[Εξωφυλλο}

Ιζηματολογικά και παλαιοπεριβαλλοντικά χαρακτηριστικά των ιζημάτων του πυθμένα της λίμνης Κορώνειας

Σοφία Δοάνη

Περίληψη


Η λίμνη Κορώνεια, καταλαμβάνει το δυτικό τμήμα της πεδινής περιοχής της Μυγδονίας Λεκάνης, προστατεύεται από τη σύμβαση RAMSAR και περιλαμβάνεται στο δίκτυο Natura 2000 (Mitraki et al., 2004). Ωστόσο, τα τελευταία έτη η λίμνη αντιμετωπίζει έντονα περιβαλλοντικά προβλήματα που οδηγούν προς την πλήρη αποξήρανση. Σκοπός της παρούσας μελέτης, είναι η διερεύνηση των ιζηματολογικών χαρακτηριστικών του πυθμένα της λίμνης Κορώνειας έως το βάθος των 3.5m κάτω από τον πυθμένα. Η δειγματοληψία των ιζημάτων πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο κατά την οποία ο πυθμένας της λίμνης ήταν εκτεθειμένος σε χερσαίο περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η ιζηματολογική μελέτη, έδειξε ότι τα ιζήματα αποτελούνται από ιλύ, άργιλο και μικρά ποσοστά πολύ λεπτής άμμου (πηλός προς αμμούχος πηλός), με 2 φάσεις του κλάσματος της άμμου. Η αναλογία της οργανικής ύλης επί ξηρού που περιέχεται στα ιζήματα, φαίνεται να είναι γενικά μικρή (~2%), ενώ τα ποσοστά της υγρής φάσης είναι σε υψηλά επίπεδα (38.28% έως 53.63%). Επιπλέον, μελετήθηκαν τα οστρακώδη που περιέχονταν στα δείγματα ως προς την κατανομή των πληθυσμών τους σε σχέση με το βάθος, το μέγεθος των κόκκων και άλλες περιβαλλοντικές συνθήκες. Προσδιορίστηκαν τέσσερα είδη: Candona neglecta, Darwinula stevensoni, Heterocypris spp. και Limnocythere inopinata. Ακόμη, προσδιορίστηκαν με στοιχειακή ανάλυση στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο Jeol JSM- 840A οι λόγοι Mg/Ca και Sr/Ca από το κέλυφος των οστρακωδών. Η μελέτη των οστρακωδών παρείχε πληροφορίες για τις παλαιοοικολογικές / παλαιοπεριβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά την απόθεση των ιζημάτων.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές


i. Ελληνόγλωσση Βιβλιογραφία

Ζαλίδης, Γ.Χ., Τακαβάκογλου, Β., Αλεξανδρίδης, Θ., 2004. Αναθεωρημένο σχέδιο αποκατάστασης της Λίμνης Κορώνειας του Νομού Θεσσαλονίκης. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Τμήμα Γεωπονίας. Εργαστήριο Εφαρμοσμένη Εδαφολογίας. σελ.236+Παραρτήματα.

Ι.Γ.Μ.Ε., 1978β, Γεωλογικός χάρτης της Ελλάδος, Φύλλο Θέρμη, Κλίμακα 1:50.000, Αθήνα. Σαπουντζής Η., 1969.

ΚΥΑ 126439/2456/2003 (ΦΕΚ 894Β/3-7-2003).

ΚΥΑ 58481/2012 (ΦΕΚ 3159/β/27-11-2012).

ΚΥΑ 6919/11-2004 (ΦΕΚ248/Α/05-03-04).

Μουζούρη, Γ., Αλμπανάκης, Κ., Ψιλοβίκος, Αρ., Βουβαλίδης, Κ., Μαργώνη, Σ., 2002. Το υδρολογικό ισοζύγιο της λεκάνης απορροής της λίμνης Κορώνειας και η επίδρασή του στην εξέλιξη των μορφομετρικών χαρακτηριστικών της. 6ο Πανελλήνιο Γεωγραφικό Συνέδριο, Θεσσαλονίκη.

Μουντράκης, Δ., 1985. Γεωλογία της Ελλάδας. University Studio Press, Θεσσαλονίκη.

Μουντράκης, Δ., 2010. Γεωλογία της Ελλάδας. University Studio Press, Θεσσαλονίκη.

Νομοθετικό διάταγμα 191/1974 (ΦΕΚ 350/Α’/20.11.1974).

Νόμος 1739/87 - ΦΕΚ 201Β/20-11-1987

Οδηγία 79/409/ΕΟΚ.

Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.

Τζιμόπουλος, Χ., κ.ά. 2004: Επιχειρησιακό Σχέδιο Αποκατάστασης της Λίμνης Κορώνειας του Νομού Θεσσαλονίκης. Ερευνητικό Έργο, Τμήμα Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, Τομέας Συγκοινωνιακών και Υδραυλικών Έργων, Α.Π.Θ.

Χατζηαποστόλου, Α., 2009. Γεωλογικές – εδαφολογικές παράμετροι της αποξηραμένης Λίμνης Μουριάς (Ν. Ηλείας) ως παράγοντες για τον καθορισμό κριτηρίων εφαρμογής αποκατάστασης και αειφορικής διαχείρισης υγροτόπων. ∆ιδ. διατρ. Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Γεωλογίας.

Ψιλοβίκος, Α., 1977. Παλαιογεωγραφική εξέλιξης της λεκάνης και της λίμνης της Μυγδονίας (Λαγκαδά-Βόλβης). ∆ιδ. διατρ. Φ.Μ.Σ. Α.Π.Θ.

Ψιλοβίκος, Α., 2010. «Ιζηματολογία». Εκδόσεις Τζιόλα. Σελ.288-304.

ii. Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία

Ali, A., 1984. A simple and efficient sediment corer for shallow lakes. J. Envir. Qual. 13: 63-66.

Amireh, B. S., 2014. Grain size analysis of the Lower Cambrian Lower Cretaceous clastic sequence of Jordan: Sedimentological and paleo-hydrodynamical implications. Journal of Asian Earth Sciences 97 (2015), 67–88.

Assaad, F.A., LaMoreaux, J.W., Hughes, T., 2004. Field Methods for Geologists and Hydrogeologists. Springer Science & Business Media, p. 105-107.

ASTM International, 1971. Underwater Soil Sampling, Testing and Construction Control. A symposium presented at the 74 th Annual Meeting of American Society For Testing And Materials, Atlantic City, N. J.Athersuch, J., Horne, D.J., Whittaker, J.E., 1989. Marine and brackish water Ostracods (Superfamilies Cypridacea and Cytheracea). Synopses of the British Fauna (New Series), 43, pp.343.

Bate, R.H., East, B.A., 1972. The structure of the ostracode carapace. Lethaia 6, 177–194.

Bonaduce, G., Ciampo, G., Masoli, M., 1975. Distribution of Ostracoda in the Adriatic Sea. Pubbl. Staz. Zool. Napoli, 40 suppl., 1-304.

Buurman, P., Pape, Th., Reijneveld, J. A., de Jong, F., & van Gelder, E. (2001). Laser-diffraction and pipette-method grain sizing of Dutch sediments: correlations for fine fractions of marine, fluvial and loess samples. Netherlands Journal of Geosciences, 80, 49e57.

Carnahan, E.A., 2005. Foraminiferal assemblages as bioindicators of potentially toxic elements in Biscayne Bay, Florida. PhD Thesis, University of South Florida, Tampa, Florida, pp. 228.

Cheetham, M.D., Keene, A.F., Bush, R.T., Sullivan, L.A., Erskine, W.D., 2008. A comparison of grain-size analysis methods for sand-dominated fluvial sediments. Sedimentology 55, 1905–1913.

Chivas, A.R., De Deckker, P., Shelley, J.M.G., 1986. Magnesium content of non-marine ostracod shells: a new palaeosalinometer and palaeothermometer. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 54, 43–61.

Cooper, C. M., F. R. Schiebe & J. C. Ritchie, 1991. An inexpensive sampler for obtaining bulk sediment cores. Envir. Geol. Wat. Sci. 18: 115-117.

Crisman T., C. Mitraki and G. Zalidis. 2004. Integrating Vertical and Horizontal Approaches for Management of Shallow Lakes and Wetlands. Ecological Engineering

Crisman, T.L., Alexandridis, T.K., Zalidis, G.C., Takavakoglou, V., 2014. Phragmites distribution relative to progressive water level decline in Lake Koronia, Greece. Ecohydrology, 7, 1403-1411.

De Deckker, P., Chivas, A.R., Shelley, J.M.G., 1999. Uptake of Mg and Sr in the euryhaline ostracod Cyprideis determined from in vitro experiments. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 148, 105–116.

Delorme, L.D., 1969. Ostracodes as Quaternary paleoecological indicators. Canadian Journal of Earth Sciences 6, 1471–1476.

Depêche, F., 1982. Ultrastructure of the wall of two living ostracods, Herpetocypris chevreuxi (Sars) and Pontocythere elongata (Brady), in comparison with fossil ostracods from the Middle Jurassic of Normandy. In: Bate, R.H., Robinson, J.E. and Sheppard, L.M. (Eds), Fossil and Recent Ostracods. Ellis Horwood Ltd, Chichester, 61–74.

Dix, T.L., 2001. The distribution and ecology of benthic foraminifera of Tampa Bay, Florida. PhD Thesis, University of South Florida, Tampa, Florida, pp. 197.

Doani, S., Albanakis, K., Koukousioura, O., Koliadimou, K.K., 2016. Sedimentological and Palaeoenvironmental Character of Lake Koronia Sediments, Bulletin of the Geological Society of Greece, vol. L, 2016, Proceedings of the 14th Intern. Conference, Thessaloniki, May 2016 (in press).

Economidis, P.S., Sinis, A.I., Stamou, G.P., 1988. Spectral analysis of exploited fish populations in Lake Koronia (Macedonia, Greece) during the years 1947–1983. Cybium 12, 151–159.

Fang, H.Y., 1991. Foundation Engineering Handbook. Springer Science & Business Media New York, p.43-45.

Fisher, M. M., Brenner, M., Reddy, K. R., 1992. A simple, inexpensive piston corer for collecting undisturbed sediment/ water interface profiles. Journal of Paleolimnology 7: 157-161, 1992.

Folk, R.L., 1956. A review of grain-size parameters. Sedimentology 6, 77-93.

Folk, R.L., 1974. The petrology of sedimentary rocks. Austin, Tex., Hemphill Publishing Co., 33-61.

Folk, R.L., Andrews, P.B., Lewis, D.W., 1970. Detrital sedimentary rock classification and nomenclature for use in New Zealand. N.Z.J. Geol. Geophys. 13, 937-968.

Forester, R.M., Smith, A.J., Palmer, D.F., Curry, B.B., 2005. North American Non-Marine Ostracode Database “NANODe” Version 1. Kent State University, Kent. Available at http://www.kent.edu/NANODe.

Fotis, G., Conides, A., Koussouris, T., Diapoulis, A., Gritzalis, K., 1992. Fishery potential of lakes in Macedonia, North Greece. Fresenius Environ. Bull., 1, 523–528.

Frew, C., Coring Methods, 2014. Geomorphological Techniques, Chap. 4, Sec. 1.1 (2014), British Society for Geomorphology.

Gee, G.W., Bauder, J.W., 1986. Particle-size analysis. In: Klute, A. _Ed.., Methods of Soil Analysis: Part 1. Physical and Mineralogical Methods, 2nd edn., Agronomy, 9. Soil Science Society of America, Madison, USA, pp. 383–411.

Geiger, W., 1994. An ecophysiological approach to the clonal ecology of Limnocythere inopinata. In: Horne, D.J., Martens, K. (Eds.), The Evolutionary Ecology of Reproductive Models in Nonmarine Ostracoda. Greenwich, 23-26.

Gouramanis, C., De Deckker, P., 2010. Alkalinity control on the partition coefficients in lacustrine ostracodes from Australia. Geology 38, 359–362.

Grammatikopoulou, N., Kechagias, D., Economidis, G. 1996: Environmental study "Rescuing plan for Lake Koronia". Hellenic Ministry of Environment, Physical Planning and Public Works. Prefecture of Thessaloniki. Thessaloniki, Greece.

Hammer, O., Harper, D.A.T., Ryan, P.D., 2001. Past Paleontological statistics software. Package for education and data analysis. Paleontologia Electronica.

Hartmann, D., 2007. From reality to model: operationalism and the value chain of particle size analysis of natural sediments. Sed. Geol. 202, 383–401.

Holmes, J., Chivas, A.R., 2002. The Ostracoda: Applications in Quaternary Research.

Holmes, J.A., 2001. Ostracoda. In: Smol, J.P., Birks, H.J.B., Last, W.M. (Eds.), Tracking Environmental Change Using Lake Sediments. : Zoological Indicators, 4. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 125–151.

Holmes, J.A., Zhang, J.W., Chen, F.H., Qiang, M.R., 2007. Paleoclimatic implications of an 850-year oxygen-isotope record from the northern Tibetan Plateau. Geophysical Research Letters 34, L23403. doi:10.1029/2007GL032228.

Horne, D.J., Holmes, J.A., Rodriguez-Lazaro, J., Viehberg, F.A., 2012. Ostracoda as Proxies for Quaternary Climate Change. Elsevier Science.

Jin, Z.D., Bickle, M.J., Chapman, H.J., Yu, J.M., An, Z.S., Wang, S.M., Greaves, M.J., 2011. Ostracod Mg/Sr/Ca and 87Sr/86Sr geochemistry from Tibetan lake sediments: implications for early to mid-Pleistocene Indian monsoon and catchment weathering. Boreas 40, 320–331.

Kauffmann, G., Kockel, F., Mollat, H., 1976. Notes on the stratigraphic and paleogeographic position of the Svoula Formation in the Innermost Zone of the Hellenides (Northern Greece). Bull. Soc. Geol. France, 18, 225 – 230.

Knight Piesold Ltd, Karavokyris and Partners, Anelixi, Agrisystems (1998). Περιβαλλοντική αποκατάσταση της λίμνης Κορώνειας.

Τελική έκθεση (Master Plan). Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση XVII, Περιφερειακή πολιτική και συνοχή, Ταμείο Συνοχής.

Kober, B., Schwalb, A., Schettler, G. & Wessels, M., 2007. Constraints on paleowater dissolved loads and on catchment weathering over the past 16 ka from 87Sr/86Sr ratios and Ca/Mg/Sr chemistry of freshwater ostracode tests in sediments of Lake Constance, central Europe. Chemical Geology 240, 361–376.

Kockel, F., & Mollat, H., & Walther, H. 1971. Geologie des Serbo – Mazedonischen Massivs und seines mesozoichen Rahmens. Geol. Jb. 89, 529 – 551.

Kockel, F., Mollat, H. (1978). Γεωλογικός χάρτης της Ελλάδας, Φύλλο Θέρμη, Κλίμακα 1:50.000, ΙΓΜΕ, Αθήνα.

Koufos, G.D. 1993 - Lower Pleistocene equids from Mygdonia basin (Macedonia, Greece). Palaeontologia Italica, 79 : 167-199..

Koufos, G.D., Syrides, G.E., Kostopoulos, D.S. and Koliadimou, K.K. 1995. Preliminary results about the stratigraphy and the palaeoenvironment of Mygdonia Basin, Macedonia, Greece. GEOBIOS, M.S. 18: 243-249.

Loizeau, J.-L., Arbouille, D., Santiago, S., Vernet, J.-P., 1994. Evaluation of a wide range laser diffraction grain-size analyser for use with sediments. Sedimentology 41, 353–361.

Lowe, J.J., and Walker, M.J.C., 1987. Reconstructing Quaternary Environments. Longman Scientific and Technical, p. 388, New Work.

MacFarlane, I.C. (Ed.), 1969, Muskeg Engineering Handbook, University of Toronto Press.

McCave, I.N., Syvitski, J.P.M., 1991. Principles and methods of geological particle size analysis. In: Syvitski, J.P.M. _Ed.., Principles, Methods and Application of Particle Size Analysis. Cambridge Univ. Press, Cambridge, UK, pp. 3–21.

McCulloch, M.T. & De Deckker, P., 1989. Sr isotopic constraints on the evolution of the Mediterranean Basin during the Messinian “salinity crisis”. Nature 342, 62–65.

McGregor, D.L., 1969. The reproductive potential, life history and parasitism of the freshwater ostracod Darwinula stevensoni (Brady and Robertson). In: Neale, J.W. (Ed.), The Taxonomy, Morphology and Ecology of Recent Ostracoda. Proceedings of the 2nd International Symposium on Ostracoda, Edinburgh, pp. 194–221.

Meisch, C., 2000. Freshwater Ostracoda of Western and Central Europe. In: Schwoerbel, J., Zwick, P. (Eds.), Subwasserfauna von Mitteleuropa 8/3. Spektrum Akademischer Verlag, 522.

Mercier, J. 1966. Etudes geologique des zones internes des Hellenides en Macedoine centrale. Ann. Geol. des Pays Hell., 20, 1968.

Mercier, J. 1977. Principal results of a neotectonic study of the Aegean arc and its localization within the Eastern Mediterranean. Proceedings of VI Colloquium on the Geology of the Aegean region, 1281-1291.

Mezquita, F., Roca, J.R., Reed, J.M., Wansard, G., 2005. Quantifying species–environment relationships in non-marine Ostracoda for ecological and palaeoecological studies: examples using Iberian data. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 225, 93–117.

Mischke, S., Ginat, H., Al-Saqarat, B., Almogi-Labin, A., 2012. Ostracods from water bodies in hyperarid Israel and Jordan as habitat and water chemistry inducators. Ecological Indicators, 14, 87-99.

Mischke, S., Herzschuh, U., Massmann, G., Zhang, C.J., 2007. An ostracod-conductivity transfer function for Tibetan lakes. Journal of Paleolimnology 38, 509–524.

Mischke, S., Wünnemann, B., 2006. The Holocene salinity history of Bosten Lake (Xinjiang, China) inferred from ostracod species assemblages and shell chemistry: possible palaeoclimatic implications. Quaternary International 154–155, 100–112.

Mitraki, C., Crisman, T., Zalidis, G., 2004. Lake Koronia, Greece: Shifl from autotrophy to heterotrophy with cultural eutrophication and progressive water-level reduction. Limnologica, 34, 110-116.

Mouratidis, A., Doani, S., Karadimou, G., and Albanakis, K., 2015. Hybrid Radar-Optical Mapping & Monitoring of Lake Koroneia (N.Greece) using long time series of Earth Observation data & GIS. Mapping Water Bodies from Space Conference, 18-19 March, ESA-Esrin, Frascati, Rome (Italy).

Mylopoulos, N., Mylopoulos, Y., Kolokytha, E. and Tolikas, D., 2007. Alternative management plans for the restoration of Lake Koronia, Greece. Water International, ΙWRA, Topic I, Integrated water resources management.

Mylopoulos, N., Mylopoulos, Y., Veranis, N., Tolikas, D. 2007. Groundwater modeling and management in a complex lake-aquifer system. Water Resour Menage 2007 21:469-494. DOI 10.1007/s11209-006-9025-3.

Nichols, G., 2009. Sedimentology and Stratigraphy. Wiley-Blackwell, John Wiley & Sons, Ltd., Publication. ISBN 978-1-4051-3592-4, 64-155.

Nimfopoulos, M.K., Mylopoulos, N., Katirtzoglou, K.G. 2002. A qualitative-quantitative study of water and environmental pollution at the broader area of the Mygdonia basin, Thessaloniki, N. Greece. 6th Congress of the Geographical Society of Greece, 436-444, Volume: Volume II.

Papastergiadou, E.,1995. Flora and vegetation of lakes Koronia and Volvi, Greece. Conference for wetlands of Koronia and Volvi, Viological research and information, EKBY, 1995.

Rieke, H.H., and Chilingarian G.V., 1974. Compaction of Argillaceous Sediments. Developments in Sedimentology 16, Elsevier Scientific Publishing company. ISBN: 0-444-41054-6

Rieradevall, M., Roca, J.R., 1995. Distribution and population dynamics of ostracodes (Crustacea, Ostracoda) in a karstic lake: Lake Banyoles (Catalonia, Spain). Hydrobiologia 310, 189–196.

Robinson, W., O., 1927. The determination of organic matter in soils by means of hydrogen peroxide. Journal of Agricultural Research, Washington, D. C., 339-355.

Rossi, V., Todeschi, E. B. A., Gandolfi, A., Invidia, M., and Menozzi, P., 2002. Hypoxia and starvation tolerance in individuals from a riverine and lacustrine population of Darwinula stevensoni (Crustacea: Ostracoda). Archiv fur Hydrobiologie 154, 151–171.

Ruiz, F., Aband, M., Olias, M., Galan, E., Gonzalez, I., Aguila, E., Hamoumi, N., Pulidod, I., and Cantano, M., 2006. The present environmental scenario of the Nador Lagoon (Morocco). Environmental Research, 102: 215-229.

Schlische, R. W., and Anders, M. H., 1996, Stratigraphic effects and tectonic implications of the growth of normal faults and extensional basins, in Beratan, K. K., ed., Reconstructing the Structural History of Basin and Range Extension Using Sedimentology and Stratigraphy: GSA Special Paper 303, p. 183-203.

Shepard, F.P., 1954. Nomenclature based on sand-silt-clay ratios. Journal Sedimentary Petrology, 24, 151-158.

Van Baak, C.G.C., Vasiliev, I., Stoica, M., Kuiper,. K.F., Forte, A.M., Aliyeva, E., Krijgsman, W., 2012. A magnetostratigraphic time frame for Plio-Pleistocene transgressions in the South Caspian Basin, Azerbaijan. Global and Planetary Change, 103 (2013), 119-134.

Xia, J., Ito, E., Engstrom, D.R., 1997. Geochemistry of ostracode calcite: part 1, an experimental determination of oxygen isotope fractionation. Geochimica et Cosmochimica Acta 61, 377–382.

Xiangzhong, L., Weiguo, L., Ling, Z., Zhencheng, S., 2010. Distribution of Recent ostracod species in Lake Qinghai area in northwestern China and its ecological significance. Ecological Indicators, 10, 880-890.

iii. Ηλεκτρονική Βιβλιογραφία

Google, Inc. (2011). Ηλεκτρονική βάση δορυφορικών δεδομένων. Διαθέσιμο: http://www.google.com/earth/index.html

http://pubs.usgs.gov/of/2000/of00-358/text/chapter1.htm

http://www.foreaskv.gr

http://www.kathimerini.gr/472221/article/epikairothta/ellada/sto-eyrwdikasthrio-gia-th-limnh-korwneia

http://www.panoramio.com/photo/62258579

http://www.vice.com/gr/read/limni-korwneia

www.geodata.gov.gr


Εισερχόμενη Αναφορά

  • Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.