Ανθρωπογενής εξέλιξη του παραλιακού μετώπου της ανατολικής Θεσσαλονίκης (από το Μέγαρο Μουσικής μεχρι το Αεροδόμιο ΜΑκεδονίας) τα τελευταία 100 χρόνια =  Human-generated development oc the beach front of east Thessaloniki (from the Music Hall to the Macedonian airport) over the last 100 years.

Ουρανία Νικόλαος Τελιούση

Ανθρωπογενής εξέλιξη του παραλιακού μετώπου της ανατολικής Θεσσαλονίκης (από το Μέγαρο Μουσικής μεχρι το Αεροδόμιο ΜΑκεδονίας) τα τελευταία 100 χρόνια = Human-generated development oc the beach front of east Thessaloniki (from the Music Hall to the Macedonian airport) over the last 100 years.

Ουρανία Νικόλαος Τελιούση

Περίληψη

Οι φυσικές και οι ανθρώπινες διεργασίες, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες της διαμόρφωσης του παράκτιου περιβάλλοντος, καθώς μπορούν να προκαλέσουν καταστροφές και αλλαγές στην φυσική ακτογραμμή. Στην παρούσα διπλωματική εξετάζεται ο βαθμός επίδρασης, τόσο των φυσικών διεργασιών, όσο και των ανθρώπινων επεμβάσεων, που επηρέασαν την εξέλιξη και την διαμόρφωση του παραλιακού μετώπου της ανατολικής Θεσσαλονίκης, από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι το αεροδρόμιο Μακεδονίας. Ειδικότερα, αξιολογείται η επιρροή της διάβρωσης κατά μήκος της ακτογραμμής, η οποία προκαλεί τόσο την υποχώρηση της παραλίας, όσο και την καταστροφή των ανθρώπινων κατασκευών. Τέλος, η παρούσα εργασία πραγματεύεται την αλλαγή των χρήσεων γης από τον άνθρωπο στο πέρασμα του χρόνου και προσδιορίζονται οι επιδράσεις αυτών, τόσο στην παράκτια μεταβολή, όσο και στο φαινόμενο των αστικών πλημμυρών.

Natural and human processes are important factors in shaping the coastal environment, as they can cause disasters and changes to the natural coastline. This diploma thesis deals with the degree of influence of both natural processes and human interventions that influenced the evolution and configuration of the coastal front of eastern Thessaloniki, from the Music Concert Hall to Macedonia Airport. To be more exact , the influence of erosion along the coastline, which causes both the retreat of the beach and the destruction of human structures, is assessed. Finally, it deals with the change of land use by humans over time, and the effects of land use by humans, both on coastal change and on the phenomenon of urban floods are determined.

Πλήρες Κείμενο:

PDF

Αναφορές

• Alexandrakis, G., & Poulos, S. Ε. (2014). An holistic approach to beach erosion vulnerability assessment. Scientific Reports. Institute of Applied and Computational Mathematics, Foundation of Research and Technology, Hellas, 2 Faculty of Geology & Geoenvironment, Department of Geography & Climatology, University of Athens, Athens, Greece., p.8.

• Amelung, B., & Viner, D. (2006). Mediterranean tourism: Exploring the future with the tourism climatic index. Journal of Sustainable Tourism, 14(4), 349–366

• Anastasiadis An., Raptakis D., Pitilakis K., (2001), “Thessaloniki’s Detailed Microzoning: Subsurface Structure as Basis for Site Response Analysis”, Pure and Applied Geophysics, 158 2597-2633.

• Bathurst R.G.C., 1975. Carbonate Sediments and their Diagenesis. Developments in Sedimentol, vol. 12. Elsevier Publishing Co. 658 pp.

beachrocks (sédiments intertidaux). PhD Thesis 2994, University of Geneva. 183 pp.

• Bezerra F.H.R., (2003). Optical dating results of beachrock, eolic dunes and sediments applied to sea-level changes study. Journal of Luminescence 102–103, 562–565.

• Bezerra F.H.R., Amaral R.F., Lima-Filho F.P., Ferreira A.V., Sena E.S., Diniz R.F.,(2004). Beachrock fracturing in Brazil. Journal of Coastal Research 42, 169–182.

• Bezerra F.H.R., Lima-Filho F.P., Amaral R.F., Caldas L.H.O., Costa-Neto L.X., (1998) Holocene coastal tectonics. In: Stewart I.S.,Vita-Finzi C. (eds.), Coastal Tectonics. Special Publication, vol. 146. Geological Society, London, pp. 279–293.

• Boesch, D.F., Field, J.C., & Scavia, D. (Eds.) (2000). The potential consequences of climate variability and change on coastal areas and marine resources: Report of the Coastal Areas and Marine Resources Sector Team, U.S. National Assessment of the Potential Consequences of Climate Variability and Change, U.S. Global Change Research Program, NOAA Coastal Ocean Program Decision Analysis Series. Silver Spring, MD: NOAA/National Centers for Coastal Ocean Science.

• Bricker O.P., 1971. Introduction: beachrock and intertidal cement. In: Bricker, O.P.

• Galgano,F.Leatherman,S.,(2005) Modes and Patterns of Shorelıne Change, ın : Schwartz M(Ed.),Encyclopedia of Coastal Science,Encyclopedia of Earth Science Series, Springer Netherlands

• Gischler E., Lomando A.J., (1997). Holocene cemented beach deposits in Belize. Sedimentary Geology 110 (3–4), 277–297. Quatearnary Research 57, 82–90.

• Goldsworthy M., Jackson J., Haines J., (2002), “The continuity of active fault systems in Greece”, Geophys. J. Int. 148, pp.596-618.

• Gray, S.R.J., Gagnon, A.S., Gray, S.A., O’Dwyer, B., O’Mahony, C., Muir, D.,Devoy, R.J.N., Falaleeva, M., & Gault, J. (2014). Are coastal managers detecting the problem? Assessing stakeholder perception of climate vulnerability using Fuzzy Cognitive Mapping. Ocean & Coastal Management, 94, 74–89.

• Hanor J.S.,( 1978). Precipitation of beachrock cements: mixing of marine and meteoric waters vs. CO2-degassing. Journal of Sedimentary Petrology 48, 489–501.

• Hatzfeld D., A.A. Christodoulou, E.M. Scordilis, D. Panagiotopoulos, P.M. Hatzidimitriou, (1986). “A microearthquake study of the Mygdonian graben (Northern Greece)”, Earth and Planetary Science letters, 81379-396.

• Hendra Yusran Siry , (2006-2007). Πραγματοποίηση της αποκεντρωμένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης για την περιοχή της νοτιοανατολικής Ασιας: Συγκριτικές προοπτικές

• Hopley D., (1986). Beachrock as a sea-level indicator. In: van der Plassche, O. (ed.), Sea-level Research: a manual for the collection and evaluation of data. Geo Books, Norwich, pp. 157–173.

Journal of Sedimentary Petrology 43, 591–602.

• Kelletat D., (2006). Beachrock as sea-level indicator? Remarks from a geomorphological point of view. Journal of Coastal Research 22 (6), 1555–1564.

• Kuenen P.H., (1950). Marine Geology. Wiley, New York. 569 pp.

• Leal Filho, W. (Ed.). (2015). Handbook of climate change adaptation. Berlin: Springer Reference, p.2198.

• McLean, R.F., Tsyban, A., Burkett, V., Codignott, J.O., Forbes, D.L., Mimura, N., Beamish, R.J., & Ittekkot, V. (2001). Coastal zones and marine ecosystems. In Climate change 2001: Impacts, adaptation, and vulnerability (pp. 343–379). Cambridge, UK: Cambridge University Press.

• Mercier J. (1966), “Carte Géologique de la Macédoine Centrale 1958-1965”, Κλίμακα 1:100.000.

• Mercier J.L., Sorel D., Vergely P., Simeakis K., (1989), “Extensional tectonic regimes in the Aegean basins during the Cainozoic”, Basin Research, Vol.2, Iss.1, pp.49-71.

• Moore C.H., 1973. Intertidal carbonate cementation in Grand Cayman, West Indies.

• Neumeier U., (1998). Le rôle de l' activité microbienne dans la cimentation précoce des

• Nicholls, R.J., Wong, P.P., Burkett, V., Codignotto, J., Hay, J., McLean, R., Ragoonaden, S.,Woodroffe, C.D., (2007). Coastal systems and low-lying areas. Climate Change 2007:Impacts, Adaptation and Vulnerability. Presented at the Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel of Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge, UK,

• Oude Essink, G.H.P., van Baaren, E.S., & de Louw, P.G.B. (2010). Effects of climate change on coastal groundwater systems: A modeling study in the Netherlands. Water resources research, 46, 1–16.

• Paice, R., & Chambers, J. (2016a). Climate change adaptation planning for protection of coastal ecosystems. Coast Adapt Information Manual 10. National Climate Change Adaptation Research Facility

• Pavlides S.B., Kondopoulou D.P., Kilias A.A., Westphal M., (1988), “Complex rotational deformations in the Serbo-Macedonian massif (north Greece): structural and paleomagnetic evidence”, Tectonophysics, 145, pp.329-335.

• Pham, H.V., & Lee, S.-I. (2015). Assessment of seawater intrusion potential from sea-level rise and groundwater extraction in a coastal aquifer. Desalination and Water Treatment 53, p.2324– 2338

• Poulos S., Collins M.B., and X. Ke, (1992). Fluvial/wave interaction controls on delta formation for ephemeral rivers discharging into microtidal

waters. Geo - Marine Letters (13) 24-31

• Poulos, S.E., Papadopoulos, A, Collins, M.B., (1994). Deltaic progradation in Thermaikos Bay, Northern Greece and its socioeconomic implications. Ocean and Coastal Management, 22, 229-247.

• Ramsay P.J., Cooper J.A.G., (2002). Late Quaternary sea level changes in South Africa.

• Russell R.J., McIntire W.G., 1965. Southern hemisphere beach rock. Geogr. Rev. 55,

• SoHelME, (2005). State of Hellenic Marine Environment. E. Papathanasiou &Zenetos (eds.), HCMR publ., Athens, 360 p.

• Tam, V.T., Batelaan, O., & Beyen, I. (2016). Impact assessment of climate change on a coastal groundwater system, Central Vietnam. Environmental Earth Sciences, 78, 908–1012.

• Tatumi S.H., Kowata E.A., Gozzi G., Kassab L.R.P., Suguio K., Barreto A.M.F.,

• Tranos M.D., E.E. Papadimitriou, A.A. Kilias, (2003), “Thessaloniki-Gerakarou fault zone (TGFZ): the western extension of the 1978 Thessaloniki earthquake fault (northern Greece) and seismic hazard assessment”, Journal of Structural Geology, 25, , pp.2109-2123.

• Tranos M.D., Mountrakis D.M., (1998), “Neotectonic joints of Northern Greece, Their significance on the understanding of the active deformation”, Δελτίο ΕΓΕ, Τομ.ΧΧΧΙΙ/1, 209-219, 8ο Διεθνές Συνέδριο.

• Vianna M.L., Cabral A.P., Gherardi D.F.M., (1993). TM-Landsat imagery applied to study of the impact of global climate change on a tropical coastal environment during the last deglaciation. International Journal of Remote Sensing 14, 2971–2983.

• Vieira M.M., Ros L.F.d., (2006). Cementation patterns and genetic implications of Holocene beachrocks from northeastern Brazil. Sedimentary Geology 192 (3–4), 207–230.

• Vitti Massimo, (1990), “Το πολεοδομικό σχέδιο της Αρχαίας Θεσσαλονίκης και η εξέλιξή του”, Διδακτορική Διατριβή, Ρώμη – Θεσσαλονίκη.

• Voidomatis P.S., Pavlides S.B., Papadopoulos G.A. (1990), “Active deformation and seismic potential in the Serbomacedonian zone, northern Greece”, Tectonophysics 179, pp.1-9.

• Vousdoukas M.I., Velegrakis A.F., Plomaritis T.A., (2007). Beachrock occurrence, characteristics, formation mechanisms and impacts. Earth-Science Reviews 85 (1-2), 23-46.

• Vouvalidis K.G., Syrides G.E., Albanakis K.S., (2005), “Holocene morphology of the Thessaloniki Bay: Impact of sea level rise”, Z. Geomorph. N.F. , Suppl.-Vol.137, pp.147-158.

• Yaltirak C., Sakinc M., Aksu A.E., Hiscott R.N., Galleb B., Ulgen U.B., (2002). Late Pleistocene uplift history along the southwestern Marmara Sea determined from raised coastal deposits and global sea-level variations. Marine Geology 190 (1–2), 283–305.

• Yang, J., Graf, T., & Ptak, T. (2015). Impact of climate change on freshwater resources in a heterogeneous coastal aquifer of Bremerhaven, Germany: A three-dimensional modelling study. Journal of Contaminant Hydrology, p.177–178, p.107–121

• Zhang, K., Douglas, B.C., & Leatherman, S.P. (2004). Global warming and coastal erosion. Climatic Change 64, p.41–58.

• Zikra, M., Suntoyo, Lukijanto (2015). Climate change impacts on Indonesian coastal areas. Procedia Earth and Planetary Science, 14, p.57–63.

• Αλμπανάκης Κ. , Αβραμίδη Ν. , Κόρου Θ. , Βουβαλίδης Κ., (1999). Η παράκτια γεωμορφολογία των ανατολικών ακτών του Θερμαϊκού κόλπου στο νομό Θεσσαλονίκης και οι διαταραχές της ισορροπίας από ανθρωπογενείς παράγοντας, 5o Πανελλήνιο Γεωγραφικό Συνέδριο / Ελληνική Γεωγραφική Εταιρεία (11, 12, 13 Νοεμβρίου 1999, Αθήνα, Ελλάδα), Τομέας Γεωλογίας και Φυσικής Γεωγραφίας, Τμήμα Γεωλογίας, Α.Π.Θ.σελ.190-200.

• Αλμπανάκης Κωσταντίνος, Στύλλας Μιχαήλ, Βουβαλίδης Κωσταντίνος, Συρίδης Γιώργιος (2005). Geomorphological Changes In Thermaikos Gulf Region As A Result Of The Holocene Sea Level Rise. Bulletin of the Geological Society of Greece, 38, σελ.77-85.

• Αναγνώστου, Χ., Καψιµάλης Β., Καραγεώργης, Α., Χρόνης, Γ., (1997). Ιζηµατολογικές αναλύσεις στα ιζήµατα του θαλάσσιου υποστρώµατος στον όρµο και στον κόλπο της Θεσσαλονίκης. Πρακτικά 5ου Πανελλήνιου Συµπόσιου Ωκεανογραφίας και Αλιείας, Καβάλα. Τόµος 1, σελ. 75-78

• Βελγεράκης Α. (2015). Τύποι ακτών και παράκτια ιζήματα. Απο το έργο <<Ανοιχτά Ακαδημαϊκά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα>>. Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Τμήμα Επιστημών Θάλασσας. Σχολή Περιβάλλοντος, σελ.67.

• Γεωγραφική υπηρεσία στρατού, Χάρτης ΜΙΚΡΟ ΕΜΒΟΛΟ 1:20.000

• Γεωργιάδης Γ. & Γαβριηλίδης Γ., (2021). Ειδικό χωρικό σχέδιο παραλιακού μετώπου πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης , μελέτη ειδικού χωρικού σχεδίου. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Π.Ε. Θεσσαλονίκης, σελ.352.

• Γεωργιάδης Κ.,(2010 )“ Ιζήματα και βιοκοινωνίες της παράκτιας ζώνης στο Θερμαϊκό κόλπο”. Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Σχολή Επιστημών Υγείας, Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, σελ.101.

• Γιαννάκη Α., (2019). Ανάπλαση παραλιακού μετώπου και ανάπτυξη. Η περίπτωση του Βόλου. Διπλωματική εργασία, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας Και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσαλλίας, σελ.101.

• Γιαπρακτσής Ι., Σαλτατζόγλου Α. & Τσώνη Ε.,( 2011). Ανάπλαση παραλιακού μετώπου Καλαμαριάς στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Περίπτωση Αρετσού- Καραμπουρνάκι. Πτυχιακή εργασία, Τμήμα Αρχιτεκτονικής Τοπίου, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Καβάλας, σελ.76.

• Γκόρτσου Γ.,(2012). Τεχνικό-γεωλογική και γεωτεχνική αξιολόγηση των συνθηκών σε σχέση με τη μηχανοποιημένη διάνοιξη σηράγγων. Η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης προς Καλαμαριά. Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Σχεδιασμός Και Κατασκευή Υπόγειων Έργων», Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, σελ.252.

• Γράβας Μ., (2020). Πολυκριτηριακή ανάλυση και εφαρμογή μεθόδων προστασίας και ανάπλασης του παραλιακού μετώπου της καλαμαράς. Διπλωματική εργασία, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τομέας Υδραυλικής Και Τεχνικής Περιβάλλοντος Α.Π.Θ., σελ.130

• Δεληγιάννη Σ., (2018). Συστήματα κατάταξης εδαφών και συσχετισμός με εδαφικές ιδιότητες. Πτυχιακή εργασία, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε., Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Ελλάδας, σελ.81.

• Δερμίσης Β., Βαφειάδης Μ., Σκαρβέλης Ι., (1994), “Προσέγγιση του προβλήματος αντιπλημμυρικής προστασίας της Θεσσαλονίκης”, Ημερίδα ΤΕΕ/TKM : Τα ρέματα του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη

• Δημητρόπουλος Κ., (1999) “Η χρησιμότητα των σεισμικών ανάκλασης στον καθορισμό των τοπικών συνθηκών - Μικροζωνικές”, Διημερίδα Αντιμετώπισης Σεισμικών Καταστροφών – Επιστημονική προσέγγιση, Κοινωνική διάσταση, Θεσσαλονίκη.

• Διονυσία Π., (2008). Διάβρωση μεταφορά και απόθεση φερτών υλικών. Συνέδριο: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Επιστήμη Μεταπτυχιακό Και Τεχνολογία Υδατικών Πόρων» Στο: Αθήνα, Ελλάδα. Υπαγωγή: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Ελλάδα, σελ.472

• ΕΚΘΕ, (2001). ∆ιαχειριστική µελέτη των ζωνών παραγωγής µυδιών των κόλπων Θεσσαλονίκης και Θερµαϊκού. Τελική τεχνική έκθεση, 149 σελ

• Εταιρία Ανάπτυξης Επιχειρηματικού Πάρκου ΕΑΝΕΠ Thess-Intec A.E.,(2021). Επίδικο πολεοδομικό σχέδιο & συνοδευτικές μελέτες για την ίδρυση τεχνολογικού πάρκου 4ης γενιάς στο ακίνητο 1160 του αγροκτήματος δ.κ. Περαίας δήμου Θερμαϊκού.

• Ζαγαρελος Ανδρεας , Κασσιανος Αλεξανδρος, Λεκατσα Μαριααννα, Μανταλας Γεωργιος, Μπρακουλλι Λεοναρντ, Ιφιγενεια Γιαννοπουλου Πε04.01 Φωτεινη Χρηστατου Πε06 (2014-2015). <<Διάβρωση Εδάφους>>, Σχολική Δραστηριότητα Περιβαλλοντικής Αγωγής Σχολ. Ετος 2014-2015, Σελ.12.

• Ζαχαρίου Ρ.,(2019). Εκτίμηση της διάβρωσης ακτής στην παράκτια ζωών της οροκλινης. Πτυχιακή εργασία, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Σχολή Μηχανικής Και Τεχνολογίας, σελ.90.

• Ζερβοπούλου Α. & Παυλίδης Σ. (2008), “Νεοτεκτονικά ρήγματα πολεοδομικού συγκροτήματός Θεσσαλονίκης”, 3o Πανελλήνιο Συνέδριο Αντισεισμικής Μηχανικής & Τεχνικής Σεισμολογίας, Άρθρο 1865

• Ζερβοπούλου Α. & Παυλίδης Σ., (2016). Geological mapping in urban areas. A case study from the inner city of thessaloniki, Greece, Τομ. 50 Νο 2 (2016): 14ο Διεθνές Συνέδριο της ΓΓΓ,σελ.1027-1036

• Ζερβοπούλου Ά. και Παυλίδης Σ.,(2005). Μορφοτεκτονική μελέτη της ευρύτερης περιοχής Θεσ/νίκης για τη χαρτογράφηση νεοτεκτονικών ρηγμάτων. Bulletin of the Geological Society of Greece 38:30, σελ.30-41.

• Ζερβοπούλου Α., (2010) .Νεοτεκτονικά ρήγματα της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης σε σχέση με τα εδάφη θεμελίωσης. Διδακτορική διατριβή Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ., σελ.311

• Ζερβοπούλου Ά., Χατζηπέτρος Α., Παυλίδης Σ.,(2014). Μορφολογική αποτύπωση αστικών περιοχών και η τεκτονική της ερμηνεία . Το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης. 10ο Διεθνές Συνέδριο της Ελληνικής Γεωγραφικής Εταιρείας.,σελ.166-168.

• Θεοδώρου, Ι. Α. (2017). Ωκεανογραφία: Εισαγωγή στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (UNIBOOKS I.K.E.). Εκδόσεις Σταμούλη. Ίσαλος - Βικιπαίδεια. Retrieved September 17, 2021.

• Ι.Γ.Μ.Ε., (1978), Φύλλα Χαρτών, Κλίμακας 1:50.000, Θεσσαλονίκη, Θέρμη

• Ιωαννίδου Ε., Πολυχρονιάδης Κ., Βουβαλίδης Κ., (επιβ. καθ.), (2006), Υδρογραφικό Δίκτυο Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, διπλωματική εργασία Σχολή Θετικών Επιστημών, Τμήμα Γεωλογίας, Τομέας φυσικού Περιβάλλοντος, Α.Π.Θ.

• Καραμπάς Θ., Κρεστενίτης Ι., Κουτίτας Χ., (2015). Παράκτια στερεομεταφορά, μορφοδυναμική των ακτών , διάβρωση των ακτών. Ακτομηχανική - έργα προστασίας ακτών [Προπτυχιακό εγχειρίδιο]. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις, σελ.83-106.

• Κρεστενίτης,Γ. Ν, (2011) Ολοκληρωμένη διαχείριση της Παράκτιας ζώνης-Το φυσικό και το ανθρώπινο σύστημα στην παράκτια ζώνη.

• Κωτούλας Δ., (επιστημονικός υπεύθυνος),(1998), Περιβαλλοντική Διευθέτηση της Περιφερικής Τάφρου Θεσσαλονίκης. Πιλοτική Έρευνα. Ερευνητικό Έργο ΑΠΘ, σελ.13

• Λαμπρινίδη Π.,(2015) Κλιματική αλλαγή και προστασία ακτών. Διπλωματική εργασία, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ., σελ.98.

• Λεβεντάκης Γ.-Α.Ν., (2003), “Μικροζωνική μελέτη της πόλης της Θεσσαλονίκης”, Διδακτορική Διατριβή, Α.Π.Θ., σελ.

• Λεβέντης Σ., (2014). Διαχρωνική μετατόπιση της ακτογραμμής της παράκτιας πεδιάδας του Μαραθώνα. Πτυχιακή εργασία, Τμήμα Γεωγραφίας, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, σελ.91.

• Ματζίρης Ε.,(2011). Χαρακτηριστηκά των εδαφών της Θεσσαλονίκης και εκτίμησή τους ως μέσου ανάπτυξης του αστικού πρασίνου. Διδακτορική διατριβή, Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Α.Π.Θ., σελ.169.

• Μουντράκης Δ., Κίλιας Α., Παυλίδης Σ., Κουφός Γ., Σπυρόπουλος Ν., Τρανός Μ., Παπαζάχος Κ., Ζούρος Ν., Φασουλάς Χ. (1995), “Χάρτης ενεργών ρηγμάτων του Ελληνικού χώρου, περιοχή Μακεδονίας” Κλίμακα 1:300.000, Συνοδευτικό επεξηγηματικό τεύχος, Επιστημονικός Υπεύθυνος Καθηγ. Δημ. Μουντράκης, Θεσσαλονίκη.

• Μουντράκης, (2020). Γεωλογία και γεωτεκτονική εξέλιξη της Ελλάδας. Β΄έκδοση.UNIVERSITY STUDIO PRESS, σελ.321.

• Μουντράκης, ∆., Γ. Συρίδης, Λ. Πολυµενάκος και Σ. Παυλίδης, Η νεοτεκτονική δοµή του ανατολικού περιθωρίου του βυθίσµατος Αξιού - Θερµαϊκού στην περιοχή της δυτικής Χαλκιδικής (κεντρική Μακεδονία), ∆ελτίο Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας, 28(1), 379-395, 1993.

• Μπακογλίδης Θ., Σαρηγιάννης Δ., Παπαδημητρίου Ε., Ζαχαριάδου Μ., Σαρηγιάννης Χ., Σιαμίδης Γ., Ταξής Χ., Χριστοδούλου Ε., Παναγιωτίδου Κ., Κράκα Κ., Αντωνιάδου Κ., Θεολόγου Δ.,(2008). Επιχειρησιακό πρόγραμμα Καλαμαριάς (2007-2010) ΤΕΥΧΟΣ Β΄ Σχέδια Δράσης Δήμου Καλαμαριάς (2009 – 2010) Οικονομικός Προγραμματισμός,σελ.228.

• Μπεριάτος, Η., (2013). Θαλάσσια Χωροταξία - σημειώσεις μαθήματος, Βόλος: Εκδόσεις Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

• Παπαδογίαννης Κ., (2017). Εξέλιξη της παράκτιας διάβρωσης σε τμήματα του Βόρειου παραλιακού μετώπου του Νομού Χανίων. Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων, Πολυτεχνείο Κρήτης, σελ.142.

• Παπαδοπούλου Ε.,(2016). ‘‘Επέκταση του διαδρόμου 10-28 στον αερολιμένα Θεσσαλονίκης’’. Πτυχιακή εργασία, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε, Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών, Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης, σελ.55.

• Ρόζος Δ., Χατζηνάκος Ι., Αποστολίδης Ε., (1998), “Τεχνικογεωλογικός χάρτης ευρύτερης περιοχής πόλης Θεσσαλονίκης”, Κλίμακας 1:25.000. Ι.Γ.Μ.Ε.

• Σαμαρίνης, Π., (2006). Ουδέν (;) νεώτερον από το θαλάσσιο μέτωπο»: μια διεθνής συζήτηση, Αθήνα: ΕΜΠ.

• Σαπουντζής. Ηλ. (1969). Πετρογραφία και γεωλογική τοποθέτηση πράσινων γνευσίων της Θεσσαλονίκης. Διδακτορική διατριβή Φ.Μ.Σ., Α.Π.Θ.

• Στεφανίδης Π. & Στάθης Δ., (2001), “Τα ρεύματα ως στοιχείο της λειτουργίας του αστικού πολεοδομικού ιστού του συγκροτήματος Θεσσαλονίκης”, Διεθνές Συμπόσιο: Επανασχεδιασμός υποβαθμισμένων και κατεστραμμένων περιοχών της Ευρώπης. Τομέας Πολεοδομίας-Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Τμήμα Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη, 3-5 Σεπτεμβρίου 2001, σελ.150 – 152

• Συρίδης Γ.Ε., (1990), “Λιθοστρωματογραφική, βιοστρωματογραφική και παλαιογεωγραφική μελέτη των Νεογενών – Τεταρτογενών ιζηματογενών σχηματισμών της χερσονήσου Χαλκιδικής”, Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ., σελ.340.

• Σχέδια MASTER PLAN . ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ MASTER PLAN ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Ν.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (2020).

• Σωτηριάδης Δ.Λ. & Ψιλοβίκος Α., (1984). Ασκήσεις Γεωμορφολογίας. Υπηρεσία Δημοσιευμάτων, Α.Π.Θ. σελ. 140.

• Σωτηριάδης Δ.Λ., (1995). Μαθήματα φυσικής γεωγραφίας. Υπηερεσία Δημοσιευμάτων, Α.Π.Θ., σελ.330.

• Ταμιωλάκης Ι. Γ. (2005), ”Ιστορία της Αποχέτευσης της Θεσσαλονίκης”, Έκδοση ΕΥΑΘ.

• Τσελεπής Α.,(2021). Προσέγγιση σχεδιασμού τρωτών παραθαλάσσιων τοπίων με τη συμβολή nature - based μεθοδων: Περίπτωση σε παράκτια περιοχή της Χαλκιδικής. Ολιστική Προσέγγιση Σχεδιασμού Τρωτών Παραθαλάσσιων Τοπίων, Μεταπτυχιακή εργασία, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Τμήμα Γεωπονίας Α.Π.Θ., σελ.80.

• Τσιαφάκη Δ., Μανακίδου Ε., Λιούτας Α. & Καρλιάμπας Γ. (επιμ.), (2021). Ο οικισμός στο Καραμπουρνάκι. Κώμες και πολίσματα στο μυχό του Θερμαϊκού κόλπου. Κατάλογος περιοδικής έκθεσης, 21 Δεκεμβρίου 2018-31 Μαΐου 2020, Μουσείο Αρχαίας Αγοράς Θεσσαλονίκης (Θεσσαλονίκη 2021), 61-68

• Τσιώκος Λ., (2007). «ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΡΗΓΜΑΤΟΣ ΠΕΡΑΙΑΣ, ∆ΗΜΟΥ ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ, ΝΟΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ», Μεταπτυχιακή διατριβή, Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, σελ.101.

• Φάµελλος Σ., Κρεστενίτης I., Γεωργιάδης Γ., (2020). <<Θερµαϊκός Κόλπος - Πολυπαραµετρικότητα, αξίες και απόθεµα>>. Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδας, Τµήµα Κεντρικής Μακεδονίας

• Φλώριος Ν., Πλουμάκης Κ.,(2020).Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου Α.Ε.,2020. Μαρίνα Καλαμαριάς μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων υφιστάμενης λειτουργίας

• Φουρνιάδης Ι. (2002). Γεωμορφολογική και περιβαλλοντική εξέλιξη της κοιλάδας του Ανθεμούντα, με τη χρήση μεθόδων GIS καιτηλεπισκόπησης. Διατριβή Ειδίκευσης, ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη.

• Χατζηαγόρου Ε., (2011). Τεχνικά αντιπλημμυρικά έργα και αρχιτεκτονική τοπίου στον αστικό δημόσιο χώρο. Η περίπτωση της περιφερειακής τάφρου Θεσσαλονίκης. Μέτρα προστασίας και διαχείρισης- σχεδιασμός. Μεταπτυχιακή εργασία. Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ., σελ. 110

• Χατζηπέτρος Α. (1998). “Παλαιοσεισμολογική-Μορφοτεκτονική μελέτη και Μηχανική συμπεριφορά των συστημάτων ενεργών διαρρήξεων, Μυγδονίας, Ανατολικής Χαλκιδικής, Κοζάνης-Γρεβενών”, Διδακτορική Διατριβή ,Τμήμα Γεωλογίας Α.Π.Θ., σελ.354.

• Χατζής Β.,(2011), Ανάκτηση του Ορμου. Αστικό παραλιακό μέτωπο ανατολικής Θεσσαλονίκης . Η περίπτωση της Καλαμαριάς. Μεταπτυχιακή εργασία, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ., σελ.108.

• Χεκίμογλου Ε., (2001), “Τα μυστήρια της Θεσσαλονίκης”, University Studio Press, Θεσ/νίκη.

• Χιντήρογλου, Χ.Θ., (1987). Βιονομική μελέτη των θαλάσσιων ανεμώνων (Actiniaria, Anthozoa) του Θερμαϊκού κόλπου. Διδακτορική διατριβή, Τμήμα Βιολογίας Α.Π.Θ., σελ.241.

• Χρόνης Γ.Θ., (1986), “Η σύγχρονη δυναμική και η πρόσφατη Ολοκαινική ιζηματογένεση στο εσωτερικό Πλατώ του Θερμαϊκού Κόλπου”, Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα, σελ.227.

• Ψιλοβίκος Α. & Ψιλοβίκος Ά., 2017. Ιζηματολογία, εκδόσεις ΤΖΙΟΛΑ, σελ.358.

• Ψωμιάδης Δ. (2011). “Παλαιοπεριβαλλοντικές και ιζηματολογικές συνθήκες σχηματισμού των ακτόλιθων (ψηφιδοπαγών αιγιαλών) του Βορειο-Αιγαιακού χώρου” Διδακτορική διατριβή που υποβλήθηκε στο Τμήμα Γεωλογίας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Α.Π.Θ.

Ιστότοποι

• URL1. Ιστορία-Δήμος Καλαμαριάς, 2022, https://kalamaria.gr/ (28/5/2022).

• URL2. October 2011, Conference: Δημόσιος Χώρος.

https://www.researchgate.net/publication/322831550_To_thalassio_metopo_tes_Kalamarias_anadeiknyontas_pollapla_epipeda_anagnoses_tou_chorou (20/9/2022)

• URL3. Μίνα Μέρμηγκα, 8 Σεπτεμβρίου 2021 ,Η προσφυγική Καλαμαριά και η Αρετσού... - Γωνιά χαλάρωσης (goniaxalarosis.gr)(10/2/2023)

• URL4. Αλεξία Καλαϊτζή, Κείμενο στην εφημερίδα Voria, 23/11/2019 Οι κάτοικοι των τελευταίων προσφυγικών της Καλαμαριάς μιλούν στη Voria(2/3/2023)

• URL5. Ανδρέας Σταλίδης, δημοσιεύτηκε στις: 2004-06-29 Η Καλαμαριά το 1926 – Απόλλων Καλαμαριάς (apollonkalamarias.com), (5/3/2023).

Το κείμενο αυτό είχε πρωτοδημοσιευθεί στην σελίδα αυτή

https://web.archive.org/web/20060422023020/http://www.apollonkalamarias.com:80/nuke/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=2

• URL6. Ισμήνη Μπαλαλέ, Ιστορίες της παλιάς Καλαμαριάς σε εφημερίδα, 06/03/2022

https://www.voria.gr/article/istories-palias-thessalonikis-ta-apolimantiria-tis-kalamarias-i-apanthropia-tis-prosfigias, (5/3/2023)

• URL7. Χρήστος Ζαφείρης, Ιστορικό κείμενο, 9/12/15 Από το προσφυγικό ψαροχώρι στη μαρίνα της Αρετσούς | Η Θεσσαλονίκη του Χρίστου Ζαφείρη (thessmemory.gr), (5/3/2023).

• URL8. Theodoros Natsinas, Κυριακίδης. Εικόνες από την περιοχή της Καλαμαριάς,17/5/2021https://archive.saloni.ca/1671 (3/5/2023)

• URL9. Φίλιππός Δεργιαδές, Άρθρο σε εφημερίδα, Νέα Κρήνη: Η διάβρωση της θάλασσας «εξαφάνισε» τον παραλιακό δρόμο, 22/2/2023 https://parallaximag.gr/thessaloniki-news/nea-krini-i-diavrosi-tis-thalassas-exafanise-ton-paraliako-dromo, (3/5/2023).

• URL10. Κώστας Ζαφειρίου, Θανάση Χρήστου, Άρθρο στην εφημερίδα Εspresso, εφημερίδα ΕΘΝΟΣ http://kalamariasdromena.blogspot.com/2014/06/to.html (3/5/2023)

• URL11. Δημοσιεύτηκε στο ειδησιογραφικό portal voria.gr στις 6/12/2020

https://www.tsogkarlidis.gr/index.php/latest-posts/151-design/866-paraliako-metopo-prasino-fos-gia-thn-p-e-15, (3/5/2023)

• URL12. Γεωευρετήριο, ρυθμίσεις όρων δόμησης και ρυμοτομίας του Δήμου Καλαμαριάς.https://kalamaria.maps.arcgis.com/apps/webappviewer/index.html?id=3466e50cd027421c8c81e872eaaf6841, (3/5/2023).

• URL13. ΙΣΤΟΤΟΠΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΦΕΙΡΗ, Άρθρο <<Από το προσφυγικό ψαροχώρι στη μαρίνα της Αρετσούς>>,9/12/15

https://thessmemory.wordpress.com/2015/12/09/%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%86%CF%85%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%88%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%B1/, (3/5/2023)

• URL14. Ευάγγελος Παπαδάκης & Συνεργάτες, << Μελέτες>> , https://pdarch.gr/ (25/5/2023)

• URL15. Ελένη Μανακίδου,2016, Τομέας Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ. Ερευνητικό Πρόγραμμα για τη Διακίνηση Κορινθιακής και Αττικής Κεραμικής στους Οικισμούς του Θερμαϊκού Κόλπου κατά την Αρχαϊκή και Κλασική Περίοδο. Καραμπουρνάκι (auth.gr)

• URL16. Τσιαφάκη Δέσποινα,Μιχαηλίδου Νατάσα, Μούρθος Γιάννης, Ευαγγελίδης Βασίλης, Βουγιουκλή Ανθή, Καρτά Μελιάνα, Μότσιου Εύη, Σαραφοπούλου Δόμνα, Δήμητσας Μάρκος. Τμήμα πολιτισμού- Δημιουργικών βιομηχανιών. Ερευνητικό Κέντρο "Αθηνά"/ΙΕΛ Ξάνθης – "Athena" Research Center/ILSP Xanthi Branch, http://culturalheritage.ceti.gr/el/karabournaki/. (4/6/2023)

• URL17. Ινστιτούτο πολιτιστικής και εκπαιδευτικής τεχνολογίας. Καραμπουρνάκι καταγράφοντας το παρελθόν, 2017. http://karabournaki.ipet.gr/index.php?lang=1. (4/6/2023)

• URL18. Δήμος Πυλαίας- Χορτιάτη, 2020.Ταυτότητα του Δήμου - Δήμος Πυλαίας-Χορτιάτη (pilea-hortiatis.gr). (4/6/2023)

• URL19. Ιστορία της Πυλαίας,2000, 1ο Γυμνάσιο Πυλαίας-Θεσσαλονίκης. Εργασία που εκπονήθηκε από μαθητές της Α΄ τάξης με την καθοδήγηση της κ. Λώλου http://1gym-pylaias.thess.sch.gr/portal/index.php/o-dimos-mas/220-i-istoria-tis-pylaias. (4/6/2023)

• URL20. Δήμος Θέρμης, 2020-2021. Δημοτική Ενότητα Θέρμης - Δήμος Θέρμης (thermi.gov.gr). ( 4/6/2023).

• URL21. https://eclass.hua.gr/modules/document/file.php/GEO143/My%20Book/%28121-142%29%20kef.08.pdf p.122-142. (20/6/2023)

Εισερχόμενη Αναφορά

Δεν υπάρχουν προς το παρόν εισερχόμενες αναφορές.