Μελέτη των μορφοδυναμικών διεργασιών της παραλιακής ζώνης του δέλτα του Πηνειού (Θεσσαλία) = Study of morphodynamic processes of Pinios delta beach zone

Περίληψη

Το 13% του συνολικού μήκους της ακτογραμμής στην Ελλάδα ανήκει σε δελταϊκές πεδιάδες όπου αναπτύσσονται πλουτοπαραγωγικές δραστηριότητες άμεσα εξαρτώμενες από τις μεταβολές στην παράκτια ζώνη. Στην παρούσα εργασία εξετάζεται η παρούσα μορφοδυναμική κατάσταση της τουριστικά αξιοποιημένης παραλιακής ζώνης του Δέλτα του Πηνειού μέσω των αλλαγών της θέσης της ακτογραμμής, και της καταγραφής των μορφομετρικών και κοκκομετρικών χαρακτηριστικών της. Η συλλογή δεδομένων περιλάμβανε: α) τοπογραφικές αποτυπώσεις στο χερσαίο και υποθαλάσσιο τμήμα της παραλιακής ζώνης, κάθετα στην ακτογραμμή σε 10 θέσεις, β) παράλληλη συλλογή επιφανειακών δειγμάτων ιζήματος και γ) όδευση με DGPS της ακτογραμμής θερινού και χειμερινού αιγιαλού από το Στόμιο έως το Καστρί-Λουτρό. Η παραλιακή ζώνη που διαχωρίστηκε σε Βόρειο και Νότιο τμήμα, χαρακτηρίζεται από ποικιλία τοπογραφικών κλίσεων (1,5-10%) και συνίσταται κυρίως από αμμώδες υλικό με μικρή παρουσία κροκαλών. Το υποθαλάσσιο τμήμα είναι αμμώδες, με μικρή κλίση (1,5 3,7%), ενώ φιλοξενεί συστήματα αυλάκων επιμήκων ράχεων ως αποτέλεσμα της κυματικής δράσης. Στο Νότιο τμήμα οι τομές έδειξαν ότι η παραλιακή ζώνη έχει μεγαλύτερο πλάτος γενικά σε σχέση με αυτή του Βόρειου, υποδηλώνοντας είτε μεταφορά ιζήματος από βορά προς το νότο, είτε καθεστώς απώλειας ιζήματος βορειότερα των εκβολών. Από θερινό σε χειμερινό προφίλ παρατηρήθηκε οπισθοχώρηση της ακτογραμμής στις τομές 1, 2, 3 και 10 ενώ στις τομές 5, 7, 8 και 9 προέλαση. Οι περιοχές που βρίσκονται νότια των εκβολών και είναι εκτεθειμένες σε εντονότερο κυματικό καθεστώς, παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενεργό τμήμα της παραλίας. Στο Nότιο τμήμα παρατηρείται χαμηλό πεδίο θινών που η ανθρώπινη παρέμβαση στο Βόρειο τμήμα τείνει να εξαφανίσει. Εκεί, σε ορισμένες περιοχές τα αποτελέσματα των οδεύσεων έδειξαν ότι η ακτή οπισθοχωρεί εποχιακά απειλώντας κατοικίες ενώ σε άλλες προελαύνει πιθανόν με την υποβοήθηση του ανθρώπινου παράγοντα. Λόγω του περιορισμένου αριθμού οδεύσεων της ακτογραμμής, δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για το αν είναι σταθερή, προελαύνει ή οπισθοχωρεί, γεγονός που χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.