Προσδιορίστηκαν ορυκτολογικά και χημικά πέντε Ελληνικοί ζεολιθικοί τόφφοι, και διερευνήθηκε η δράση τους στην παρεμπόδιση της ωοτοκίας του δάκου της ελιάς Bactrocera oleae (Diptera: Terphritidae) σε ελαιόκαρπους. Τα δείγματα Ζ1-Ζ4 συλλέχθηκαν από στρώματα ζεολιθικών τόφφων της ευρύτερης περιοχής Πετρωτών της ΠΕ Έβρου, ενώ το δείγμα Ζ5 από στρώμα ζεολιθικών τόφφων της Νήσου Σάμου. Οι ζεολιθικοί τόφφοι έχουν πορφυροβλαστικό ιστό. Στα δείγματα των Πετρωτών Έβρου (Ζ1-Ζ4) παρατηρήθηκαν τα ορυκτά κλινοπτιλόλιθος (ζεόλιθος), άστριοι (Κ-άστριος+πλαγιοκλάστο), χριστοβαλίτης+χαλαζίας, μαρμαρυγίες (μοσχοβίτης, βιοτίτης), σελαδονίτης±χλωρίτης, θραύσματα μεταμορφωμένων πετρωμάτων και υαλώδης μάζα. Στο δείγμα της Νήσου Σάμος (Ζ5) παρατηρήθηκε έντονη εξαλλοίωση του πετρώματος, και διακρίνεται εξαλλοιωμένο ζεολιθικό και αργιλικό υλικό, τα ορυκτά ανάλκιμο (ζεόλιθος), Κ-άστριος, χαλαζίας, καθώς και υαλώδης μάζα. Οι ζεολιθικοί τόφφοι των Πετρωτών ΠΕ Έβρου (Ζ1-Ζ4) περιέχουν, 54-68 %κ.β. κλινοπτιλόλιθο (ζεόλιθος), 0-2 %κ.β. μαρμαρυγία, 0-1 %κ.β. χλωρίτη, 2-4 %κ.β. χριστοβαλίτη, 0-2 %κ.β. χαλαζία, 7-16 %κ.β. αστρίους (Κ-άστριο ± πλαγιόκλαστο), και 18-25 %κ.β. άμορφα υλικά. Ο ζεολιθικός τόφφος της Νήσου Σάμος (Ζ5) περιέχει, 53 %κ.β. ανάλκιμο (ζεόλιθος), 1 %κ.β. μαρμαρυγία, 5 %κ.β. χαλαζία, 13 %κ.β. Κ-άστριο και 28 %κ.β. άμορφα υλικά. Ο κλινοπτιλόλιθος (ζεόλιθος) των ζεολιθικών τόφφων της ΠΕ Έβρου, παρουσιάζει διαφορετική ορυκτοχημεία, κυρίως ως προς την περιεκτικότητα των ανταλλάξιμων κατιόντων (K, Ca, Na και Mg). Η δεσμευτική ικανότητα των ζεολιθικών τόφφων της ΠΕ Έβρου,  μετρήθηκε σε 161 meq/100g για τον ζεολιθικό τόφφο Ζ1, 132 meq/100g για τον ζεολιθικό τόφφο Ζ2, 193 meq/100g για τον ζεολιθικό τόφφο Ζ3 και 181 meq/100g για τον ζεολιθικό τόφφο Ζ4, και για τον ζεολιθικό τόφφο Ζ5  της Σάμου μετρήθηκε σε 285 meq/100g. Πειραματικά, διερευνήθηκε η επίδραση των πέντε διαφορετικών Ελληνικών ζεολιθικών τόφφων, μετά από κονιοποίηση (<63 μm), όταν εφαρμόστηκαν ως υδατικά διαλύματα μόνοι τους ή σε ανάμιξη με επιφανειοδραστικές ουσίες σε ελαιόκαρπους. Οι ζεολιθικοί τόφφοι βρέθηκε να παρεμποδίζουν σε αξιόλογο βαθμό την ωοτοκία του εντόμου. Επιπλέον, μελετήθηκε η δράση πέντε διαφορετικών επιφανειοδραστικών ουσιών σε συνδυασμό με τα δείγματα ζεολιθικών τόφφων Ζ1 και Ζ3, τα οποία ήταν τα πιο αποτελεσματικά. Οι επιφανειοδραστικές ουσίες, και ιδιαίτερα η ουσία NU-FILM-P, βελτιώνουν σε μεγάλο βαθμό την αποτελεσματικότητα των ζεολιθικών τόφφων. Προσδιορίστηκαν επίσης η επίδραση της θερμοκρασίας, της σχετικής υγρασίας και της τεχνητής βροχής, καθώς και η υπολειμματική διάρκεια δράσης στην αποτελεσματικότητα των ζεολιθικών τόφφων. Ο ζεολιθικός τόφφος Ζ3 παρεμποδίζει σημαντικά την απόθεση αυγών σε όλες τις θερμοκρασίες (20⁰C, 25⁰C, 27⁰C και 30⁰C) και τα διαφορετικά επίπεδα σχετικής υγρασίας (23%, 33%, 55%, 75% και 94%) που δοκιμάστηκαν.. Ο ζεολιθικός τόφφος Ζ3 παρεμποδίζει την ωοτοκία του δάκου σε ελαιοκάρπους, για 7, 14 και 21 ημέρες μετά την εφαρμογή του. Ακόμη και μετά από την έκθεση των καρπών σε τεχνητή βροχή, ο ζεολιθικός τόφφος διατηρεί τη δράση του. Συμπερασματικά, ορισμένοι Ελληνικοί ζεολιθικοί τόφφοι παρεμποδίζουν αποτελεσματικά την ωοτοκία του δάκου της ελιάς σε ελαιόκαρπους. Η παρεμπόδιση αυτή φαίνεται να οφείλεται στη δημιουργία ενός λεπτού στρώματος (υμενίου)  ζεολιθικού τόφφου στην επιφάνεια των ελαιόκαρπων, που αποτρέπει και εμποδίζει τα ενήλικα θηλυκά του εντόμου να αποθέσουν αυγά. Μελλοντικά πειράματα είναι απαραίτητο να γίνουν, ώστε να υπάρξει η δυνατότητα ευρείας εφαρμογής των ζεολιθικών τόφφων για την προστασία της ελαιοπαραγωγής από τον δάκο της ελιάς.

The mineralogical and chemical characteristics of five different Greek zeolitic tuffs and their inhibitory effect on oviposition of the olive fruit fly Bactrocera oleae, was evaluated. Samples Z1-Z4 were collected from layers of zeolite-rich sediments in the area of Petrota of Evros region, whereas sample Z5 was collected from zeolite-rich sediments of the island of Samos in East Aegean. The samples have porphyroblastic texture. Samples Z1-Z4 of Petrota contain clinoptilolite (zeolite), feldspars (potassium+plagioclase), cristobalite+quartz, micas (muscovite, biotite), celadonite±chlorite, fragments, and amorphous/vitreous mass. Sample Z5 of Samos Island contains altered zeolitic and clay material, analcime, potassium-feldspars, quartz, and amorphous/vitreous mass. Zeolitic tuff samples Z1-Z4 of Petrota consist of 54-68 wt% clinoptilolite (zeolite), 0-2 wt% micas, 0-1 wt% chlorite, 2-4 wt% cristobalite, 0-2 wt% quartz, 7-16 wt% feldspars (kali±plagioclase), and 18-25 wt% amorphous. Zeolitic tuff sample Z5 consists of 53 wt% analcime (zeolite), 1 wt% micas, 5 wt% quartz, 13 wt% kali-feldspars, and 28 wt% amorphous. The clinoptilolite (zeolite) of the zeolitic tuffs of the Evros region presents different mineral chemistry, mainly in terms of exchangeable cations (K, Ca, Na and Mg). The uptake ability of the zeolitic tuff samples of Evros region was measured and for the sample Z1 is 161 meq/100gr, for the sample Z2 is 132 meq/100gr, for the sample Z3 is 193 meq/100gr, for the sample Z4 is 181 meq/100gr and for the sample Z5 is 285 meq/100gr. In the laboratory, we studied the effect of five different zeolitic tuffs after appropriate processing (grain size <63μm) and their application as aqueous solutions alone or mixed with spreader and sticker adjuvants, on the inhibition of egg laying by females of the olive fruit fly. After their application as aquatic solutions, zeolitic tuffs had a deterrent effect on oviposition of olive fruit fly. Moreover, the effect of five different spreader and sticker adjuvants mixed with zeolitic tuff samples Z1 and Z3, which were the most effective, was studied. These, especially NU-FILM-P, were found to significantly improve the effectiveness of zeolitic tuffs. Furthermore, we determined the effect of temperature, relative humidity, artificial rain, and the residual activity. It was found that zeolitic tuffs inhibited females of the olive fly to lay their eggs on olive fruits, in all different levels of temperature (20⁰C, 25⁰C, 27⁰C and 30⁰C) and relative humidity (23%, 33%, 55%, 75% and 94%) tested. Zeolitic tuff Ζ3 was found to inhibit oviposition 7, 14 and 21 days after its application. Moreover, after exposure of the olive fruits in artificial rain, zeolitic tuff maintains its effect and considerably inhibits egg laying. The results of this thesis show that certain Greek zeolitic tuffs when applied on olives have a significant oviposition deterrent effect for adult females of the olive fruit fly. This effect seems to be attributed to the creation of a thin layer (hymen) of zeolitic tuff on the surface of the fruits. Future research is necessary for a perspective of wide applications of zeolitic tuff in the protection of olive production from the olive fruit fly.

Andrić, G. G., Marković, M. M., Adamović, M., Daković, A., Golić, M. P., and Kljajić, P. J. 2012. Insecticidal potential of natural zeolite and diatomaceous earth formulations against rice weevil (Coleoptera: Curculionidae) and red flour beetle (Coleoptera: Tenebrionidae). Journal of economic entomology, 105.2: 670-678.

Armbruster, T., and Gunter, M.E., 1991. Stepwise dehydration of heulandite -clinoptilolite from Succor Creek, Oregon, U.S.A.: a single-crystal X-ray study at 100 K. Am. Mineral, 76: 1872-1883.

Athanassiou, G. C., Kavallieratos, N. G., A. Chiriloaie, N. T., Vassilakos, Fatu V., Drosu S., Dudoiu, M. 2016. Insecticidal efficacy of natural diatomaceous earth deposits from Greece and Romania against four stored grain beetles: The effect of temperature and relative humidity.

Bulletin of Insectology. 69: 25–34.

Bain, C. and Smith, L., 1987. Chemical analysis. In: “A handbook of determinative methods in clay mineralogy”, M. Wilson, ed., Glasgow, Blackie, 248-274.

Baerlocher, Ch., Meier, W.M., and Olson, D.H., 2001. Atlas of Zeolite Framework Types. Elsevier.

Bish, D.L., and Boak, J.M., 2001. Clinoptilolite-Heulandite nomenclature. In: ″Natural Zeolites: Occurrences, Properties, Applications″, D.L. Bish and D.W. Ming, eds. Reviews in Mineralogy & Geochemistry, 45, The Mineralogical Society of America, 207-216.

Bish, D.L., and Ming D.W., 2001. Natural Zeolites: Occurrences, Properties, Applications. Reviews in Mineralogy & Geochemistry, 45, The Mineralogical Society of America.

Charistos, D., Godelitsas, A., Tsipis, C., Sofoniou, M., Dwyer, J., Manos, G., Filippidis, A., and Triantafyllidis, C., 1997. Interaction of natrolite and thomsonite intergrowths with aqueous solutions of different initial pH values at 25 oC in the presence of KCl: Reaction mechanisms. Applied Geochemistry. 12: 693-703.

Colella, C., and Mumpton, F.A., 2000. Natural Zeolites for the Third Millennium. De Frede, Napoli.

Davis, J.M.G., 1993. In vivo assays to evaluate the pathogenic effects of minerals in rodents. In: Guthrie, G.D.Jr. and Mossman, B.T., eds, Health Effects of Mineral Dusts. Mineralogical Society of America, Washington DC. Reviews in Mineralogy. 28: 471-487.

De Smedt, C., Someus, E., and Spanoghe, P. 2015. Potential and actual uses of zeolites in crop protection. Pest Management Science. 71: 1355–1367.

Driscoll, K.E., 1993. In vitro evaluation of mineral cytotoxicity and inflammatory activity. In: Guthrie, G.D.Jr. and Mossman, B.T., eds, Health Effects of Mineral Dusts. Mineralogical Society of America, Washington DC, Reviews in Mineralogy, 28, 489-511.

Dyer, A., 1988. An Introduction to Zeolite Molecular Sieves. Surface and interface analysis.

Filippidis, A., 2010a. Environmental, industrial and agricultural applications of Hellenic Natural Zeolite. Hellenic Journal of Geosciences. 45: 91-100.

Filippidis, A., 2010b. Purification of municipal wastewaters and production of odorless and cohesive zeo-sewage sludge, using Hellenic Natural Zeolite. Scientific Annals, Geology, Aristotle Univ., Special Publication. 100: 55-62.

Filippidis, A., 2013. Industrial and municipal wastewater treatment by zeolitic tuff. Water Today. 5: 34-38.

Filippidis, A., 2016. Applications of the Hellenic Natural Zeolite (HENAZE) and specifications of zeolitic tuffs. Bulletin of the Geological Society of Greece. 50.4: 1809-1819.

Filippidis, A., and Kantiranis, N., 2007. Experimental neutralization of lake and stream waters from N. Greece using domestic HEU-type rich natural zeolitic material. Desalination. 213.1-3: 47-55.

Filippidis, A., Godelitsas, A., Charistos, D., Misaelides, P., and Kassoli-Fournaraki, A., 1996. The chemical behavior of natural zeolites in aqueous environments: Interactions between low-silica zeolites and 1 M NaC1 solutions of different initial pH-values. Applied Clay Science. 11: 199-209.

Filippidis, A., Kantiranis, N., Drakoulis, A., and Vogiatzis, D., 2005. Quality, pollution, treatment and management of drinking, waste, underground and surface waters, using analcime rich zeolitic tuff from Samos Island, Hellas. In: 7th Hellenic Hydrogeological Conference, Athens, Greece, 2: 219-224.

Filippidis, A., Kantiranis, N., Stamatakis, M., Drakoulis, A., and Tzamos, E., 2007. The cation exchange capacity of the Greek zeolitic rocks. Bulletin of the Geological Society of Greece. 40.2: 775-780.

Filippidis, A., Moustaka-Gouni, M., Papastergios, G., Katsiapi, M., Kantiranis, N., Karamitsou, V., Vogiatzis, D., and Filippidis, S., 2010. Cyanobacteria removal by Hellenic Natural Zeolite. In: Proc. Of Third International Conference. Small Decentralized Water and Wastewater Treatment Plants. 383-387.

Filippidis, A., Godelitsas, A., Kantiranis, N., Gamaletsos, P., Tzamos, E. and Filippidis, S., 2013. Neutralization of sludge and purification of wastewater from Sindos industrial area of Thessaloniki (Greece) using natural zeolite. Bulletin of the Geological Society of Greece. 47.2: 920-926.

Filippidis, A., Kantiranis, N., Tziritis, E., Tzamos, E., Vogiatzis, D., and Filippidis, S., 2014. The use of Hellenic Natural Zeolite (HENAZE) in the purification of Thessaloniki industrial area wastewaters. In: 10th International Hydrological Congress of Greece. Aristotle University of Thessaloniki. 187-193.

Filippidis, A., Kantiranis, N., Papastergios, G., and Filippidis, S., 2015a. Safe management of municipal wastewater and sludge by fixation of pollutants in very high quality HEU- type zeolitic tuff. Journal of Basic and Applied Research International. 7.1: 1-8.

Filippidis, A., Papastergios, G., Kantiranis, N., and Filippidis, S., 2015b. Neutralization of dyeing industry wastewater and sludge by fixation of pollutants in very high quality HEU-type zeolitic tuff. Journal of Global Ecology and Environment, 2.4: 221-226.

Filippidis, A., Kantiranis, N., and Tsirambides, A., 2016a. The mineralogical composition of Thrace zeolitic rocks and their potential use as feed additives and nutrition supplements. Bulletin of the Geological Society of Greece. 50.4: 1820-1828.

Filippidis, A., Tziritis, E., Kantiranis, N., Tzamos, E., Gamaletsos, P., Papastergios, G., and Filippidis, S., 2016b. Application of Hellenic Natural Zeolite in Thessaloniki industrial area wastewater treatment. Desalination and Water Treatment. 57.42: 19702-19712.

Filippidis, A., Mytiglaki, C., Kantiranis, N., and Tsirambides, A., 2020. The mineralogical composition of Samos zeolitic rocks and their potential use as feed additives and nutrition supplements. Bulletin of the Geological Society of Greece, 56(1), 84-99.

Floros, G.D., Kokkari, A.I., Kouloussis, N.A., Kantiranis, N.A., Damos, P., Filippidis, A.A., and Koveos, D.S., 2018. Evaluation of the natural zeolite lethal effects on adults of the bean weevil under different temperatures and relative humidity regimes. Journal of Economic Entomology, 111(1), 482-490.

Fragoulis, D., Chaniotakis, E., and Stamatakis, M.G., 1997. Zeolitic tuffs of Kimolos island, Aegean Sea, Greece and their industrial potential. Cement and Concrete Research. 27.6: 889-905.

Friedman, I., and Long, W., 1984. Volcanic glasses, their origins and alteration processes. Journal of Non-Crystalline Solids, 67.1-3: 127-133.

Golob, P., 1997. Current status and future perspectives for inert dusts for control of stored product insects. Journal of Stored Products

Research. 33: 69-79.

Godelitsas, A., Misaelides, P., Charistos, D., Filippidis, A., and Anousis, I., 1996a. Interaction of HEU-type zeolite crystals with thorium aqueous solutions. Chemie der Erde. 56: 143-156.

Godelitsas, A., Misaelides, P., Filippidis, A., Charistos, D., and Anousis, I., 1996b. Uranium sorption from aqueous solutions on sodium form on HEU- type zeolite crystals. Journal of radioanalytical and nuclear chemistry. 208.2: 393-402.

Godelitsas, A., Charistos, D., Dwyer, J., Tsipis, C., Filippidis, A., Hatzidimitriou, A., and Pavlidou, E., 1999. Copper (II)-loaded HEU-type zeolite crystals: characterization and evidence of surface complexation with N, N-diethyldithiocarbamate anions. Microporous and Mesoporous Materials. 33: 77-87.

Godelitsas, A., Charistos, D., Tsipis, A., Tsipis, C., Filippidis, A., Triantafyllidis, C., Manos, G., and Siapkas, D., 2001. Characterisation of zeolitic materials with a HEU-type structure modified by transition metal elements: Definition of acid sites in Nickel-loaded crystals in the light of experimental and quantum-chemical results. Chemistry European Journal., 7.17: 3705-3721.

Godelitsas, A., Charistos, D., Tsipis, C., Misaelides, P., Filippidis, A., and Schindler, M., 2003. Heterostructures patterned on aluminosilicate microporous substrates: Crystallisation of cobalt (III) tris (N, N-diethyldithiocarbamato) on the surface of HEU-type zeolite. Microporous and Mesoporous Materials. 61: 69-77.

Gottardi, G., and Galli, E., 1985. Natural zeolites. Springer, Berlin.

Guinier, A., 1963. X-Ray diffraction in crystals, imperfect crystals and amorphous bodies, Freeman H.W. and Company. San Francisco.

Gunter, M. E., Armbruster, T., Kohler, T., and Knowles, C.R., 1994. Crystal structure and optical properties of Na- and Pb-exchanged heulandite-group zeolites. American Mineralogist. 79: 675-682.

Haryadi, Y., R. Syarief, M. Hubeis, and I. Herawati. 1994. Effect of zeolite on the development of Sitophilus zeamais Motsch, In: Stores Products Production. Proceedings of the 6th International Working Conference on Stored Product Protection. 17-23.

Hay, R., and Sheppard, R., 2001. Occurrence of Zeolites in Sedimentary Rocks: An Overview. Reviews in Mineralogy and Geochemistry, 45, 217–234.

Holmes, D., 1994. Industrial Minerals and Rocks. Braun- Brumfield, Inc. Ann Ardor, Michigan. 1129-1158.

IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry) 1994. Recommendations for the characterization of porous solids. Pure & Applied Chemistry, 66(8), 1739-1758.

Kantiranis, N., Tsirambides, A., Filippidis, A., and Christaras, B., 1999. Technological characteristics of the calcined limestone from Agios Panteleimonas, Macedonia, Greece. Materials and Structures. 32: 546-551.

Kantiranis, N., Filippidis, A., Mouhtaris, Th., Charistos, D., Kassoli-Fournaraki, A., and Tsirampides, A. 2002. The uptake ability of the Greek natural zeolites. In: 6th International Conference Occurrence, Properties and Utilization of natural Zeolites, Thesssaloniki, Greece, 155-156.

Kantiranis, N., Stamatakis, M., Filippidis, A., Squires, C., 2004. The uptake ability of the clinoptilolitic tuffs of Samos Island, Greece. Bulletin of the Geological Society of Greece. 36.1: 89-96.

Kantiranis, N., Chrissafis, C., Filippidis, A., and Paraskevopoulos K. 2006. Thermal distinction of HEU-type mineral phases contained in Greek zeolite-rich volcaniclastic tuffs. European Journal of Mineralogy. 18.4: 509-516.

Kantiranis, N., Sikalidis, K., Godelitsas, A., Squires, C., Papastergios, G., and Filippidis, A., 2011. Extra framework cation release from heulandite-type rich tuffs on exchange with NH4+. Journal of Environmental Management. 92: 1569-1576.

Kavallieratos, G. N., Athanassiou, C. G., Korunic, Z., and Mikeli, H. N., 2015. Evaluation of three novel diatomaceous earths against three stored grain beetle species on wheat and maize. Crop Protection. 75: 132–138.

Kljajić, P., Andrić, G., Adamović, M., and Pražić Golić., M., 2010. Laboratory evaluation of insecticidal effectiveness of a natural zeolite formulation against Sitophilus oryzae (L.), Rhyzopertha dominica (F.) and Tribolium castaneum (Herbst) in treated wheat, pp. 863–866. In Proceedings, 10th International Working Conference on Stored Product Protection.

Knight, A. L., Unruh, T. R., Christianson, B. A., Puterka, G. J., and Glenn., D. M., 2000. Effects of a kaolin-based particle film on obliquebanded leafroller (Lepidoptera: Tortricidae). Journal Economic Entomology. 93: 744–749.

Korunic, Z. 1997. Rapid assessment of the insecticidal value of diatomaceous earths without conducting bioassays. Journal of Stored Products Research. 33: 219–229.

Korunic, Z. 1998. Diatomaceous earths, a group of natural insecticides. Journal of Stored Products Resaerch. 34: 87–97.

Korunić, Z. (2016). Overview of undesirable effects of using diatomaceous earths for direct mixing with grains. Pesticidi i fitomedicina. 31.1-2: 9-18.

McCusker, L.B., 2005. IUPAC nomenclature for ordered microporous and mesoporous materials and its application to non-zeolite microporous mineral phases. Reviews in Mineralogy & Geochemistry. 57: 1-16.

Ming, W.D. and Allen, R.E., 2001. Use of natural zeolites in agronomy, horticulture, and environmental soil remediation. In: Bish, D.L., Ming, D.W. (Eds.), Natural Zeolites: Occurrences, Properties, Applications. Reviews in Mineralogy & Geochemistry. 619-654.

Misaelides, P., Godelitsas, A., Filippidis, A., Charistos, D. and Anousis, I., 1995. Thorium and uranium uptake by natural zeolitic materials. Science of the total environment. 173/174: 237-246.

Misaelides P., Godelitsas A., Stephan A., Meijer J., Rolfs C., Harissopulos S., Kokkoris M., Filippidis A. 1998. Application of proton microprobe and 12 C-Rutherford backscattering spectroscopy to the identification of Hg(II)-cations sorbed by granite minerals. Radiochimica Acta, 83, 43-48.

Mitchell, S., Michels, N.L., Kunze, K., and Perez-Ramirez, J., 2012. Visualization of hierarchically structured zeolite bodies from macro to nano length scales. Nature Chemistry. 4: 825-831

Mumpton, F.A., 1973. Scanning electron microscopy and the origin of sedimentary zeolites. In: Proc. 3rd International Molecular Sieve Conference. 159-161.

Mumpton, F.A., 1977. Mineralogy and Geology of Natural Zeolites, Vol.4. Mineralogical Society of America.

Munson, R.A., and Sheppard, R.A., 1974. Natural zeolites: Their properties, occurrence, and uses. Mineral Science and Engineering. 6: 19-34.

Mytiglaki, C., Kantiranis, N., Misaelides, P., Noli, F., Filippidis, A., 2020. Comparative study of the Cesium uptake ability between HEU-type (clinoptilolite-heulandite) zeolitic tuff and pure heulandite. Bulletin of the Geological Society of Greece, 56(1), 56-69.

Papastergios, G., Kantiranis, Ν., Filippidis, Α., Sikalidis, C, Vogiatzis, D., and Tzamos, E., 2017. HEU-type zeolitic tuff in fixed bed columns as decontaminating agent for liquid phases. Desalination and Water Treatment. 59: 94–98.

Pond, G.W., and Mumpton, F.A., 1984. Zeo-agriculture: Use of Natural Zeolites in Agriculture and Aquaculture.

Pontikakos, C.M., Tsiligiridis, T.A., Yialouris, C.P., and Kontodimas, D.C., 2012. Pest management control of olive fruit fly (Bactrocera oleae) based on a location-aware agro-environmental system. Computers and Electronics in Agriculture. 87: 39-50.

Ross, M., Nolan, R.P., Langer, A.M., and Cooper, W.C., 1993. Health effects of various mineral dusts other than asbestos. In: Guthrie, G.D.Jr. and Mossman, B.T., eds, Health Effects of Mineral Dusts. Mineralogical Society of America. 28: 361-407.

Sheppard, R.A., 1973. Zeolites in sedimentary rocks. Professional Paper 820, US Geological Survey. 689-695.

Subramanyam, B. H., and Roesli, R., 2000. Inert dusts. In: Alternatives to pesticides in stored-product IPM. Springer, New York, US. 321-380

Tsirambides, A., and Filippidis, A., 2012. Exploration key to growing Greek industry. Industrial Minerals. 533: 44-47.

Tsitsishvili, G. V., Andronikashvili, T. G., Kirov, G. N., and Filizova, L. D., 1992. Natural Zeolites. Ellis Horwood, NY.

Weems, H. V., & Nation, J. L. 2009. Olive Fruit Fly, Bactrocera oleae (Rossi) (Insecta: Diptera: Tephritidae). EDIS, 2009(8).

Wexler, A., & Hasegawa, S. 1954. Relative humidity-temperature relationships of some saturated salt solutions in the temperature range 0 to 50 C. J Res Natl Bureau Stand. 53: 19–26.

Winston, P. W., and Bates, D. H., 1960. Saturated solutions for the control of humidity in biological research. Ecology. 41.1: 232-237.

Zar, J., 2010. Biostatistical analysis. 5th Edition, Prentince Hall, Northen Illinois.

Δρακούλης, Α., Καντηράνης, Ν., Φιλιππίδης, Α., και Στεργίου Α., 2005. Δεσμευτική ικανότητα πλούσιων σε άμορφες φάσεις βιομηχανικών υλικών της νήσου Μήλου. 2ο Συνέδριο Επιτροπής Οικονομικής Γεωλογίας, Ορυκτολογίας & Γεωχημείας ΕΓΕ, Θεσσαλονίκη. 55-63.

Εκτελεστικός Κανονισμός ΕΕ, αριθ. 651/2013 της επιτροπής της 9ης Ιουλίου 2013 για την έγκριση του κλινοπτιλόλιθου ιζηματογενούς προέλευσης ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για όλα τα ζωικά είδη και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1810/2005.

Καντηράνης, Ν., Στεργίου, Χ.Α., Φιλιππίδης, Α., και Δρακούλης, Α., 2004. Υπολογισμός του ποσοστού του άμορφου υλικού με τη χρήση περιθλασιογραμμάτων ακτίνων-Χ. Δελτίο Ελληνικής. Γεωλογικής. Εταιρείας. 36.1: 446-453.

Κοκκάρη, Α. Ι. 2014. Επιδράσεις της έντασης του φωτός, του ελαιοκάρπου και της σύζευξης στη βιολογία και συμπεριφορά του δάκου της ελιάς (Bactrocera oleae) Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Τμήμα Γεωπονίας του ΑΠΘ.

Μυτιγλάκη, Χ.Ι. 2017. Συγκριτική μελέτη της ρόφησης ραδιενεργού Cs σε ορυκτό και πέτρωμα με Ζεόλιθο τύπου-HEU (Κλινοπτιλόλιθο-Ευλανδίτη). Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Τομέας Ορυκτολογίας-Πετρολογίας-Κοιτασματολογίας, Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ.

Τζανακάκης, Μ.Ε., και Κατσόγιαννος, Β.Ι., 2003. Έντομα Καρποφόρων Δέντρων και Αμπέλου. Εκδόσεις Αγρότυπος. Θεσσαλονίκη. 265-273.

Τζανακάκης, Μ.Ε., και Κωβαίος, Δ.Σ., 2018. Εντομολογία. Θεσσαλονίκη. University Studio Press.

Φιλιππίδης, Α., 2010. Περιβαλλοντικές, γεωργικές, κτηνοτροφικές και βιομηχανικές εφαρμογές του Ελληνικού Φυσικού Ζεόλιθου. Ηιών. 7:

-16.

Φιλιππίδης, Α., 2015α. Ποιοτικά χαρακτηριστικά και πολυάριθμες εφαρμογές των πολύ υψηλής ποιότητας ζεολιθικών τόφφων τύπου-HEU. Επιστημονική Επετηρίδα, Τμήμα Γεωλογίας, ΑΠΘ. 103: 73-76.

Φιλιππίδης, Α., 2015β. Η χρήση ζεολιθικών τόφφων Μεταξάδων-Αβδέλλας ως δομικοί λίθοι στη βιομηχανία κατασκευών. Επιστημονική Επετηρίδα, Τμήμα Γεωλογίας, ΑΠΘ. 103: 77-80.

Φιλιππίδης, Α., 2016. Δέσμευση και καθήλωση νιτρικών (ΝΟ3-) με τη χρήση του Ελληνικού Φυσικού Ζεόλιθου (ΕΛΦΥΖΕ). Επιστημονική Επετηρίδα, Τμήμα Γεωλογίας, ΑΠΘ. 105: 81-87.

Φιλιππίδης Α., 2019. Εφαρμοσμένη και Περιβαλλοντική Γεωχημεία με στοιχεία Περιβαλλοντικής Ορυκτολογίας και Νομοθεσίας. Τμήμα Γεωλογίας, Σχολή Θετικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 153 σελ.

Φιλιππίδης, Α., και Καντηράνης, Ν., 2016. Προδιαγραφές για τις διάφορες χρήσεις των ζεολιθικών τόφφων. Επιστημονική Επετηρίδα, Τμήμα Γεωλογίας ΑΠΘ. 105 89-95.

Φιλιππίδης, Α., και Κασώλη-Φουρναράκη, Α., 2000. Δυνατότητα χρήσης Ελληνικών φυσικών ζεόλιθων στην ανάπλαση λιγνιτωρυχείων του Λιγνιτικού Κέντρου Πτολεμαΐδας-Αμυνταίου. 1ο Συνέδριο Επιτροπής Οικονομικής Γεωλογίας, Ορυκτολογίας και Γεωχημείας της Ε.Γ.Ε., Κοζάνη. 506-515.

Φιλιππίδης, Α., και Κασώλη- Φουρναράκη, Α., 2002. Διαχείριση υδάτινων οικοσυστημάτων με τη χρήση Ελληνικών φυσικών ζεόλιθων. 12ο Σεμινάριο για την Προστασία του Περιβάλλοντος, Θεσσαλονίκη. 75-82.

Φιλιππίδης, Α., και Τσιραμπίδης, Α., 2012. Ποιοτικά χαρακτηριστικά των Ελληνικών ζεόλιθων, περιβαλλοντικές, βιομηχανικές, αγροτικές και υδατικές χρήσεις του Ελληνικού φυσικού ζεόλιθου: Ανασκόπηση. Επιστημονική Επετηρίδα, Τμήμα Γεωλογίας, ΑΠΘ. 101: 125-133.

Φιλιππίδης, Α., και Τσιραμπίδης, Α., 2015. Μάρμαρα και Ζεόλιθοι: Ποιοτικά χαρακτηριστικά- Αποθέματα και αξία- Βιομηχανικές, περιβαλλοντικές και αγροτικές εφαρμογές. Επιχειρηματική Ανακάλυψη της Αλυσίδας Αξίας των Μη Μεταλλικών Ορυκτών στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μακεδονία-Θράκη» 2007-2013, ΕΣΠΑ, Δράμα, Πρακτ., 12 σελ.

Φιλιππίδης, Α., Κασώλη- Φουρναράκη, Α., Χαριστός, Δ., και Τσιραμπίδης, Α., 1997. Οι Ελληνικοί ζεόλιθοι ως μέσο απομάκρυνσης από το νερό ιχνοστοιχείων και ρύθμισης του pH. 4ο Υδρογεωλογικό Συνέδριο, Θεσσαλονίκη. 539-546.