti, 1992, Critical revision of the age of the basal Vigla limestones (Ionian zone, western Greece), based on nannoplankton and calpionellids, with paleogeographical consequences, in B. Hamrsmid and J. Young, eds., Proceedings of the 4th International Nannoplankton Association Conference, Prague, Czech Republic: Knihovnicka Zemniho Plynu a Nafty, September 1991, v. 14a, p. 165–177.
Kilias et. al., 2016: A geological cross-section through northern Greece from the Pindos to Rhodope Mountains: a field guide across the External and Internal Hellenides
Makris, J., 1977, Geophysical investigations of the Hellenides: Hamburger Geophysikalische Einzelschriften, v. 3
Mavrikas G. (1993). Evolution Cretacee-Eocene d' une plate-forme carbonatee des Hellenides Externes. La plate-forme des Ori Valtou ("massif du Gavrovo").
Mountrakis D., 2010. Geology and geotectonic evolution of Greece, University Studio Press, 373 pp.
Pasquale V., Verdoya M., Chiozzi P., Ranalli G., 1997. Rheology and seismotectonic regime in the northern central Mediterranean, Tectonophysics, 270, 239-257 pp.
Pomoni-Papaioannou F. and Tsaila-Monopolis S. (1983). Petrographical, sedimentological and micropaleontological studies of an evapori te outcrop, West of Ziros lake (Epirus-Greece). Rivista Italiana di Paleontologia e Stratigrafia, Milano, v. 88, No 3, p. 387-400
Pomoni-Papaioannou, F., V. Karakitsios, E. Kamberis, and F. Marnelis, 2004, Chevron-type halite and nodular anhydrite in the Triassic subsurface evaporites of the Ionian zone (western Greece): Bulletin of the Geological Society of Greece, v. 36, no. 1, p. 578–586.
publication No 20, p. 1-240.4, p. 124.
Rigakis N., 1999. Contribution to stratigraphic research on wells and outcrops of the Alpine formations in Western Greece, in relation to the petroleum generations efficiency of their organic matter, Ph.D. Thesis, University of Athens, 255 pp.
Rigakis N., Karakitsios V., 1998. The source rock horizons of the Ionian Basin (NW Greece), Marine and Petroleum Geology, 15, 593-617 pp.
Rigakis N., Karakitsios V., Marnelis F., Sotiropoulos Sp., 2013. Geological solutions concluded by Petroleum geochemical data in Western Greece, Bulletin of the Geological Society of Greece, Vol. XLVII 2013
Rigakis, N., Th. Noussinanos, F. Marnelis, and V. Karakitsios, 2004, Oil potential of pre-Apulian zone (ext. abs.): 10th International Congress of the Geological Society of Greece, Thessaloniki, Greece, April 15–17, 2004, p. 576–577.
Sheplev V.S, Reverdatto V.V., 1998. A Contribution to the Further Investigation of McKenzie’s Rifting Model, Geophysics, 34(1-2), 63-76 pp.
Xanthopoulou I., 2020: Hydrocarbon migration and seal properties sensitivity analysis by applying 1D/2D/3D basin modeling, Patraikos Gulf, Western Greece, Master thesis
Εισερχόμενη Αναφορά
- Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.